آثار بهبود را پیش از اینكه بیمار خود احساس كند، نزدیكان بیمار احساس میكنند. پیدایش علائمی نظیر كمتر شدن نسبی شكایات بیمار یا كاهش تحریكپذیری و بیحوصلگی در 10-15 روز اول درمان ممكن است نشانهای از موثر واقع شدن دارو باشد.
نخستین علائم اثر درمانی دارو را از تغییر علائم زیستشناختی نیز كه در همان 1-2 هفته اول ظاهر میشود میتوان پیشبینی كرد. بدین معنی كه اگر میزان فشارخون، تعداد نبض، وزن و خواب بیمار رو به تعادل نهاد و از شدت بعضی از علائم بدنی همچون بیاشتهایی یا پراشتهایی، تپش قلب، تنگی نفس، سردرد و غیره اندكی كاسته شد، میتوان پیشبینی كرد كه امكان حصول نتیجه با داروی انتخابی وجود دارد لازم به ذكر است كه از بین داروهای سه حلقهای، حداكثر مقدار اثربخشی نورتریپتیلین 150 میلیگرم در روز است و در همه حال از این مقدار نباید تجاوز كرد.
در بیماران سالمند، به خصوص در آنانی كه دچار بیماری جسمی نیز هستند بهتر است درمان با داروهای سه حلقهای را با روزی 10-20 میلیگرم شروع كرد و در ظرف مدت یك هفته به 50-70 میلیگرم رساند. اگر عوارض جانبی ناراحتكنندهای به بیمار دست نداد، در صورت نیاز، میتوان مقدار مصرف روزانه را به تدریج ظرف مدت یك هفته به 100 میلیگرم رساند و این مقدار را تا دو هفته دیگر ادامه داد.
سپس پس از ارزیابی میزان بهبود و شدت عوارض جانبی، نسبت به ادامه همان مقدار دارو یا افزایش آن و یا قطع مصرف تصمیم گرفت. قطع مصرف دارو مانند شروع آن باید به تدریج صورت گیرد. میتوان هر 1-2 روز یكبار 25 میلیگرم از مقدار مصرف روزانه كم كرد. قطع ناگهانی، ایجاد تهوع، استفراغ، سردرد و تعریق میكند كه ممكن است تا چند روز ادامه یابد.
با شروع مجدد دارو و قطع تدریجی آن، این علائم برطرف میشوند. مصرف این داروها در یك وعده بیش از حد مجاز، كه غالبا به قصد خودكشی انجام میگیرد، خطرناك است. علائمی كه در این حال ایجاد میشوند عبارتاند از سرآسیمگی (agitation)، دلیریوم، تشنج، فلج روده و مثانه، بالا رفتن حرارت بدن، تشدید رفلكسهای وتری، اتساع مردمكها و بالاخره ضعف تنفس و اغماء.
از اینرو در مورد بیمارانی كه قصد خودكشی دارند توصیه میشود كه دارو بیش از مصرف یك هفته تجویز نشود و در عیادتهای بعدی اطمینان حاصل كرد كه داروهای تجویزی را تماما مصرف كردهاند.
مطمئنتر اینكه در مورد بیشتر بیماران افسرده دارو را در اختیار كسان بیمار قرار دهند به دو منظور:
1- برای جلوگیری از مصرف بیرویه داروها به قصد خودكشی.
2- این عمل سبب میشود تا داروها طبق دستور پزشك مصرف شوند. بیماران افسرده غالبا به علت بیتوجهی یا فراموشكاری ممكن است داروها را نامرتب یا كم و زیاد مصرف نمایند.
برای خواندن بخش اول -درمان اختلالات افسردگی- اینجا کلیک کنید.