زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

رضا حسینمردی

کورش  شرفشاهی

آنفولانزا نامی آشنا در بین بیماری‌های فصلی است که همه ساله مردم را درگیر می‌کند و جان عده‌ای را نیز می‌گیرد. اگرچه این بیماری به سادگی دست از سر مردم بر می‌دارد و دوره‌ای کمتر از یک ماه دارد، اما در همین مدت باعث مرگ مردم می‌شود و وحشتی در بین مردم ایجاد می‌کند که گویی بیماری لاعلاجی گریبان مردم را گرفته است. بدتر این که افراد ناآگاه در فضای مجازی شایعه پراکنی می‌کنند و تا مرز سیاه‌نمایی پیش می‌روند. آمارهایی از مبتلایان می‌دهند که با واقعیت فاصله معناداری دارد و کشته‌شدگان این بیماری را نیز چند برابر می‌کنند. اما این که این بیماری امسال در چه وضعیتی قرار دارد و چه اقداماتی برای مقابله با شیوع و درمان آنفولانزا باید انجام داد، در گفت‌وگو با دو تن از مسوولان وزارت بهداشت مطرح کردیم.

وضعیت آنفلوانزا در کشور

در این رابطه دکتر محمدمهدی گویا رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: تاکنون حدود سه هفته است که درگیر موج سنگین بیماری آنفولانزای فصلی هستیم. در این مدت 342 مورد بستری ناشی از آنفولانزا در کشور داشتیم که 3790 بیمار به علت بیماری تنفسی در بیمارستان‌ها بستری شدند.

وی از 19 مورد فوت ناشی از آنفولانزا در کشور خبرداد و گفت: اصولاً این ویروسی که امسال باعث همه‌گیری آنفولانزا در منطقه ما شده، گسترده است و بقیه کشورهای منطقه نیز گرفتار این بیماری هستند. رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: بر اساس اعلام اجلاس سازمان جهانی بهداشت، ویروس آنفولانزایی که امسال شایع شده، مقداری قوی‌تر از ویروس سال‌های گذشته و بیماری‌زایی آن بیشتر است.

 مراقبت‌های جدی اولیه در آنفلوانزا

وی از مبتلایان به آنفولانزا خواست به بیمارستان‌ها مراجعه کنند و گفت: به هر حال گروه‌هایی هستند که مستعد ابتلا به بیماری شدید آنفولانزا هستند و بایستی مراقب باشند. همه ساله آنفولانزا می‌آید و چه آنفولانزا شدید یا ضعیف باشد، برخی گروه‌ها به انواع شدید این بیماری متبلا می‌شوند و برای جان آنها می‌تواند خطرناک باشد. به همین دلیل باید ابتدای فصل پاییز علیه آنفولانزا واکسینه شوند زیرا اگر واکسینه نشوند، به فرم‌های شدید بیماری مبتلا می‌شوند. گویا با تاکید بر این که تاثیرگذاری واکسن آنفولانزا صد درصد نیست گفت: نباید ریسک کنیم و کسانی که دارای زمینه پر خطر هستند، باید واکسینه شوند. وی بر رعایت بهداشت فردی تاکید کرد و گفت: شست‌وشوی دست‌ها و رعایت عادات تنفسی می‌تواند 50 درصد انتقال آنفولانزا را کاهش دهد. متاسفانه کسانی که در بیمارستان بستری شدند و جان‌شان را از دست دادند، زمینه بیماری را داشتند اما دیر مراجعه کردند. رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با ابراز تأسف از این که جان باختگان خوددرمانی کردند گفت: بسیاری از مبتلایان به آنفولانزا از داروهای کورتن‌دار در ابتدای بیماری استفاده کردند، در حالی که هیج ضرورتی نداشت، یا آنتی‌بیوتیک را بیهوده مصرف کردند که این رفتارهای غیرمنطقی باعث شد به انواع خطرناک آنفولانزا مبتلا شوند و کارشان به بستری شدن در بیمارستان بکشد. وی با تاکید بر این که باید با رعایت بهداشت سعی کنیم کمتر مبتلا به آنفولانزا شویم گفت: با رعایت بهداشت اگر مبتلا به آنفولانزا شویم، کمتر کارمان به بیمارستان می‌کشد اما وقتی به بیمارستان رفتیم، باید تحت‌نظر پزشک قرار بگیریم، در غیر این صورت درمان‌های خودسرانه کار دست ما می‌دهد.

