آزاده دهقانی کریبزرگ : دانشجوی دکتری تخصصی سیاستهای غذا و تغذیه ؛ دانشگاه علوم پزشکی تبریز
تحریریه زندگی آنلاین : با توجه به معیارهای تشخیصی، بیماران مبتلا به بیاشتهایی عصبی (AN: anorexia nervosa) «محدودیت دریافت انرژی را نسبت به نیاز نشان میدهند که منجر به کاهش وزن قابل توجه بدن میشود». ترس شدید از چاقی یا چاق شدن یا رفتار مداومی که در افزایش وزن اختلال ایجاد میکند، بنابراین بیماران مبتلا به بیاشتهایی عصبی تصویر بدنی خاصی دارند که منجر به محدودیت مشخصی در دریافت انرژی میشود. افزایش بیاشتهایی عصبی در حال حاضر توجه را به خود جلب کرده است، به طوری که میزان بروز بیاشتهایی عصبی تقریبا 2 تا 3 برابر در 10 سال از سال 1992 افزایش یافته است. علاوه بر این، نوجوانان هر ساله درصد بیشتری از بیماران بیاشتهایی عصبی را تشکیل میدهند و افزایش بیماران پیش از نوجوانی با شروع پیش از قاعدگی نیز شناسایی شده است. افزایش AN در دوران کودکی و نوجوانی توجه اجتماعی قابل توجهی را در برخی کشورها از جمله ژاپن به همراه افزایش نسبت لاغری در این جمعیت به خود جلب کرده است. گزارش شده است که AN در کودکان و نوجوانان دارای نرخ بالای مرگ و میر 9.6 درصد است و با عوارض مختلفی از جمله افزایش احتمالی پوکیاستخوان به دلیل کمبود استروژن در طول دوره رشد و تأثیر منفی بر باروری همراه است. تشخیص و درمان کافی AN در کودکان و نوجوانان مهم است، زیرا عوارضی مانند پوکیاستخوان را میتوان با تشخیص زودهنگام کاهش داد و چرخه قاعدگی در 63 درصد بیماران پس از درمان کافی بهبود مییابد. این مشکلساز است که AN اغلب در مدرسه و خانه فراموش میشود، زیرا بیماران علیرغم لاغری شدید، فعالیت بدنی پرانرژی خود را حفظ میکنند. علاوه بر این، علائم AN در دوران کودکی غیر معمول است، بنابراین این وضعیت اغلب نادیده گرفته میشود و بیماران در نهایت تنها پس از پیشرفته شدن به بیمارستان مراجعه میکنند. در واقع، تحقیقات اپیدمیولوژیک انجام شده در مدرسههای راهنمایی و دبیرستان نشان داد که 3/1 تا 2/1 از بیماران AN به پزشک مراجعه ننمودهاند، و درمانی دریافت نکردهاند، بنابراین برای دستیابی به تشخیص زودرس AN دشوار در کودکان و نوجوانان، مهم است که علائم اولیه را از دست ندهید. اولین علامت AN، رفتارهای غذایی غیرعادی مبتنی بر ترس از چاق شدن است که منجر به کاهش قابل توجه انرژی دریافتی میشود. ترس از افزایش وزن را میتوان با پرسشنامههایی از جمله پرسشنامه اختلال خوردن و آزمون نگرشهای خوردن ارزیابی کرد، اما این روش به طور گسترده برای AN در کودکان و نوجوانان استفاده نشده است. دریافت انرژی به طور کلی با بررسی تاریخچه رژیم غذایی ارزیابی میشود و گزارش شده است که بیماران زن بالغ AN انرژی دریافتی کمی دارند.
با این حال، بررسی رژیم غذایی به ندرت در کودکان و نوجوانان مبتلا به AN انجام میشود و مقایسه مصرف غذا بین کودکان / نوجوانان لاغر سالم و بیماران AN گزارش نشده است.
