به گروهی از افراد پس از گرفتن آزمایش قندخون، توصیه به مصرف صبحانه یا حجمی آب و قند میكنند و 2 ساعت بعد آن را میسنجند كه به آن قند 2 ساعته 2hpp گویند كه در افراد مشكوك به دیابت (دیابت نهفته) با قند ناشتایطبیعی مورد استفاده دارد.
آزمایش چربی خون كلسترول
كلسترول ماده ساختمانی غشاء سلولی است و نقش مهمی در حیات سلولی دارد. این ماده از طریق رژیم حیوانی وارد بدن میشود و توسط كبد و سایر بافتهای بدن هم ساخته میشود انجام آزمایش تعیین سطح كلسترول جهت بررسی خطر تصلب شرائین و یا گرفتگی عروق قلب و همچنین كنترل روند درمان با داروهای كاهنده كلسترول لازم است.
كلسترول خون شامل چند زیر مجموعه است كه دو مورد HDL و LDL آن بسیار مهم است اندازهگیری LDL كه به آن كلسترول بد و HDL كه به آن كلسترول خوب هم گویند علاوه بر بررسی میزان كلسترول تام باید انجام شوند، كلسترول خوب HDL هر چه بالاتر از عدد 35 باشد بهتر است و به عكس كلسترول بر LDL هرچه پایینتر باشد فرد در وضعیت مناسبتری قرار دارد.
كلسترول خوب بالا از عوارض كلسترول بر پیشگیری و محافظت میكند. توجه داشته باشید كه نسبت این دو كسترول به هم بسیار مهم است و در اصل این عدد میتواند تعیینكننده میزان بروز تصلب شرائین باشد. با وجود آنكه كلسترول بالای 200 خطرناك است ولی همانطور كه گفته شد نسبت كلسترول خوب و بد تعیین كننده اصلی بیماری میباشد.
تریگلیسرید
نوع دیگری از چربی موجود در خون است این ماده انرژی لازم برای مصرف سلولها را حمل و به شكل چربی در بدن ذخیره میكند جهت این آزمایش هم لازم است مشابه كلسترول 14 ساعت ناشتا باشید.
آنزیمهای كبدی
AST- ALTكه به آنها Sgot و Sgpt هم گویند و آلكالان فسفاتاز در تستهای رایج جهت بررسی كبد است. مقدار این آنزیمها در بیماران مبتلا به كبد چرب، هپاتیت و. . . افزایش مییابد. در صورت مصرف گروهی از داروها به میزان زیاد هم این تستها دچار اختلال میشوند. در صورت بالا بودن این آنزیمها بررسیهای كاملتر لازم است.
اوره
كراتینی از آزمایشهای روتین جهت بررسی عملكرد كلیهاند.مقدار اوره و كراتنین خون زمانی كه كلیه توانایی پالایش كافی خون را نداشته باشد افزایش مییابد. بنابراین اولین علامت اختلال در كار كلیه با افزایش این 2 ماده در خون خود را نشان میدهند:
آزمایش كامل ادرار
بهترین نمونه ادراری، ادرار صبحگاهی است. البته نمونههای دیگر در طی روز هم قابل بررسی است ولی اگر مبتلا به دیابت هستید حتیالامكان اول صبح در حالت ناشتا ادرار خود را آزمایش دهید تا داروها و مواد غذایی كمترین تأثیر را روی آن بگذارد.
آزمایش كشت ادرار
در هنگام كشت ادرار كه جهت بررسی میكروارگانیسم موجود در ادرار انجام میشود رعایت نكات زیر الزامیست.
محل خروج ادرار را كاملا شستشو دهید، یكسوم ابتدای ادرار را بیرون ریخته و یك سوم وسط را داخل ظرف جمع كنید و توجه داشته باشید كه سطح داخل ظرف با چیزی آلوده نشود. توجه داشته باشید كه در صورت مصرف آنتیبیوتیك حتماً آزمایشگاه را مطلع نمایید.
آزمایش مدفوع
این آزمایش جهت بررسی نمونه میكروبی، انگلی و وجود خون و موكوس انجام میشود توجه داشته باشید كه در هنگام آزمایش از مصرف روغن كرچك، تركیبات حاوی منیزیوم و تركیبات ضداسهال و آنتیبیوتیك قبل از خونگیری جداً پرهیز كنید.
اگر اسهال دارید پس از نمونهگیری حتما سریعاً آن را به آزمایشگاه برسانید. زیرا بعضی تكیاختهها پس از مدتی كوتاه از بین میروند. در صورتی كه نمونه مدفوع شما از نظر بررسی خون مخفی خواسته شده است از خوردن گوشت، جگر، ماهی، لبو، غذاهای حاوی رنگ دانه و داروهایی مثل آهن، سالیسیلاتها و ویتامینها 48 ساعت تا 72 ساعت قبل از آزمایش حتماً پرهیز كنید.
موارد مهمی كه باعث اختلال در جواب آزمایشات میشود
1-جهت انجام آزمایش چربی خون (كلسترول و تریگلیسرید) لازم است 12 تا 14 ساعت ناشتا باشید در طی این مدت از خوردن هر گونه غذایی پرهیز كنید نوشیدن آب به مقدار كم تا آخر شب مانعی ندارد.
2- بهتر است برای هرگونه آزمایشی ناشتا باشید.
3- در صورت مصرف دارو حتما آزمایشگاه را مطلع كنید. (خصوصاً داروهای هورمونی و آنتیبیوتیك)
4 - در صورتی كه از آن دسته افرادی هستید كه هنگام نمونهگیری دچار افت فشار خون و حالت غش و بیهوشی میشوید قبل از نمونهگیری موضوع را به مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
5- پس از نمونهگیری، محل آن را به مدت 2-3 دقیقه كاملاً فشار دهید و از مالش دادن آن پرهیز كنید. در صورت كبودی، محل كبودی را با حوله گرم كمپرس كنید.
6- غلظت بسیاری از مواد موجود در خون به طور طبیعی در طی شبانهروز نوسان دارند مثلا بهترین نمونه جهت آزمایشات قندخون، نمونهای است كه بین ساعات 7 الی 9 صبح گرفته شود و یا جهت انجام آزمایش پرولاكتین لازم است حداقل 5/1 ساعت از بیدار شدن خواب شما گذشته باشد.
7- با توجه به چرخه قاعدگی در خانمها و تغییرات هورمونی (استروژن و پروژسترون) در صورت داشتن آزمایشات هورمونی مثل پروژسترون، پرولاكتین و ... حتماً زمان قاعدگی خود را در هنگام آزمایش به خاطر داشته باشید.
8- البته گروهی از آزمایشات روتین مانند كلسترول خون نیز میتواند تا حدی تحتتأثیر این چرخه قرار گیرد مثلاً كلسترول خون در خانمها در زمان تخمگذاری كمی كاهش مییابد.
برای خواندن بخش اول - آزمایش برای سلامت خون - اینجا کلیک کنید.