 تزریق واکسن آنفلوانزا

گویا در خصوص هجوم مردم برای تزریق واکسن آنفولانزا گفت: واکسن آنفولانزا برای همه نیست، زیرا به خودی خود و بدون درمان با داروی خاص یا واکسن، آنفولانزا بهبود پیدا می‌کند. به عبارت بهتر اکثر مبتلایان خود به خود بهبود می‌بایند. مهم این است که نکات بهداشتی را رعایت کنیم. وی با تاکید بر این که واکسن آنفولانزا به موقع خودش و برای افراد خاص اهمیت دارد و نباید برای همه و بی‌موقع استفاده کنیم گفت: هر سال آنفولانزا در همه کشورهای دنیا 20 درصد جمعیت را مبتلا می‌کند. بنابراین شیوع آنفولانزا در این فصل چیز غریبی نیست که گمان کنیم اتفاق ویژه‌ای افتاده، به غیر از این که امسال تواناتر است. رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اعلام این که بخش‌های درمانی و بیمارستان‌ها از مدت‌ها پیش خودشان را برای مقابله با موج آنفولانزا آماده کرده‌اند گفت: این طور نیست که مردم تصور کنند از شیوع آنفولانزا غافلگیر شدیم. هم اکنون نیز بیماران می‌توانند به بیمارستان‌ها مراجعه کنند و تحت معاینه و درمان قرار بگیرند.

 دلایل شیوع آنفلوانزا

از سوی دیگر دکتر محمود نبوی، معاون مرکز بیماری‌ها واگیر وزارت بهداشت گفت: بیماری آنفولانزا همه ساله در همه نقاط جهان دیده می‌شود و چیزی نیست که بتوان جلوی شیوع آن را گرفت، زیرا بسادگی از مرزها می‌گذرد. متخصص بیماری‌های عفونی با اشاره به این که اکنون نیز بحث دهکده جهانی مطرح است گفت: کشور ما در کمترین روز عبور مرزی، حدود 60 هزار نفر در روز از مرزهای کشورمان عبور می‌کنند و چون عده بسیاری در فصول سرد، بیماری کم علامت‌یا بی‌علامت دارند، ویروس نیز همراه با کسانی که مبتلا هستند و خودشان نمی‌دانند، وارد کشور می‌شود یا از کشور ما بیرون می‌رود و از مرزها عبور می‌کند. وی با تاکید بر این که نمی‌توانیم جلوی رفت و آمد مردم را بگیریم گفت: در نتیجه خواه یا ناخواه بیماری‌ها بین مردم کشورها پخش می‌شود.

