دکتر محمدعلی نیلفروش زاده
چین و چروك و سفیدی مو
سیگار علاوه بر عوارضی چون حملههای قلبی، انواع سرطانها و مشكلات ریوی، روی پوست و موی افراد هم تاثیر دارد و باعث ایجاد چین و چروک زودرس و حتی سفیدی مو میشود. پرسش اینجاست که اگر این خانمها به زیبایی و سلامت خود اهمیت نمیدهند، چه اصراری دارند با صرف هزینه زیاد محصولات آرایشی بخرند یا به همکاران پوست مراجعه کنند و لیزر جوانسازی انجام دهند؟ جوانان امروز تحصیل کردهاند و با این عوارض آشنا هستند، در زمان قاجار که زندگی نمیکنند! قلیان بسیارخطرناکتر و مضرتر از سیگار است.
کارشناسان و محققان در این زمینه میگویند توتون و تنباکوی قلیان به علت داشتن آمونیاک چند برابر بیشتر از سیگار، جذب بدن میشود. وقتی به این عدد نگاه کنید، اینکه چرا پوست خانمها و آقایان علاقهمند به قلیان تا این حد آثار کمخونی و کمی اکسیژن را نشان میدهد، قابلتوجیه است. با هر بار پک زدن سیگار، حدود 70 سیسی و با هر بار پک زدن قلیان حدود 500 سیسی دود وارد ریه افراد میشود. 10 دقیقه دود كردن سیگار باعث كاهش اكسیژنرسانی پوست به مدت یك ساعت میشود.
نیكوتین عروق را تنگ و جریان خون را كم میكند. تنباکوی موجود در قلیان، نیکوتین بیشتری آزاد میکند و اضافه شدن اسانسهای مختلف به تنباکوها باعث شده از این کار لذت ببرند و فراموش کنند این دود آنها را به سمت انواع سرطانها میکشاند. خانمهایی که از سیگار و قلیان لذت میبرند، باید با چهره زیبا و پوست شفاف و جوان خداحافظی کنند چون مشکلات چهره علاقهمندان به دود کاملا مشخص است و با هیچ آرایش و کرمی قابل پوشاندن نیست.
این افراد بین 8 تا 20 سال پیرتر از سن واقعی خود به نظر میرسند چون چروكهای بیشتر و عمیقتری دارند که نسبت به افراد غیر سیگاری در سنین كمتری ظاهر میشود. همچنین در نواحی دور لب و دور چشم، به علت تاثیر فیزیكی سیگار كشیدن و فرم چهره در حال دود کردن سیگار، این چروكها بیشترند. پوست صورت افراد سیگاری معمولا درخشش طبیعی خود را نیز از دست میدهد. به مرور زمان، پوست صورت این افراد به جای رنگ معمولی و صورتی، با رنگ خاکستری ملایم جایگزین میشود که علت این پدیده، کاهش میزان مواد مغذی مورد نیاز پوست و جریان اکسیژن همراه خون است. پوست این افراد شل است چون سیگار باعث كاهش كلاژن پوست میشود كه مسوول قابلیت ارتجاعی پوست است.
پیری زودرس
در مطالعههای انجام گرفته، مشخص شده است که سیگار کشیدن باعث از بین رفتن کلاژن پوست که وظیفه حفظ قابلیت ارتجاعی پوست را بر عهده دارد، میشود و بدون داشتن این خاصیت ارتجاعی، پوست نمیتواند به حالت اولیه بازگردد و در نتیجه چین و چروکهای ایجاد شده در سطح پوست باقی میمانند. همچنین نیکوتین موجود در سیگار باعث باریک شدن رگهای خونی میشود و این امر از جریان مناسب خون در مویرگها جلوگیری میکند. زمانی که مویرگهایی که در حقیقت مسوول تغذیه پوست هستند نتوانند وظیفه خود را درست انجام دهند، چین و چروکها و علایم بیشتر و عمیقتر پیری زودرس در سطح پوست به وجود میآید. اگر دقت کرده باشید، لبهای سیگاریها، انگشتانی که سیگار را نگه میدارد، ناخنها، لثهها، همه از این تنگی عروق و زیانهای سیگار متاثر میشوند.
پلاکهای سفید رنگ در کام سیگاریها و زبانشان گاهی به دلیل التهاب غدد بزاقی به وجود میآید. دانههای قرمز هم مشخصه سیگاریهاست. لبها و لثههای سیاه هم علاوه بر وجود خون غلیظ و تیره سیگاریها، نشانه عدم خونرسانی است و چون خون و موادغذایی به لثه نمیرسد، باعث بروز عفونتهای میکروبی و لثههای دردناک خونریزی دهنده در سیگاریها میشود.
ریزش مو
قبلا مطالعهها روی اثر سیگار بر پوست متمرکز بود ولی بررسیهای اخیر ارتباط سیگار با سفید شدن مو و ریزش مو را هم نشان داده است. در افراد سیگاری موها زودتر به رنگ خاكستری در میآید. مکانیسم ایجاد سفیدی و ریزش مو ناشی از سیگار متعدد است ولی مهمترین مکانیسم، اثر انقباضی بر عروق ریز پاپیلای مو است که باعث کاهش خونرسانی به مو و همین امر باعث از دست رفتن زودرس رنگدانه مو میشود.
كماشتهایی
سیگاریها اشتهای كمتری به غذا دارند بنابراین مواد مغذی و ویتامینها كمتر به بدنشان میرسد. سیگار باعث افزایش همه هورمونهای آندروژنیك میشود بنابراین احتمال ریزش مو را بیشتر میكند. به علاوه باعث نازك شدن لایه فوقانی پوست، كاهش ضخامت زیر پوست و در نهایت آسیب به فولیكولهای مو میشود. وقتی سیگار و قلیان که مانع اکسیژنرسانی است، ترک شود اکسیژنرسانی به بافت پوست بیشتر و به مرور زمان روند چروک شدن پوست متوقف میشود و گاهی حتی در آنهایی که در سنین جوانی سیگار کشیدن را شروع کردهاند، بهبود و قوام پوست را به وضوح میبینیم.
این افراد از مشکل کاهش چشمگیر روند بهبود و ترمیم زخمها هم نجات پیدا میکنند. از آنجا که سیگار، جریان خون و اکسیژن دریافتی پوست را کاهش میدهد، روند بهبود و التیام التهابها و زخمهای پوستی را نیز با مشکل مواجه میکند. به همین دلیل بدن افراد سیگاری برای بهبود جراحات و زخمهای ایجاد شده نسبت به سایرین معمولا به زمان بیشتری نیاز دارد.