تحریریه دنیای سلامت
در این مقاله به راهكارهایی اشاره میكنیم كه بكارگیری آن به تقویت هوش كودكان كمك خواهد كرد.
بازیهای ذهنی و هوشی
شطرنج، جدول كلمات متقاطع، بازیهای رمزی و سودوكو نه تنها میتوانند بسیار سرگرمكننده باشند، بلكه به تسریع فرایندهای مغزی نیز كمك میكنند. به این ترتیب، ذهن كودك آماده میشود تا در موقعیتهای پیچیده تصمیمگیری و مشكلاتش را حل كند.
موسیقی و ساز زدن
آیا هوش و ذكاوت یك هدیه ژنتیكی است یا اینكه میتوان آن را پرورش داد و با قرار گرفتن در محیطهای درست، تقویت كرد؟ در حالی كه میزان ضریب هوشی را اغلب یك مسأله ارثی میدانند، برخی دانشمندان به دنبال یافتن راههایی برای رشد و افزایش یادگیری و قدرت ذهنی در دوران كودكی و نوجوانی هستند.
آنها در این زمینه به نتایج خوبی هم دست یافتهاند؛ مثلا نواختن یك ساز توسط كودك، ممكن است در ابتدا صدای سازی كه كودكتان مینوازد، كمی گوشخراش و آزاردهنده باشد، ولی بهتر است این تجربه را تحمل كنید؛ زیرا یادگیری موسیقی یك تفریح خوب برای افزایش سطح یادگیری مغز است. طبق بررسیهای به عمل آمده در این زمینه، آموزش موسیقی، در بالا بردن IQ كودكان بسیار موثر است و هرچه زمان آن افزایش یابد، نتایج مثبت نیز بیشتر به دست خواهد آمد.
شیر مادر
شیر مادر غذای اصلی مغز است. پژوهشها نشان میدهند كه شیر مادر برای رشد كودكان بسیار مفید است. شیر مادر از ورود انواع ویروسهای مضر به بدن جلوگیری میكند و یك منبع غذایی فوقالعاده است. از مزایای اصلی شیر مادر این است كه با خوردن آن كودك سالمتر و باهوشتر میشود. براساس پژوهشها، نوزادانی كه به مدت 9 ماه شیر مادر خوردهاند، باهوشتر از آنهایی هستند كه كمتر از یك ماه شیر مادر خوردهاند.
تناسب اندام بیشتر
پژوهشها نشان میدهد رابطه مستقیمی بین تناسب اندام و نمرات خوب مدرسه وجود دارد. شركت در گروههای ورزشی، نه تنها روابط اجتماعی و گروهی بچهها را تقویت میكند، بلكه اعتماد به نفس آنها را نیز افزایش میدهد. همچنین كمك زیادی به ایجاد و حفظ تناسب اندام میكند.
طبق بررسیها، تقریبا 81 درصد از زنان شاغل نیز میتوانند همانند دخترها، در تیمهای ورزشی شركت كنند و یا لااقل شبها بعد از صرف شام به جای آنكه روبهروی تلویزیون بنشینند و استراحت كنند، كمی پیادهروی كنند. بنابراین فرزند خود را تشویق كنید تا در تیم ورزشی مدرسهاش ثبتنام و در كنار دوستانش ورزش كند.
بازیهای ویدئویی
بسیاری از بازیهای ویدئویی خشن هستند و موجب گوشهگیری و بیفكری كودكان میشوند؛ اما برخی از آنها كمك زیادی به رشد شیوههای فكر كردن و مهارتهای برنامهریزی و خلاقیت آنها میكنند. برخی از كمپانیهای تولید و ساخت وسایل بازی مثل «لیپافراگ»، مشغول برنامهریزی برای ساخت بازیهایی هستند كه حافظه و مهارتهای حركتی كودكان را افزایش دهد. برخی از این بازیها حتی به تقویت هوش و حافظه كودكان نوپا نیز كمك میكنند.
حذف غذاهای كم ارزش
شكر، چربی و برخی غذاهای كم ارزش را از فهرست غذای كودك خود حذف و غذاهای مغذی را جایگزین آنها كنید. غذاهای مغذی تاثیر شگفتانگیزی روی ذهن كودكان و خصوصا رشد حركتی آنها در دو سال نخست زندگیشان دارد. مثلا كودكان به آهن نیاز دارند تا بافتهای مغزیشان رشد كند. وقتی كه كودك با فقر آهن روبهروست، محركهای عصبی به كندی حركت میكنند. كودكانی كه تغذیه مناسب ندارند هنگام رویارویی با یك ویروس بیماریزا، قدرت مقابله كمتری دارند و وقتی كه بزرگتر میشوند و به مدرسه میروند، اغلب پشت سر دوستان و هم سن و سالهایشان پنهان میشوند. پس به غذایی كه كودكتان میدهید، همواره توجه كنید.
پرورش و تقویت حس كنجكاوی
پدر و مادرهایی كه حس كنجكاویشان را بروز میدهند، در واقع كودكان خود را تشویق میكنند تا ایدههای جدیدی از خود نشان دهند. آنها به كودكان خود میآموزند كه در جستجوی دانستن بیشتر باشند؛ هنگام بازی و سرگرمی، كودك خود را همراهی میكنند و علاقهشان را با پرسیدن برخی سوالات به آنها نشان میدهند و به این ترتیب مهارتهای جدیدی به آنها میآموزند.
كتاب خواندن
كتاب خواندن روشی درست و موفق برای تقویت هوش و حافظه است. این روش نتیجهبخش، كمك زیادی به یادگیری و شناخت كودك در هر سنی میكند. از همان نخستین سالهای زندگی برای كودكتان قصه بخوانید و او را در یك كتابخانه عمومی ثبتنام كنید تا با فرهنگ مطالعه و كتاب خواندن از همان ابتدا آشنا شود.
آموزش اطمینان
كودكان حتی در سنین كم نیز میتوانند دستخوش افكار منفی شوند و این مسأله تواناییهای آنها را محدود میكند. روانشناسی كودك میگوید كه بزرگترها باید مثبتاندیشی و خوشبینی خود را به كودكانشان انتقال دهند و آنها را به اطمینان و تعهد تشویق كنند. شركت در گروههای ورزشی مدرسه و سایر فعالیتهای اجتماعی در دوران نوجوانی، كمك زیادی به شكلگیری شخصیت اجتماعی آنها كرده و حس اطمینان، اعتماد و صمیمیت آنها را رشد میدهد. در این دوران نوجوانان به بیشترین حمایت از جانب خانوادههایشان نیازدارند.
خوردن صبحانه
صبحانه خوب و مناسب میتواند از كودك شما یك پهلوان بسازد! خوردن صبحانه كمك بسیاری به تقویت هوش و حافظه، تمركز و یادگیری میكند و كودكانی كه صبحانه نمیخورند، زودتر خسته میشوند، حساسترند و عكسالعملهای كندتری دارند.اگر كودك نمیتواند یك صبحانه كامل و مفصل بخورد، لااقل یك لیوان شیر به همراه مقداری موادغذایی مقوی مخصوص صبحانه به او بدهید؛ چرا كه كمك زیادی به تمركز و یادگیری او در مدرسه میكند.