دكتر ایرج خسرونیا
انفاركتوس میوكارد یكی از بیماریهای شایع و خطرناكی است كه در حال حاضر به عنوان اولین علت مرگ در بسیاری از كشورهای جهان شناخته شده است. این بیماری معمولاً با مرگ یا عوارض جبرانناپذیر، نظیر از دست دادن قسمتی از بافت عضله همراه است و بهترین راه جلوگیری از آن پیشگیری در سطوح مختلف بروز میباشد.
در گام اول، بسیاری از كشورها مطالعات مختلف مداخلهای روی جوامع و سعی دارند با تغییر شیوه زندگی از بروز این بیماری بكاهند. حتی در ایران نیز مطالعات مختلفی برای شناخت عوامل خطرزا و یافتن راههایی برای تغییر شیوه زندگی و كاهش بیماریهای قلبی عروقی انجام شده و میشود.
گام دوم، تشخیص زودرس این بیماری و امكان استفاده بیماران از خدمات درمانی اورژانس میباشد. گرچه نشانههای بروز حملات قلبی، نظیر درد قفسه سینه، تنگی نفس و عرق سرد مشخص و واضح است، ولی در بسیاری از موارد دیده شده كه این بیماری پشت نقاب یك بیماری دیگر پنهان میگردد و به راحتی و به سرعت تشخیص داده نمیشود؛ از جمله بیماریهای دستگاه گوارش.
به دلیل وسعت، قرار داشتن در محدوده بروز دردهای قلبی و میزان بالای اختلالاتی كه در زندگی افراد ایجاد میكند. شناخته شدهتر است و در بسیاری از موارد انفاركتوس قلبی، با اختلالات گوارشی به عنوان علت مراجعه شناخته میشود.
از آن جهت كه شیوع این حالت نیز در بیمارستانها و مراكز درمانی ایران به نظر زیاد میرسد و متأسفانه آمار دقیقی از آن در دسترس نیست. این طرح با هدف تعیین فراوانی انفاركتوس میوكارد در بین مراجعین به بخشهای آندوسكوپی انجام شد.
آندوسكوپی
این پژوهش كه به روش مشاهدهای و توصیفی انجام شد، از بین بیماران مراجعهكننده به بخش آندوسكوپی بیمارستان امام حسین 190 نفر به صورت غیرتصادفی ساده (Sequential) انتخاب شدند. كلیه افراد مراجعهكننده به ترتیب مراجعه و در صورت دارا بودن شرایط شركت در طرح انتخاب میشدند.
معیار انتخاب افراد در طرح، ارجاع آنان برای آندوسكوپی و همچنین وجود درد اپیگاستر و حالت تهوع و استفراغ در نشانههای آنان بود. برای كلیه افراد انتخاب شده بعد از انجام سیر طبیعی تشخیصی- درمانی كه پزشك معالج در نظر گرفته بود و بعد از كسب اجازه از بیماران فرمهای اطلاعاتی از پیش آماده شده طرح تكمیل میشد.
در فرمها اطلاعات دموگرافیك افراد، سابقه فامیلی، سابقه بیماریهای عروق كرونر، سابقه هیپرتانسیون، سابقه هیپرلیپیدمی، سابقه بیماریهای گوارش، علائم و نشانههای گوارشی و سابقه استعمال دخانیات و مواد مخدر پرسیده میشد. سپس برای بیماران یك الكتروكاردیوگرام با 12 لید صورت میگرفت.
چنانچه در الكتروكاردیوگرام بیمار، خصوصیاتی نظیر Inverted T.ST elevation . ST depression یا ظهور موج Q دیده میشد، تشخیص حمله قلبی داده میشود. قابل ذكر است كه پس از تشخیص بیماری، مراتب به پزشك گزارش شده و توسط مسئولین پیگیری میشود؛ ولی در روند درمان مداخلهای صورت نمیگیرد. كلیه دادههای كدگذاری شده توسط برنامه آماری وارد حافظه رایانه میگردد.
ابتدا میانگین دادههای كمی، نظیر سن، مدت مصرف دخانیات و فراوانی دادههای كیفی، نظیر فراوانی بیماری عروق كرونر، علائم و نشانهها و سابقه بیماریهای مختلف محاسبه میشود. فراوانی بیماری عروق كرونر در گروههای مختلف براساس سابقه مصرف سیگار، سابقه خانوادگی حملات قلبی و علائم و نشانههای مختلف گوارشی و چگونگی نتیجه آندوسكوپی توسط تست كای- دو با یكدیگر مقایسه میشود...