دكتر حسن كرباسی؛ متخصص اعصاب و روان
سندرم خستگی مزمن یك اختلال روانی پیچیده است كه با نام خستگی شدید نامگذاری شده است كه با استراحت كردن در رختخواب بهبودی حاصل نمیكند و ممكن است با انجام فعالیتهای فیزیكی بدتر شود.سندرم خستگی مزمن ممكن است بعد از یك عفونت مانند سرماخوردگی یا یك بیماری ویروسی اتفاق بیفتد. آستانة شروع این بیماری میتواند در طول استرس شدید یا مدتی بعد از استرس باشد.سندرم خستگی مزمن در زنان بیشتر از مردان است.
علائم و نشانهها
سندرم خستگی مزمن شرایطی مانند ابتلا به آنفلوآنزا دارد كه میتواند انرژی شما را از بین ببرد و بعضی اوقات سالها طول میكشد. مردمی كه قبلاً سالم و پرانرژی بودند ممكن است یك سری از نشانهها و علائم را تجربه كنند. كسانی كه سندرم خستگی مزمن دارند نشانهها و علائمی از خود نشان میدهند كه شبیه به عفونتهای ویروسی است.
برخلاف نشانههای آنفولانزا كه معمولاً ظرف چند روز تا چند هفته بهبود پیدا میكند، علائم سندرم خستگی مزمن مدت زمان طولانی ادامه پیدا میكند. این علائم بدون اینكه الگوی مشخصی داشته باشند بارها ظاهر میشوند و از بین میروند.
علائم و نشانههای اولیه
1- از دست دادن حافظه و تمركز
2- گلودرد
3- غدههای لنفاوی بزرگ شده و دردناك در گردن یا زیر بغل
4- درد عضلانی غیرقابل توجیه
5- دردهایی كه از یك مفصل به مفصل دیگر بدون ورم كردگی یا قرمزی حركت میكند.
6- سردرد نوع جدید كه شیوه و شدت آن هم جدید است.
7- اختلالات خواب
8-خستگی خیلی شدید كه بیشتر از 24 ساعت بعد از تمرینهای فیزیكی یا روانی طول میكشد.
سندرم خستگی مزمن زمانی به كار برده میشود كه بیمار بیش از 6 ماه و حداقل علائم را داشته باشد.
علائم و نشانههای دیگر
1- درد شكمی 2- حساسیت نسبت سروصدا 3- نفخ 4- درد سینه 5- سرفههای مزمن 6- اسهال 7- سرگیجه، مشكلات تعادل یا غش كردن 8- خشكی دهان 9- درد گوش 10- ضربانهای نامنظم قلب 11- درد فك
12- خشكی مفصل صبحگاهی 13- حالت تهوع و استفراغ 14- عرقهای شبانه و احساس سردی 15- مشكلات روان شناسی مانند: افسردگی، كج خلقی، ناراحتیهای اضطراب و حملههای وحشت آور 16- تنگی نفس
17- احساس لرزش 18- اختلالات بینایی مانند: تاری دید، حساسیت به نور، درد چشم و خشكی چشم 19-كاهش و افزایش وزن
علتها
1- افسردگی
2- كم خونی و فقر آهن
3- قند خون پائین
4- سابقه آلرژی
5- عدم كارآیی سیستم ایمنی بدن (التهاب راههای سیستم عصبی به عنوان یك پاسخ به فرآیند كه قابل اندازهگیری در خون نیست مانند لوپوس(SLE).
6- تغییرات سطح هورمونها كه در هیپوتالاموس مغز تولید میشوند یا در غدد هیپوفیز یا غدد فوق كلیوی تولید میشوند.
7- فشار خون پائین، مزمن و خفیف.
عوامل خطرساز
تعداد زنانی كه سندرم خستگی مزمن دارند 2 تا 4 برابر بیشتر از مردانی است كه این سندرم را دارند. اما جنس، عامل خطرزایی برای این سندرم نیست. ولی ممكن است زنانی كه این سندرم را دارند بیشتر از مردان راغب باشند كه به دكتر مراجعه كنند. این سندرم بیشتر در بین 40 تا 50 سالهها رایج است اما میتواند تمام مردم را در هر سنی كه باشند تحت تأثیر قرار دهد. به خاطر اینكه علت این سندرم ناشناخته است.
چه موقع به دنبال توصیههای پزشكی باشیم
خستگی میتواند نشانه ای از بسیاری از بیماریها مانند عفونتها یا ناراحتیهای روان شناسی باشد. به طور كلی، اگر شما خستگی بیش از حد و دائم دارید به دكتر مراجعه كنید. خستگی شدیدی كه شما را از شركت كامل در فعالیتهای خانه، محل كار یا مدرسه بازمی دارد ممكن است نشانهای از مشكلات پزشكی اساسی باشد.
تشخیصها و آزمایشات
قبل از سندرم تشخیص خستگی مزمن ، شرایط خاص زیر را درنظر بگیرند:
1- داشتن شرایط پزشكی قابل تشخیص و فعال كه اغلب منجر به خستگی میشود مانند: سطح پائین هورمونهای تیروئید یا قطع تنفس در حین خواب.
2- استفاده از داروهایی كه ممكن است باعث خستگی شوند.
3- داشتن عود و برگشت بیماری درمان شده قبلی كه میتواند منجر به خستگی شود مانند: سرطان.
4- داشتن تشخیص فعلی یا گذشته از یك ناراحتی افسرده كننده مهم از بیماریهای وابسته به روان پزشكی مانند: اسكیزوفرنی.
5- اعتیاد به الكل یا مواد دیگر.
6- بیش از حد چاق بودن.
عوارض
1- افسردگی مربوط به خود بیماری است یا بر اثر فقدان شخصیتی میباشد. (هر بیماریای را كه نتوانیم تشخیص دهیم میگوئیم عصبی است).
2- عوارض و عكس العملهای مخالف مربوط به درمان دارویی.
3- عوارض و عكس العملهای مخالف مربوط به فقدان فعالیت.
4- خستگی سبب كناره گیری اجتماعی میشود.
5- محدودیتهای سبك زندگی
6- از دست دادن كار...
برای خواندن بخش دوم -سندرم خستگی مزمن- اینجا کلیک کنید.