بیشتربخوانید:
7ماده خوراکی که باعث افزایش قد میشوند
دریافت رژیم غذایی و تمایل به لاغری دختران سالم در دوران کودکی و نوجوانی
دختران لاغر با BMI کمتر از صدک 50 و میل بالاتر از حد متوسط به لاغری، انرژی دریافتی خود را با کاهش مصرف کربوهیدرات و غلات سرکوب کردند و در عین حال مصرف چربی نسبتا بالایی داشتند. به نظر میرسد رفتارهای غذایی مانند مصرف کمکربوهیدرات مشخصه الگوی رژیم غذایی دختران لاغر سالم است که مصرف رژیم غذایی خود را محدود میکنند.
مقایسه مصرف غذا بین بیماران AN و افراد لاغر سالم
مطالعات نشان داد که کودکان و نوجوانان مبتلا به AN به طور قابلتوجهی مصرف چربی کمتری نسبت به افراد لاغر سالم داشتند. این رفتار مشخصه برای اجتناب از مصرف چربی در کودکان و نوجوانان مبتلا به AN مشابه رفتاری بود که قبلا در نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به AN گزارش شده بود. اگرچه شواهد مشخصی مبنی بر شباهت مکانیسمهای اجتناب از غذاهای پرچرب وجود ندارد، اما جالب است که کودکانی که دچار چالشهای روانی، (چه از طریق AN یا تحت فشار والدین) بودند، رفتار غذایی مشابهی از خود نشان دادند. رفتار غذا خوردن در AN برای اجتناب از مصرف چربی به شدت با رفتار دختران لاغر سالم برای پرهیز از خوردن غلات و کربوهیدرات در تضاد است. این تفاوت آشکار رفتار غذایی بین بیماران مبتلا به AN و افراد لاغر سالم به عنوان سرنخ مفیدی برای تشخیص این وضعیت در دوران کودکی و نوجوانی در نظر گرفته میشود. در مقابل، تفاوت دریافت پروتئین و کربوهیدرات بین بیماران AN و افراد سالم کمتر مشخص است. گزارش شده است که مصرف پروتئین و کربوهیدرات در بیماران بزرگسال AN نسبتا بالا است، در حالی که مصرف بیماران AN در اوایل نوجوانی مشابه افراد سالم با هیکل استاندارد است. این مطالعه همچنین نشان داد که مصرف روی در بین کودکان و نوجوانان مبتلا به AN به طور قابلتوجهی کاهش یافته است، همانطور که میتوان از الگوی رژیم غذایی بیماران AN انتظار داشت که تمایل به اجتناب از چربی دارند. گزارش شده است که خطر کمبود روی در نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به AN به دلیل مصرف کم روی در رژیم غذایی و افزایش نیاز به روی افزایش مییابد. از آنجایی که این مطالعه دریافت روی کمتری را در کودکان و نوجوانان مبتلا به AN نیز نشان داد، به نظر میرسد که بررسی اختلالات گوارشی و رفتارهای غذایی غیرعادی مرتبط با آن ضروری است.`
بیشتربخوانید:
بهترین و بدترین خوراکیها برای کودکان بیش فعال
تشخیص AN در کودکان و نوجوانان
از آنجایی که ویژگیهای بالینی AN مشابه افراد لاغر سالم است، غربالگری در مدرسه یا سایر موسسات بر اساس معیارهای خاص ممکن است به تشخیص زودهنگام کمک کند. در برخی از معاینات مدرسهای که در ژاپن انجام میشود، دانشآموزان مبتلا به برادی کاردی و وزن بدنی که 85 درصد یا کمتر از وزن بدن استاندارد برای قد فرد است، از نظر AN غربالگری میشوند. ما در نظر میگیریم که اگر دریافت غذایی غیرطبیعی تشخیص داده شود، به جای انتظار برای ایجاد اختلالات متابولیک از جمله برادیکاردی، AN میتواند زودتر پیدا شود. در این راستا، کاهش مصرف چربی بر خلاف افراد لاغر سالم، مشخصه بیماران مبتلا به AN است و میتواند برای شناسایی این بیماری مفید باشد.
نتیجه
این مطالعه نشان داد که کودکان و نوجوانان مبتلا به AN مشخصا برخلاف افراد لاغر سالم، مصرف چربی و روی کمی دارند. این الگوی غذایی مشخصه به عنوان سرنخ مفیدی برای تشخیص AN در دوران کودکی و نوجوانی در نظر گرفته شد.
بیشتربخوانید:
فرمولی برای خوش اشتهایی کودک