تحريريه ماهنامه دنيای سلامت
دوری كردن از عوامل تحریك‌كننده و حساسیتزا به شما كمك می‌كند تا وضعیت خود تا حدود زیادی كنترل كنید. شناخت عوامل حساسیتزا و دوری از آنها باعث می‌شود تا: از حملات آسم كه بسیار خطرناك هستند جلوگیری كنید. از شدت علائم آسم و حساسیت بكاهید. دوری كردن از علائم حساسیتزا فقط و فقط در صورتی میسر است كه این عوامل را كاملاً بشناسید وقتی كه در مجاورت عوامل حساسیتزا قرار می‌گیرید، این علائم بروز میكنند و ریه‌های‌تان تحریك می‌شود حدود 20 درصد از مردم از حساسیت‌های مختلف رنج می‌برند. حساسیت‌ها پاسخ غیرطبیعی سیستم دفاعی بدن به حساسیت‌‌زاها از قبیل گرده‌ها، خاك، غذاها، آلودگی‌ها و ... است تقریباً همه‌چیز می‌تواند عكس‌العمل حساسیتی را تحریك كند و باعث شود كه یك حساسیت معمولی و متوسط به یك خطر بزرگ و تهدید‌كننده تبدیل شود. 10 مورد از تحریك كننده‌ترین حساسیت‌‌زاها عبارتند از:
گرده‌ها
گرده‌های درختان، چمن‌ها، علف‌ها و ... باعث بروز علائم حساسیت می‌شوند و تب یونجه و حساسیت‌های فصلی را تحریك میكنند. علائمی مثل عطسه كردن، آبریزش بینی، گرفتگی مجاری بینی، خارش و آبریزش چشم‌ها. راه درمان دوری از این موارد و استفاده از برخی داروها و حتی واكسن حساسیت است. در روزهای بادی، درها و پنجره‌ها را ببندید. سیستم تهویه هوا را به كار بیندازید و از دستگاه بخور سرد در فضای داخل اتاق‌ها استفاده كنید.
فضولات حیوانات
پروتئین كه از غدد چربی در پوست حیوانات ترشح می‌شود و البته در بزاق آنها نیز وجود دارد باعث بروز برخی واكنش‌های حساسیتی می‌شود. حساسیت می‌تواند طی مدت 2 یا چند سال رشد كند و علائم آن حتی تا چند ماه پس از قطع شدن ارتباط باعامل حساسیتزا باز ادامه دارد. اگر حیوان خانگی شما باعث بروز حساسیت در شما می‌شود و شما به او آنقدر وابستگی دارید كه نمی‌‌توانید از خودتان دور كنید لااقل محیط خواب خود را كاملاً از او دور نمایید. او را به طور مرتب بشوئید. خانه را زود به زود جاروبرقی بكشید و از فیلتر HEPA (هپا) استفاده كنید. حتی می‌توانید از واكسن حساسیت استفاده كنید.
كرم گرد و غبار
ارگانیسم‌های بسیار ریزی هستند كه در تقریبا همه‌جای خانه پخش هستند مخصوصا در محیط‌های مرطوب، آنها از پوست مرده انسان‌ها و حیوانات خانگی تغذیه میكنند. و علاوه بر انسان‌ها و حیوانات به سراغ باكتری‌ها و قارچ‌ها نیز می‌روند. این كرم‌های بسیار بسیار كوچك كه حالت گردوغباری دارند از مهم‌ترین عوامل حساسیتزا هستند ولی با استفاده از روبالشی، روتختی، ملحفه‌های تمیز و شسته شده كه همگی با آب داغ شسته شده‌اند و اهمیت به نظافت بیشتر خانه می‌توان محیط پیرامون خود را از وجود آنها پاك كرد. تمیز كردن و گردگیری فرش‌ها و پرده‌ها نیز تأثیر زیادی در این زمینه دارد.
نیش حشرات
برخی از افراد به نیش حشرات حساسیت دارند و گاه آنقدر از این مسئله عذاب می‌كشند كه حتی تا پای مرگ نیز پیش می‌روند. علائم این نوع از حساست شامل تورم بسیار زیاد، قرمزی پوست كه گاه تا چند هفته نیز ادامه دارد، حالت تهوع، احساس ضعف و خستگی مفرط و تب نسبتاً خفیف می‌باشد. به ندرت جای نیش حشرات منجر به واكنش آنافیلاكسیك می‌شود آنافیلاكسی با مشكلات جدی در تنفس، تورم شدید صورت و گلو و زبان، افزایش ضربان قلب، احساس سستی و بی‌حالی، كاهش ناگهانی فشار خون همراه است. در مورد آنهایی كه حساسیت بسیار شدید دارند اپی‌نفرین تا حدودی كارساز است و باید بلافاصله بعد از نیش گزیدگی مصرف شود. واكسن‌های حساسیت نــیــز از واكــنــش‌های آنافیلاكسیك در نیش زدگی‌های آتی جلوگیری میكنند.
