گفتگو: حسن گوهرپور
جعفر دهقان را بیشتر با آثاری که در سینمای دفاع مقدس ساخته شده میشناسیم، آثاری که اغلب یادآور روزگاری است که مردانی برای دفاع از هویت سرزمینشان تفنگ به دست گرفتند و ایستادگی کردند.
اندازه در تغذیه
من اساساً آدم بد غذایی نیستم. هر چه باشد میخورم، اما رویِ به اندازه خوردن تاکید دارم و معتقدم «اندازه نگه دار که اندازه نکوست». اگر در غذا خوردن هم این ضربالمثل را در ذهن داشته باشیم، همیشه علاوه بر اینکه طعم غذاها زیر دندانمان میماند، حافظ سلامتیمان هم خواهد بود.
غذاهای همسرم
همسر جعفر دهقان خانهدار است. خانمهای خانهدار بیشتر میتوانند روی تغذیه خانواده تمرکز و برنامهریزی کنند. در واقع تغذیه خانوادههایی که مادر (همسر) در منزل بهسر میبرد، بهسامانتر از خانوادههایی است که زن و شوهر شاغلاند. دهقان در مورد همسرش میگوید: «خانم من بسیار کدبانوست. او که سراسر عشق است با همین حس خوب به طبخ غذا میپردازد و این امر باعث میشود که غذاهایی که میپزد غذاهایی نمونه باشند. من معتقدم هر کاری که با عشق انجام شود، از نمونههای دیگر تاثیر بیشتری خواهد داشت. در هنر آشپزی هم همینگونه است.
غذایی که با علاقه و عشق پخته میشود، طبیعی است که خلاقیت هم در آن وارد میشود. این غذا خود به خود مزهای متفاوت و خوب خواهد داشت.
همسرم دربرنامه غذایی ما هفتهای چهار وعده گوشت سفید و برخی مواقع گوشت قرمز گذاشته که پروتئین لازم سبد غذایی خانواده تأمین شود».
غذای سنتی شهرها
همانطور که این کشور پهناور، آب و هوای متفاوت و اقوام مختلفی دارد، طبیعی است که غذاهای متنوعی هم داشته باشد. دهقان میگوید: «ما به هر شهری که سفر میکنیم یا برای فیلمبرداری میرویم، سعی میکنیم غذاهای محلی آنجا را تجربه کنیم. مثلا غذاهایی که در شمال یا جنوب کشور وجود دارد و هیچ شباهتی هم با هم ندارند، هر کدام ویژگی خاص منطقهای خودشان را دارند. برای مثال، غذاهای جنوب کمی تند و پر ادویه است و غذاهای شمال ساده و سالم. من غذاهای ترش را زیاد دوست ندارم، اما غذاهای تند و شیرین با مذاقم سازگارتر است».
ترشیکنار غذا
سفره ایرانی اگر ترشی، سبزی، ماست و دوغ نداشته باشد (حتی یکی از این چند مورد)، ایرانی نیست! برخی از مردم ایران به شدت به این موارد وابستهاند و سر سفرهای که میخواهند بنشینند، اول توجه میکنند که آیا این موارد در کنار غذا آماده است یا نه.
جعفر دهقان میگوید: «من هم برخی مواقع از ترشیجات در کنار غذا استفاده میکنم. ترشی آلبالو، هفت بیجار، بادمجان و سیر ترشی از جمله ترشیهایی است که من در اغلب مواقع میخورم. در مورد سیر ترشی هم باید بگویم که تقریباً هر سال سیر میگیرم و جایگزین سیر ترشیهای سالهای گذشته میکنم. نکته اینجاست که آب سیرهای سال قبل را دور نمیریزم، بلکه سیرهای جدید را درهمان آب میریزم».
وقتی مهمان داشته باشیم
دهقان میگوید: «ما اصلا اعتقادی به این نداریم که در غذا درست کردن باید ریخت و پاش و تنوع زیادی سر سفره داشته و تجملاتی باشیم، اما خوب این روزها فضا بهگونهای است که اگر به مهمان از این نظر بیتوجهی كنی، حمل بر بیاحترامی میشود. ما زمانی که مهمان داشته باشیم، همسرم بیشتر مرغ و قورمهسبزی درست میکند. البته اگر مهمانها به اصطلاح خودمانی باشند، کمی فضای غذا و سفره هم خودمانیتر خواهد شد.
پیتزا، پفک و چیپس
نمیدانم با اینکه همه مردم از مضرات برخی از غذاها و تنقلات حرف میزنند چرا باز هر روز علاقهمندی به این غذاها بیشتر میشود. دهقان میگوید: «من و همسرم اصلاً علاقهای به این نوع غذاها نداریم، اما فرزندان و دامادمان مثل خیلی از جوانها گاهگاهی مشتری فستفودها میشوند، البته این نکته را هم باید یادآوری کنم که دخترم خیلی در آشپزی ماهر است. او قورمهسبزی و شامیکباب را خیلی خوب درست میکند، اما پسرم چندان علاقهای به درست کردن غذا ندارد و البته امری طبیعی است. درباره پفک یا چیپس یا از این دست تنقلات هم باید بگویم که من و خانمم چندان علاقهای به آنها نداریم، حالا چیپس شاید، اما پفک و ... نه. من بیشتر پسته و بادام را ترجیح میدهم، بهویژه در زمستان».
ورزش، تغذیه و پیام تندرستی
اگر فیلم «یاسهای وحشی» را دیده باشید، متوجه میشوید که جعفر دهقان رزمیکار است. او میگوید: «من کمربند مشکی (دان دو) رزم ایران دارم و در برخی از فیلمها که لازم بود حرکات نمایشی ورزشی انجام دهم، به دلیل آشنایی با ورزشهای رزمی، این كار را خودم به جای بدل کار انجام میدادم. درباره ورزش و تغذیه باید بگویم که بدن زمانی میتواند سوخت و ساز مناسب داشته باشد که ما مواد لازم را به آن برسانیم؛ پس از غذا، ورزش مهمترین عامل بیرونی برای رشد و سلامت بدن است و اگر میخواهیم تنی سالم و ذهنی آرام داشته باشیم، باید تغذیه مناسب و ورزش را در برنامه زندگی خود قرار دهیم.
بد نیست به این نکته هم اشاره کنم که با ورزش و تغذیه میتوان روی وزن تأثیر گذاشت، مثلا من در یک دوره برای بازی در نقشی، 10 کیلوگرم اضافه وزن داشتم. یادم میآید در آن دوره، فقط میوه و سبزیجات میخوردم و ورزش میکردم. با رعایت این رژیم، نه تنها وزنم در طول یک ماه کاهش پیدا کرد، بلکه بسیاری از بخشهای بدنم از بیماریها در امان ماند و معالجه شد. همین میتواند یک راهکار برای كاهش وزن و تندرستی باشد».