زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اعظم اسلامی مجد

اگر برخی شب‌ها نمی‌توانید به راحتی به خواب بروید، بی‌خوابی‌تان می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد؛ اما بعضی اوقات شب را خوب می‌خوابید، ولی وقتی از خواب بیدار می‌شوید، احساس خستگی، كوفتگی و درد بسیار می‌كنید.

علت این مسأله چیست؟ و آیا خطری جدی سلامت شما را تهدید می‌كند؟

طعم بسیار بد دهان بعد از خواب

بدمزگی دهان هنگام صبح می‌تواند نشان دهنده ریفلاكس‌های معده‌ای روده‌ای و یا بیماری GERD باشد. این وضعیت با سوزش قلب همراه است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند كه حدود
 25 درصد از مردم شب‌ها خوب نمی‌خوابند؛ اما چون سوزش قلب ندارند، نسبت به این موضوع بی‌اهمیت‌اند.

برگشت اسید معده باعث می‌شود تا مقداری از خواب شبانه‌تان را از دست بدهید. این عارضه حتی بدون هیچ علامت و نشانه‌ای ایجاد می‌شود.

این نوع از ریفلاكس را «ریفلاكس خاموش» می‌نامند؛ چرا كه هنگام بیداری از خواب گوارش كاملی داشته‌اید و نمی‌توانید بگویید كه خوب نخوابیده‌اید.

اگر دچار سوزش قلب هستید، به پزشك مراجعه كنید. حتی اگر سوزش قلب ندارید، باز هم سعی كنید دو ساعت قبل از خواب چیزی نخورید و در وعده غذایی شام از غذاهای اسیدی استفاده نكنید.

برخی از پزشكان جویدن آدامس را قبل از خواب توصیه می‌كنند؛ چرا كه باعث افزایش تولید بزاق و خنثی شدن اسید معده می‌شود.

به خواب عمیق فرو نمی روید

اگر در طول شب بی‌قرارید و از این طرف تخت به آن طرف می‌روید و این حركات و جنب‌وجوش‌ها ادامه دارند و صبح هنگام بیدار شدن از خواب آنقدر خسته‌اید كه گویی اصلاً نخوابیده‌اید، احتمالاً به سندرم پای بی‌قرار دچار هستید. پزشكان علت واقعی آن را نمی‌دانند، اما مطمئناً این مسأله به عدم خواب عمیق بستگی دارد.

این بیقراری اجازه نمی‌دهد كه شما وارد مرحله عمیق خواب (REM) شوید. در چنین مواقعی بهتر است هر چه زودتر به پزشك مراجعه كنید. دیابت، آرتروز، كم خونی، بیماری تیروئید و مشكلات كلیوی می‌توانند در بروز این سندرم دخالت داشته باشند. برخی از داروها مثل داروی ضد افسردگی، آنتی‌هیستامین و لیتیوم نیز باعث بروز سندرم پای بی‌قرار می‌شوند.

در طول شب بارها به دستشویی می روید

نُكتریا (Nocturia) نام علمی وضعیتی است كه در آن فرد مجبور می‌شود نیمه‌های شب از خواب بیدار شده و به دستشویی برود. حدود 65 درصد از افراد مسن این وضعیت را دارند.

وقتی كه در خواب هستیم، بدن ما فرایند طبیعی خود را در مورد ادرار طی می‌كند. ما می‌توانیم 6-8 ساعت بدون بیدار شدن از خواب و مراجعه به دستشویی بخوابیم؛ ولی وقتی كه پیرتر می‌شویم، توانایی مثانه در نگه‌داشتن ادرار برای مدت طولانی كاهش می‌یابد و به همین دلیل تعداد دفعات مراجعه به دستشویی بیشتر می‌شود. طبیعی است بیدار شدن‌های مكرر در طول شب خواب شبانه را برهم می‌زند.

اما عده‌ای می‌توانند حتی چند ساعت با مثانه كاملاً پُر در حالت خواب باشند. برای حل این مشكل با قدم‌های كوچك شروع كنید. حداقل سه ساعت قبل از خواب مایعات ننوشید. در ضمن از غذاهایی كه به صورت مایع هستند نیز در وعده شام استفاده نكنید؛ مثل سوپ‌ها. همچنین میزان مصرف قهوه و چای را كاهش دهید. اسید موجود در چای و قهوه می‌تواند مثانه را حساس كند.