قارچ‌ها و كپك‌ها
قارچ‌ها تولید مواد حساسیتزا و تحریك‌كننده میكنند و در مواردی نیز به مواد كاملاً سمی تبدیل می‌شوند. تنفس در محیط پر از قارچ و كپك و تماس با آنها باعث بروز علائم حساسیتی می‌شود. قارچ‌ها انواع مختلفی دارند اما همه در یك چیز مشتركند، برای رشد نیاز به رطوبت دارند، محیط‌های مرطوب و نسبتاً گرم بهترین جا برای رشد قارچ‌ها می‌باشد. آنها معمولاً در حمام‌ها، كودهای گیاهی و در چمن‌ها رشد میكنند. رطوبت محیط خود را كاهش دهید. از دستگاه تهویه هوا استفاده كنید و سعی كنید محیط مساعد برای رشد آنها را در خانه فراهم نكنید.
غذاها
شیر، آجیل و گندم از مهم‌ترین مواد غذایی حساسیتزا هستند. معمولا علائم و نشانه‌های حساسیتی چند دقیقه بعد از خوردن آنها شروع می‌شود. این علائم شامل مشكلات تنفسی، استفراغ، اسهال، تورم اطراف دهان كه البته شدیدتر می‌شود می‌باشد سعی كنید با اطلاع از اینكه به كدام یك از این مواد غذایی حساسیت بیشتری دارید، آنها را از برنامه غذایی خود حذف كنید.
لاتكس
لاتكس در دستكش‌ها، كاندوم‌ها و برخی از دستگاه‌های خاص پزشكی می‌توانند سبب بروز حساسیت لاتكس شوند. علائم این نوع از حساسیت شامل خارش پوست، حساسیت چشم‌ها، آب ریزش بینی، عطسه، سرفه و خارش چشم‌ها و بینی می‌باشد. واكنش‌های حساسیتك می‌توانند از قرمز شدن و خارش پوست شروع شوند و به آنافیلاكسی كه یك وضعیت بسیار جدی است، ختم شوند. وقتی كه فرد دچار آنافیلاكسی می‌شود مشكلات تنفسی و كهیر نیز به این علائم اضافه می‌شوند.
داروها
علائم حساسیت به داروهامثل پنی‌سیلین یا اسپرین نیز می‌توانند از نوع بسیار معمولی باشند تا انواع بسیار خطرناك و حاد. گاهی اوقات فرد در اثر حساسیت دارویی دچار خارش چشم‌ها، خلطی شدن و گرفتگی مجاری تنفسی، تورم دهان و گلو می‌شود. بهتر است كه هیچگاه داروها را با هم مصرف نكنید تا دچار تداخل دارویی نشوید. علائم خفیف این وضعیت با آنتی‌هیستامین و استروئیدها قابل درمان است. در موارد شدید نیز نیاز به مصرف اپی‌نفرین است.
سوسك‌های حمام
سوسك‌های حمام نه تنها بسیار چندش آور و مور مور كننده هستند بلكه پروتئین دفع شده از بدن‌آنها یكی از حساسیت‌زاهای دردسر ساز نیز می‌باشد. شاید ریشه كن كردن سوسك‌ها از خانه‌تان كار بسیار سختی باشد مخصوصا در آب و هوای گرم و یا موقعیت آپارتمانی كه در آن سوسك‌ها مرتبا در خانه همسایه در حال آمد و شد هستند، اما به هر حال باید با استفاده از حشره‌كش‌ها، پودرها، اهمیت بیشتر دادن به نظافت خانه، تعمیر و بستن شكاف‌ها و رخنه‌ها در خانه مخصوصا در كف خانه ودیوارها، بستن توری در پنجره‌ها از ورود آنها به فضای داخل خانه جلوگیری كرد.
عطرها و رایحه‌ها
عطرها و بوها در محصولاتی مثل ادلكن‌ها، شمع‌های رایحه‌دار، پودرهای شست‌وشو و لوازم آرایشی یافت می‌شوند و برخی مواقع می‌توانند برای سلامت افراد مضر باشند. افرادی كه با عطرها و رایحه‌ها دچار حساسیت می‌شوند وقتی كه از محیط پر از بو دور می‌شوند حساسیت‌شان نیز برطرف می‌شود ولی استفاده مكرر از خوشبوكننده‌ها، علائم حساسیت را در آنها تشدید می‌كند. در واقع واكنش این افراد به عطرها را نمی‌توان یك نوع حساسیت محسوب كرد بلكه آن را یك پاسخ ساده به یك عامل تحریك‌كننده قلمداد می‌كنیم. ولی علائمی كه این پاسخ ساده به جا می‌گذارد شباهت‌های بسیاری به حساسیت‌ها دارد.