 نکات ایمنی آنـفلوانزا بـــرای بیماران بـــا زمـینه‌های قـبلی بیماری

 معاون مرکز بیماری‌ها واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر این که در موج آنفولانزا تا 99 درصد مبتلایان به صورت سرپایی درمان می‌شوند ولی در بحث آنفولانزا که با عفونت‌های تنفسی همراه است عنوان کرد: اگر بیماران به مدت سه روز تب همراه با سرفه داشتند و حال‌شان بهتر نشد، باید به پزشک مراجعه کنند. دکتر نبوی با اعلام این که مهم‌ترین عارضه در این نوع بیماران، عفونت‌های ریوی است که در یک درصد آنفولانزاها ذات‌الریه دیده می‌شود گفت: البته ذات‌الریه یک درصد و 20 درصد احتمال برونشیت است که با خس خس سینه و خلط همراه است و این موارد نیز به صورت سرپایی درمان می‌شود، اما پزشک باید ببیند و نظر نهایی را پزشک بدهد. وی با اشاره به این که هنگام آنفولانزا به ندرت آریتمی‌های قلبی به خصوص در مورد کسانی که مشکل قلبی دارند، مشاهده می‌شود که یک در ده‌هزار است گفت: با این وصف باید بررسی شود. البته عوارض عصبی نیز مشاهده می‌شود که بسیار نادر است و بیشتر عوارض ریوی مشاهده می‌شود که فرد را گرفتار می‌کند و نیاز به درمان و بستری دارد. متخصص بیماری‌های عفونی تاکید کرد: 80 درصد مبتلایان به آنفولانزا هیچ میکروبی در بدن ندارند و تنها مبتلا به ویروس آنفولانزا هستند، بنابراین تجویز آنتی‌بیوتیک کار اشتباهی است. به عبارت بهتر وقتی یک بیمار سینوزیت، برونشیت یا خلط چرکی ندارد، نیازی به تجویز آنتی‌بیوتیک نیست و در صورت تجویز هم تنها هدر دادن دارو است و هیچ فایده‌ای ندارد. وی با اشاره به این که اگر از همان روز اول در فرد بیمار علائم سینوزیت یا برونشیت که همان خلط چرکی است، مشاهده شد باید آنتی‌بیوتیک تجویز شود گفت: در موارد شدید که مبتلایان به آنفولانزا در بیمارستان بستری می‌شوند، داروی ضدویروس هم تجویز می‌شود. همچنین در موارد سبک که با گیجی همراه است این دارو تجویز می‌شود، اما بیماری که روی پای خودش به پزشک مراجعه می‌کند، نیازی به داروی ضدویروس ندارند، زیرا امکان دارد مصرف بی‌مورد عوارضی هم داشته باشد، اما در این مورد نیز با کمبود دارو مواجه نیستیم و داروی ضدویروس به اندازه کافی در اختیار مراکز درمانی و بیمارستان‌ها قرار دارد.

مخاطرات استفاده از کورتن‌ها

وی با اشاره به این که معضل بزرگی که مشاهده کردیم، دادن کورتن در روزهای اول بیماری آنفولانزا به مبتلایان به درخواست خودشان یا تجویز پزشک است گفت: تزریق کورتن کار اشتباهی است، زیرا همراه با ورود کورتن به بدن، ویروس به سراسر بدن منتشر می‌شود و احتمال سینوزیت، برونشیت و ذات‌الریه را بیشتر می‌کند و بیماری فرد تشدید می‌شود. شاید بیمار گمان کند در نتیجه تزریق کورتن در روز اول، بهبودی پیدا کرده اما این ابتدای کار است و از فردای آن روز تا مدت دو هفته عوارض مصرف کورتن مشاهده می‌شود. متخصص بیماری‌های عفونی با تاکید بر این که در موارد خاص برای افراد خاصی که برونشیت یا آسم می‌گیرند، کورتن تجویز می‌شود گفت: این تجویز مربوط به روزهای اول نیست و باید به فاصله دیرتر کورتن تجویز شود.

 تـوصـیه‌های بـهداشتی به بیماران

وی از مردم خواست بهداشت فردی را رعایت کنند و گفت: اکنون موج آنفولانزا به شدت وجود دارد. بنابراین از وقتی که یک فرد سرما می‌خورد تا زمانی که بهبودی کامل به دست می‌آورد، نباید با دیگران دست بدهد و روبوسی کند زیرا با این کار، بیماری به دیگران منتقل می‌شود.

معاون مرکز بیماری‌ها واگیر وزارت بهداشت از افرادی که از خانه بیرون می‌روند، خواست به محض آن که وارد خانه شدند، دست‌هایشان را بشویند و ضدعفونی کنند و گفت: ویروس آنفولانزا چندین ساعت روی نرده‌ها یا دستگیره درها یا هر نقطه دیگر باقی می‌ماند، به همین دلیل شست‌وشوی دست میزان ابتلا به آنفولانزا را نصف می‌کند.