قبل از خواب آخرین كاری كه انجام می‌دهید، رفتن به دستشویی باشد و با مثانه خالی بخوابید. آقایان، پروستات خود را باید چك كنند. التهاب پروستات، تومورهای پروستات و برخی مشكلات دیگر مربوط به این عضو نیز باعث افزایش دفعات مراجعه به دستشویی می‌شود.

در خانم‌ها، مثانه بسیار فعال، عفونت دستگاه ادراری، انواع كیست‌ها و برخی موارد دیگر باعث بروز مشكلات ادراری می‌گردد. دیابت نیز می‌تواند باعث تكرار ادرار شود؛ بنابراین اگر تا به حال تست دیابت نداده‌اید، حتماً این كار را انجام دهید.

برخی داروهای خاص به این مسأله دامن می‌زنند؛ مثل داروهای قلب.  در این مورد نیز با پزشك خود مشورت كنید؛ شاید نسخه جدیدی برای شما تجویز كند.

دندان هایتان پوسیده می شود

ساییدن دندان‌ها روی یكدیگر را در اصطلاح پزشكی «بروكسیم» می‌نامند، بروكسین یا همان دندان قروچه نوعی فعالیت ناخودآگاه عصبی- عضله‌ای است كه معمولاً بدون اطلاع اتفاق می‌افتد. حدود 5 درصد از مردم دنیا به دندان قروچه مبتلا هستند و معمولاً دیگران متوجه صدای ساییده شدن دندان‌های‌شان روی یكدیگر می‌شوند.

فشار دادن فك معمولاً نسبت به دندان قروچه سخت‌تر تشخیص داده می‌شود؛ اما یكی از علائم آن احساس درد زیاد و خشكی گردن و بیدار شدن از خواب در اثر درد است. دندان قروچه باعث ایجاد فشار روی عضلات فك می‌شود و روی خواب عمیق افراد اثر می‌گذارد؛ چرا كه بدن به طور كامل در حالت خواب استراحت نمی‌كند. در چنین مواقعی بهترین كار مراجعه به پزشك است.

استفاده از آدامس در طول روز، می‌تواند عادتی شود كه شب‌ها نیز ادامه می‌یابد. در برخی افراد سابقه تزریق بوتاكس به عضله فك باعث بروز دندان قروچه می‌شود.

از راه دهان نفس می کشید

نفس كشیدن از طریق دهان و خروپف كردن هر دو باعث بر هم خوردن خواب شبانه می‌شوند، زیرا به اندازه كافی هوا وارد ریه‌ها نمی‌شود تا در هر بار تنفس به آرامش كامل برسید. خروپف‌های شدید وقتی كه با خُرناس همراه شود، می‌تواند نشان دهنده یك مشكل بسیار جدی باشد. در طول روز تمرین نفس كشیدن از طریق بینی را انجام دهید.

اگر بینی‌تان دچار گرفتگی است، سعی كنید آن را از بین ببرید. بیشتر مردم وقتی كه به پشت می‌خوابند، شروع به خروپف كردن می‌كنند؛ زیرا از طریق دهان نفس می‌كشند.

از بالشی استفاده كنید تا مجبور شوید به پهلو بخوابید یا یك عدد توپ تنیس را در جیب پشتی لباس خوابتان بگذارید تا همواره شما را هوشیار نگه دارد كه به پشت نخوابید. وزن خود را نیز كاهش دهید؛ حتی به اندازه نیم كیلو. این‌كار باعث كاهش خروپف می‌شود.

روزها همیشه خواب آلود هستید

این حالت نشانه‌ای از مشكل خواب‌های نامنظم است. خواب‌های نامنظم، تا دیر وقت بیدار ماندن، خوابیدن در اتاق روشن، كارهای شیفتی شبانه، استفاده زیاد از كامپیوتر و بردن برخی وسایل دیگر به رختخواب باعث بر هم خوردن چرخه‌های خواب می‌شوند.

تاریكی از مهم‌ترین عوامل تحریك‌كننده تولید هورمون ملاتونین است كه به مغز ما می‌گوید وقت خواب رسیده است. وقتی كه زیر نور شدید چراغ چشم‌های خود را می‌بندید، تولید ملاتونین متوقف می‌شود و به شما می‌فهماند كه زمان بیداری است. حتی یك نور باریك و ضعیف نیز می‌تواند پیغام بیداری را به مغز برساند و شما را از انتقال به بخش عمیق خواب محروم كند.

 استفاده از وسایلی كه صفحات روشن دارند، مثل تلفن همراه نیز باعث كاهش تولید ملاتونین می‌گردد.