لیلی خرسند
گفت‌وگوی جذاب با گلاره ناظمی، اولین داور بین‌المللی ایرانی
به فینال المپیک می‌اندیشم
گلاره ناظمی اولین داور بین‌المللی ایرانی و حتی اولین زنی نیست که مسابقات مردان را قضاوت می‌کند ولی المپیک است و فوتسال و همین‌ها باعث شده او بیشتر از بقیه دیده شود، بیشتر از نرگس افشین، داور والیبال که مسابقات قهرمانی جوانان آسیا را داوری کرد یا ملیحه نوری که دیدار دوستانه تیم‌های والیبال آلمان و ترکیه را سوت زد.
غیر از این‌ها، سیمین رضایی سال‌هاست داور بین‌المللی پینگ‌پینگ است و کنار میزهای زنان و مردان نشسته و حتی فینال قهرمانی جهان زنان را هم قضاوت کرده، در بسکتبال هم فهیمه علیمرادی برای مسابقات آسیایی زنان انتخاب شده بود.
شرایط ناظمی با همه این‌ها متفاوت است. این که یک زن مسابقات فوتسال مردان در المپیک را داوری کند و حتی شانس حضور در فینال یا دیدار رده‌بندی را داشته باشد، اتفاقی ویژه است.
ناظمی هم‌اکنون در آرژانتین است و منتظر است تا شاید فیفا برای یکی از دو بازی فینال یا رده‌بندی المپیک جوانان انتخابش کند.
گفت‌وگوی جذاب با گلاره ناظمی را بخوانید.
بازی‌های فوتسال المپیک به مرحله ضربدری رسیده و با توجه به این که هنوز در آرژانتین هستید، این احتمال وجود دارد داور بازی فینال یا رده‌بندی باشید.
در این مسابقات 24 داور برای قضاوت آمده بودند. چندی پیش بازی‌های ضربدری به داورانی که انتخاب شده بودند، ابلاغ شد.
من بین آن داوران نبودم و این احتمال هست که برای فینال یا رده‌بندی سوت بزنم. این را که چقدر شانس دارم نمی‌دانم، تصمیم‌گیرنده فیفاست. خودم دوست دارم فینال را سوت بزنم.
سال پیش آرزو کرده بودید که در المپیک جهانی سوت بزنید، آرزویتان همین مسابقات بود؟
من آرزویم این بود که در المپیک و جام‌جهانی داوری کنم. غیر از این المپیک، فوتسال المپیک دیگری ندارد.
حالا هم آرزویم این است که در جام جهانی سوت بزنم. تا به حال جام‌جهانی فوتسال برگزار نشده.
قبلاً قرار بود همزمان با جام‌جهانی 2020 مردان، جام جهانی زنان هم برگزار شود اما هنوز چیزی قطعی نشده و بعید می‌دانم این دوره فیفا این جام را برگزار کند.
در جام‌جهانی مردان نمی‌خواهید داوری کنید؟
تعداد داوران مرد در فوتسال خیلی زیاد است.
داوران خیلی خوبی هم حتی در خود ایران داریم. فکر نمی‌کنم به من این فرصت برسد.
شاید عملکردتان در این المپیک، روی انتخاب فیفا تأثیر بگذارد.
نمی‌دانم. من که تا حالا به این موضوع فکر نکرده بودم که بخواهم آرزو کنم، حالا که شما گفتید آرزو می‌کنم که یک روز در جام‌جهانی مردان داوری کنم.
17 سال است که داوری میکنید، خسته کننده نبوده؟
نه اصلاً. من از سال 80 داوری می‌کنم. از سال 2014 هم وارد لیست داوران بین‌المللی شده‌ام.
قبلاً هم خودم در تیم آتش‌نشانی تهران فوتسال بازی می‌کردم؛ در دومین دوره‌‌ای که برای آموزش داوران زن گذاشتند، مدرک گرفتم، آن موقع 16 سالم بودم.
داوری چه جذابیتی دارد که دختر 16 سالهای را که بازیکن بوده، وسوسه کرده بازی را کنار بگذارد و داوری را انتخاب کند؟
اتفاقاً همیشه برای خودم هم این سؤال بوده که داوری چه دارد که بعضی‌ها آن را انتخاب می‌کنند. من مجبور به این کار شدم.
برادرم بازیکن تیم عقاب بود و الان داور لیگ برتر است. خیلی به داوری علاقه داشت و مدام به من می‌گفت که باید تو هم داور شوی و من امتناع می‌کردم.
حتی اولین دوره کلاس داوری را که گذاشتند، پیچاندم و نگذاشتم که متوجه شود. آن موقع فوتسال زنان از فدراسیون جدا بود. خودش به ورزشگاه حجاب رفته و پرس‌وجو کرده بود تا ببیند کی کلاس داوری می‌گذارند.
چون رابطه‌مان خوب بود و نمی‌خواستم ناراحت شود، قبول کردم که کلاس‌ها را بروم. خیلی هم سخت بود و یک کتاب قطور را باید می‌خواندیم.
تعدادمان زیاد بود و قرار بود فقط 8، 9 نفر را انتخاب کنند. خدا را شکر می‌کردم که وضعیت اینطوری است و من قبول نمی‌شوم ولی قبول شدم.
هم خوشحال بودم و هم ناراحت. ولی از اولین بازی که سوت زدم خوشم آمد. اولین بازی در مسابقات شهرداری بود که داوری کردم.
هنوز هم بازی کردن را دوست دارم ولی فدراسیون گفت یا باید داور باشی یا بازیکن و من داوری را انتخاب کردم.
