دكتر مجید ملكی؛ متخصص قلب و عروق
اكثر شیوههای درمانی در مورد فشارخون بالا به صورت تركیبی از رژیم غذایی، ورزش و دارو میباشند.
رژیم غذایی
آمار نشان میدهد بسیاری از مردم كه فشارخون بالا دارند چاق نیز هستند. اگر وزن شما از میزان مطلوب بیشتر است باید مصرف كالری را كاهش داده وزنتان را كم كنید. پزشك میتواند رژیم مناسب را به شما توصیه نماید.اگر رژیم غذایی به شما داده شد بهطور جدی آن را پیگیری و به آن عمل نمائید. غالباً با كاهش وزن، فشارخون بهطور خود به خود پائین خواهد آمد.
چاق بودن یك خطر كلی برای سلامتی است بنابراین با كاهش وزن نه تنها به كنترل فشارخونتان كمك میكنید بلكه به دیگر جنبههای سلامتی خود نیز كمك خواهید كرد گاهی كاهش مصرف سدیم (نمك) میتواند به كاهش فشارخون كمك نماید. لذا پزشك ممكن است یك رژیم غذایی با محدودیت نمك به شما توصیه كند. این بدان معنی است كه باید از مصرف غذاهای شور خودداری نموده، مقدار نمك مصرفی را در طبخ غذاها و در سر سفرهها كاهش دهید و با مطالعه برچسبهای روی غذا به میزان نمك (سدیم) موجود در آنها پی ببرید.
با تجربه كردن موادی مثل سركه، آبلیمو، گلپر، ادویه، سبزیجات معطر و برخی چاشنیهای دیگر شما میتوانید هنوز هم از غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید. نكته مهمی كه در مورد رژیم غذایی باید به خاطر داشته باشید این است كه رژیمها باید توسط پزشك به شما توصیه شوند و بعد از توصیه طبیب بهطور جدی به آن عمل نمائید.
ورزش و تفریح
داشتن فشارخون بالا به این معنی نیست كه شما علیل و ناتوان هستید در حقیقت بیشتر افرادی كه باید فشارخونشان كنترل شود به فعالیتهای عادی خود ادامه میدهند.از اینكه فعال باشید نترسید، ورزش باید بخشی از برنامه روزانه شما باشد. با اینكار وزن خود را نیز كاهش داده، آنرا در یك حد مطلوب حفظ خواهید كرد پزشك میتواند بهترین برنامه ورزش را به شما توصیه نماید. اما غالباً هر ورزشی كه برای شما لذتبخش است و آن را به طور منظم انجام میدهید، احتمالاً مناسب خواهد بود.
دارو
در برخی افراد كاهش وزن، محدودیت نمك و دیگر تغییرات در میزان فعالیت و ورزش هم نمیتواند فشارخون را تا حد مطلوب كاهش دهند. در صورت چنین وضعیتی برای كنترل فشارخون نیاز به دارو میباشد. برخی از این داروها از طریق دفع آب و نمك (سدیم) و برخی دیگر با گشاد كردن عروق و جلوگیری از انقباض شریانها فشارخون را كاهش میدهند.
در بیشتر فشار خونهای اولیه، دارو فشارخون را كاهش خواهد داد. البته پاسخ هر فرد به دارو متفاوت است. لذا در صورتی كه شما نیاز به دارو دارید ممكن است مدت زمانی لازم باشد تا پزشك با تجویز داروهای مختلف بهترین راه را برای كنترل فشارخون شما بیابد.
چگونه میتوانید به خودتان كمك كنید؟
برای موفقیت در درمان فشارخون به یك همكاری دسته جمعی نیاز است لذا باید شما و پزشكتان با همكاری یكدیگر این كار را عملی سازید در این میان شما مهمترین نقش را جهت كنترل فشارخونتان دارید. شما میتوانید با انجام موارد زیر به خودتان كمك كنید.
1) با پزشكتان در تماس مرتب باشید تا بتوانید فشارخونتان را تحت كنترل داشته باشید.
2) اگر پزشك دارویی را تجویز نمود طبق دستور عمل نمائید. اگر احساس ناراحتی بعد از تجویز دارو كردید آن را به پزشكتان اطلاع دهید این اطلاعات به پزشك در تنظیم دارو و جلوگیری از بروز عوارض جانبی داروها كمك میكند.
3) به توصیههای پزشكی در مورد رژیم غذایی و ورزش عمل نمائید.
4) به خاطر داشته باشید مادامی كه شما با تیم مراقبت سلامتی خود همكاری مینمائید قادر خواهید بود فشارخونتان را كنترل كنید. 5) متأسفانه فشارخون بالا، بیماری است كه در تمام طول عمر وجود داشته نمیتواند كاملا درمان شود اما مأیوس نباشید زیرامعمولا میتوان آن را تحت كنترل قرار داد.
زمانیكه یك برنامه درمانی را شروع كردید خواهید دید كه كنترل فشارخون شما آسانتر از آن است كه فكر میكردید. با كنترل فشارخون بالا خطر بروز بیماریهایی مثل سكته مغزی، نارسایی قلبی و بیماری كلیوی را در خود كاهش خواهید داد.
مطمئن باشید شما میتوانید این كار را انجام دهید.