تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
چرا ویروس HIV برای بدن خطرناک هستند؟
HIV به نوع خاصی از گلبول‌های سفید به نام CD4 در خون حمله می‌کند و آنها را نابود می‌کند. کارکرد اصلی این سلول‌ها مبارزه با انواع بیماری‌ها در بدن است. وقتی میزان این سلول‌ها در بدن فرد کمتر از حد خاصی می‌شود، آن فرد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌ها قرار می‌گیرد و نسبت به آنها آسیب پذیرتر می‌شود.
ایدز چیست؟
ایدز یک مرحله فراتر از عفونت ناشی از ورود ویروس HIV به بدن است. هنگامیکه سلول‌های مدافع بدن در مقابل بیماری‌ها و عفونت‌ها (CD4) به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابند، توانایی بدن فرد برای مقابله با بیماری‌ها از بین می‌رود. علاوه بر این، بیماری‌های خاص دیگری برای چنین افرادی به وجود می‌آید که به آنها بیماری‌های ناشی از ایدز گفته می‌شود.
انتقال بیماری
این بیماری از طریق ورود مایعات بدن فرد مبتلا به ایدز یا ویروس HIV به جریان خون فرد دیگر منتقل می‌شود. ورود این ویروس به جریان خون می‌تواند از طریق دهان، اندام‌های جنسی و یا خون (مثلا پوست خراشیده یا زخم شده) صورت گیرد. ناقل این ویروس هم زنان هستند و هم مردان. فردی که ناقل ویروس است ممکن است خود احساس بیماری نداشته باشد اما با این وجود ویروس را به دیگری منتقل کند.
همچنین مادر بارداری که خود مبتلا به این بیماری است می‌تواند ویروس را به فرزندش منتقل کند. در کل دو راه شایع انتقال این بیماری، استفاده از ابزار تزریق مواد مخدر مشترک و داشتن رابطه جنسی کنترل نشده است. اما توجه داشته باشید که ویروس از طریق راه‌های زیر منتقل نمی‌شود: دست زدن یا در آغوش گرفتن فرد مبتلا به HIV یا ایدز استفاده از سرویس‌های بهداشتی عمومی و استخرهای عمومی نیش حشرات
ابتلا به این بیماری
همه کسانی‌که در این چهار دسته قرار می‌گیرند جز افراد مستعد ابتلا به این بیماری محسوب می‌شوند: افرادی که با فرد مبتلا رابطه جنسی کنترل نشده برقرار می‌کنند افرادی که از ابزار مشترک برای تزریق مواد مخدر استفاده می‌کنند. این ویروس از طریق سوزن‌هایی که به وسیله آنها بر روی بدن خالکوبی انجام می‌شود یا گوش یا سایر قسمت‌های بدن سوراخ می‌شود نیز منتقل می‌شود.
افرادی که خون فرد مبتلا به بدن آنها تزریق می‌شود. در کشورهای پیشرفته، پیش از تزریق خون، آزمایشات لازم برای تشخیص ویروس در خون فرد اهدا کننده انجام می‌شود. نوزادی که از مادر مبتلا به این بیماری متولد می‌شود. اگر شما جز یکی از این چهار دسته هستید، باید حتما آزمایشات لازم را انجام دهید و از وجود یا عدم وجود این بیماری در خونتان آگاه شوید.
علائم
برخی افراد، حدود یک ماه پس از آلوده شدن به این ویروس علائمی مانند سرماخوردگی را تجربه می‌کنند. معمولا این علائم پس از یک هفته الی یک ماه از بین می‌روند. در نتیجه فردی که مبتلا به ویروس HIV است ممکن است سال‌ها، بدون اینکه خود متوجه وجود این ویروس در خونش باشد، به زندگی عادی خود ادامه دهد. اما با پیشرفت بیماری، افراد ممکن است متوجه عفونت برفکی مانند در ناحیه زبان خود شوند یا خانم‌ها متوجه این مشکل در ناحیه تناسلی خود شوند. اما تبدیل ویروس HIV به بیماری ایدز دارای علائم خاصی است که برخی از آنها عبارتند از: تب مداوم، تعریق در طول شب، احساس خستگی مفرط و بیماری، کاهش وزن، تورم غدد (در ناحیه گردن، ران‌ها و زیر بغل)، عفونت‌های برفکی دهان.
مراقبت و درمان
هنوز درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. اما با در نظر داشتن اقدامات خاصی می‌توان از پیشرفت بیماری تا حدودی جلوگیری کرد و از عوارض آن کاست. بدون اقدامات مراقبتی و درمانی، تقریبا در همه موارد ویروس HIV به بیماری ایدز تبدیل می‌شود. راه تشخیص وجود یا عدم وجود این ویروس در بدن، انجام آزمایش خون است. تحقیقات نشان می‌دهند که وجود بیماری در خون حدود 25 روز پس از آلوده شدن خون در آزمایشات مشخص می‌شود. تشخیص به موقع این بیماری از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا هر چه اقدامات درمانی زودتر آغاز شوند، عوارض ناشی از بیماری برای فرد کمتر می‌شود.
در واقع تشخیص و آغاز اقدامات درمانی به موقع تاثیر زیادی در حال عمومی فرد در بلند مدت دارد. به همین دلیل اکیدا توصیه می‌شود افرادی که مستعد ابتلا به این بیماری هستند، حتما باید هر چند وقت یکبار این آزمایش را انجام دهند. با پیشرفت علم پزشکی، داروهایی که برای جلوگیری از گسترش این بیماری تولید می‌شوند نیز پیشرفت زیادی داشته‌اند. در عین حال عوارض جانبی آنها نیز نسبت به داروهای گذشته کمتر است. اما توجه داشته باشید که ویروسHIV یک ویروس هوشمند است و مدام در حال تغییر و جهش است.
در واقع این ویروس خود را با داروهایی که برای کنترل و از بین بردن آن ساخته می‌شوند، سازگار می‌کند. به همین دلیل داروهایی که برای کنترل این بیماری مصرف می‌شوند مدام پیشرفته‌تر می‌شوند. برای تجویز دارو، لازم است پزشک آزمایشات خاصی را برای تعیین نوع ویروس در خون فرد انجام دهد.