پول دارد؟
نه. اصلاً داوری شغل نیست. برای هر داوری طبق اشل قبلی فدراسیون 100 هزار تومان می‌داد و با حق مأموریت می‌شد 150 تا 160 هزار تومان.
در اشل جدید می‌گویند چند درصدی افزایش داشته است.
داوران کشورهای دیگر هم داوری شغلشان نیست؟
داوری در سطح آسیایی و جهانی فرق می‌کند، نگاهشان به این کار حرفه‌ای‌تر است ولی خیلی از داوران هستند که شغل دیگری دارند.
چه در فوتبال و چه در فوتسال، خیلی درآمدی ندارد که بخواهی به عنوان شغل به آن نگاه کنی.
آن سال‌هایی که شما داور شدید، ایران فوتبال زنان نداشت، وسوسه نشدید که در فوتبال داوری کنید؟
یک مدت داور فوتبال هم بودم. سالهای اول خیلی داور زن نبود و فدراسیون اصرار داشت که ما به فوتبال برویم.
من یک دوره فوتبال را قضاوت کردم ولی دوباره به فوتسال برگشتم. علاقه‌ام به این رشته بیشتر بود.
یعنی هیچ وقت به این فکر نکرده‌اید که داور فوتبال مردان باشید و بازی‌های لیگ و حتی داربی را داوری کنید؟
نه هیچ وقت. من عاشقانه به فوتسال علاقه دارم. باید کاری را انجام بدهی که از آن لذت می‌بری.
در واقع من از داوری فوتسال لذت می‌برم. از داوری در فوتبال هم راضی بودم ولی فوتسال برایم چیز دیگری است.
الان در المپیک بازی مردان را سوت می‌زنید، فکر میکنید این اتفاق در لیگ فوتسال ایران هم می‌تواند بیفتد؟
فکر نمی‌کنم. اگر هم بشود زمان می‌برد. باید از نظر فرهنگی بتوانیم پذیرای این اتفاق باشیم.
در فیفا به این نگاه نمی‌کنند که تو داور زن هستی یا مرد، فقط برایشان قضاوتی که انجام می‌دهی مهم است.
در یوفا زنان بیشتر از این که مسابقات زنان را داوری کنند، مسابقات مردان را سوت می‌زنند.
این به روال تبدیل شده و باعث شده تا زنان بیشتر پیشرفت کنند.
اولین باری که شما در بازی‌های مردان قضاوت کردید در مسابقات جهانی دانشجویان در آلماتی بود. استرس نداشتید؟
کلاً کار سختی است. هنوز هم در هر بازی که می‌خواهم داوری کنم، به خودم یادآوری می‌کنم که باید با همه تمرکز و بدون هیچ اشتباهی کارم را انجام بدهم و کاری هم نداشته باشم که بازی در چه سطحی است.
در آلماتی و بازی اول خیلی استرس داشتم. نه از کار خودم، از نگاهی که در کشور بود و این که زن برای مرد سوت نمی‌زند. اما به قول ناظر بازی من با سوتم کارم را نشان می‌دهم نه با زن بودن یا مرد بودنم.
شاید در پنج دقیقه اول کار سخت بود. مساله دیگر این است که بازیکنان مرد هم بپذیرند که داورشان یک زن باشد که کم‌کم عادت می‌کنند.
البته در آسیا شاید یک کم کار ما عجیب و غریب باشد ولی در سطح جهانی عادت دارند.
بعد از آلماتی یا همین الان که در آرژانتین هستید کسی به کاری که شما میکنید معترض نشده؟
همان‌طور که خیلی‌ها قبول ندارند در ایران در مسابقات مردان زنی حضور داشته باشد، ایراد می‌گیرند که چرا خارج از ایران باید این اتفاق بیفتد و حتی یک زن مسابقات مردان را داوری کند.
اتفاقاً من با این کارم نشان دادم که حجاب محدودیت نمی‌آورد. شاید این کار ما به مذاق بعضی‌ها خوش نیامده باشد.
من خیلی با فضای مجازی هم خودم را درگیر نمی‌کنم که بدانم کسی مخالفت می‌کند یا نه.
فیفا و ای‌اف‌سی چطور، آن‌ها سخت‌گیری‌هایی که برای تأیید لباس بازیکنان داشتند، برای تأیید لباس شما هم ایرادی گرفتند؟
نه هیچ سخت‌گیری نبوده است. در کل فیفا مشکلی با حجاب ندارد. همیشه هم به پوشش و عقاید من احترام گذاشته‌اند.
شاید ای‌اف‌سی که بیشتر با کشورهای مسلمان درگیر است، این کار را تبلیغی برای مذهب بداند و خوشایندش نباشد، ولی فیفا ایرادی نگرفته است.
برای فیفا فقط داوری و آنالیز کارمان مهم است. حتی چند روز قبل فیفا می‌خواست از بین داوران یکی را برای مصاحبه انتخاب کند.
جالب بود که انتخابشان از بین همه داوران، داور زن بود نه مرد و از بین همه زنان من را انتخاب کردند که حجاب داشتم. خودم انتظار نداشتم که من را انتخاب کنند.
در این چند روزه بعضی‌ها شما را با علیرضا فغانی مقایسه کرده‌اند و ظاهراً این قیاس خیلی برای شما خوشایند نبوده!
نه اینطور نیست. آقای فغانی باعث افتخار من است و همه دنیا به او افتخار می‌کنند.
اما سبک قضاوت ما و رشته‌هایمان یکی نیست و شاید این مقایسه درست نباشد وگرنه من دوست دارم به افتخاراتی که ایشان رسیده، برسم.
