فرزاد برهمندپور؛ کارشناس ارشد تغذیه و ارتقای سلامت
اهمیت مصرف میان وعده توسط کودکان در مدرسه
کودکان در مقایسه با بزرگسالان ممکن است نیاز به انرژی و مواد مغذی بالاتری داشته باشند؛ به همین دلیل مصرف میان وعدههای غذایی در کنار وعدههای اصلی از اهمیت بالایی برای ایشان برخوردار میباشد.
در واقع کودکان نیاز دارند که در طی روز چندین میان وعده سالم نیز مصرف نمایند.
با شروع فصل مدارس و با توجه به این کودکان بعد از سن 6 سالگی مدتی از زمان روز را در مدرسه بسر ببرند، بنابراین میبایستی در طول این مدت از مواد غذایی ارزشمند به عنوان میان وعده غذایی استفاده نمایند.
میان وعدههای غذایی در مدارس
باید توجه نمود که نوع مواد غذایی مصرفی که یک کودک در زمان مدرسه میخورد، از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.
به دلیل این که بیشتر کودکان از طعم شور و شیرین و مصرف غذاهای سرخ کرده بیشتر لذت میبرند، متاسفانه ارائه مواد غذایی مانند چیپس، پفک، کیک، شکلات و انواع ساندویچهای با ارزش غذایی پایین و سیب زمینی سرخ شده به عنوان انتخابهای اول در بوفههای مدارس به کودکان ارائه میشوند و یا والدین ترجیح میدهند این مواد غذایی را برای زنگهای تفریح کودکان خود در نظر بگیرند.
البته تحقیقات محققان سلامت نشان داده که در دهههای اخیر میزان انرژی مصرفی کودکان در مدارس حدود 120 کیلوکالری نسبت به گذشته افزایش یافته است.
اما حقیقت امر آن است که بهترین مواد غذایی برای زنگهای تفریح باید دارای تناسب مطلوبی از انرژی و مواد مغذی باشند.
بهترین مواد غذایی برای کودکان در زنگهای تفریح
- انواع دانههای روغنی و آجیل با دارا بودن حجم بالایی از مواد مغذی میتوانند در تامین انواع ویتامینهای مورد نیاز بدن، در تمرکز فکری و روحی کودک برای فراگیری دروس به او کمک نمایند.
به همین دلیل توصیه میشود که معادل 20 تا 25 گرم مخلوطی از انواع دانههای روغنی و آجیل مانند پسته خام، بادام یا بادام زمینی، بادام هندی، فندق، گردو و... را کودکان در یکی از زنگهای تفریح خود مصرف نمایند.
- انواع میوهها به عنوان مولتی ویتامینهای طبیعی برای بدن عمل میکنند و تامین کننده حجم بالایی از ویتامینها و املاح مورد نیاز برای بدن او میباشند. بنابراین مصرف میوههای فصل همچون سیب، انواع مرکبات، شلیل، هلو، آلو و... به عنوان یک میان وعده سالم برای تغذیه کودکان در مدارس توصیه میگردند.
- سالاد میوه و سبزی ، در صورتی که والدین بتوانند، تمایل کودک خود را به مصرف میوهها و سبزیها در رژیم غذایی افزایش دهند، میتوانند او را راغب نمایند تا از مخلوط میوهها و سبزیها به عنوان یک میان وعده سالم استفاده نمایند.
در واقع یکی از بهترین میان وعدههایی که میتوانند باعث شوند تا اطمیان حاصل نمود تا کودک مقادیر کافی میوه و سبزی در روز مصرف کرده، تهیه سالاد میوه و سبزی برای او میباشد.
به این معنی که مخلوط کردن انواع میوهها با سبزیهایی مانند خیار، گوجه فرنگی، کلم، کاهو و... میتواند تمایل کودک را به مصرف میوه و سبزی بیشتر نماید، به علاوه این که آب و قند مورد نیاز بدن کودک نیز از راه صحیح تامین میشود.
در نتیجه توصیه میشود که والدین حداقل دو تا سه بار در هفته برای تغذیه کودک خود در مدرسه به او سالاد میوه و سبزی بدهند.
- مصرف تورتیلا به جای چیپس ، یکی از علائق کودکان به مصرف میان وعدههای شور و چرب میباشد که در این راستا مصرف چیپس به عنوان یک ماده غذایی خوشمزه در بین کودکان رواج پیدا کرده است و بسیاری از کودکان دوست دارند از چیپس به عنوان یک میان وعده در زنگهای تفریح استفاده نمایند.
امروزه برخی متخصصان سلامت معتقدند که مصرف تورتیلا که بر پایه غلاتی مانند ذرت است، نسبت به چیپس برای کودکان سالمتر میباشد و میتواند به عنوان یک جایگزین مناسب در این زمینه مطرح باشد.
- ماست ساده جایگزینی برای انواع بستنیها. ماست ساده، بهترین میان وعده غذایی برای کودکان در طی زمان حضور در مدرسه میباشد.
در حقیقت انواع بستنیها با دارا بودن شکر، چربی گیاهی بالا و مواد نگهدارنده، ارزش تغذیه ای به مراتب پایین تری نسبت به ماست ساده دارند.
این در حالی است که مصرف منظم ماست ساده در روز میتواند در استحکام استخوانهای کودکان در حال رشد موثر باشد.
به همین دلیل توصیه میشود که کودک در طی طول مدت زمانی که در مدرسه به سر میبرد، حداقل معادل یک لیوان یا 240 گرم ماست ساده استفاده نماید.
- بیسکوئیتهای سبوس دار جایگزینی برای انواع بیسکوئیتهای شیرین، کاکائوی و کراکرها، بسیاری از کودکان ترجیح میدهند در مدرسه به عنوان میان وعده از انواع بیسکوئیتها برای ایجاد سیری در بدن خود استفاده نمایند.
در این زمینه باید توجه شود که اولین و بهترین انتخاب برای آنها انواع بیسکوئیتهای سبوس دار میباشد.
بهترین نوشیدنیهای مصرفی در زنگهای تفریح
با توجه به این که آب، اولین و بهترین نوشیدنی برای کودک میباشد و ضروری است تا والدین، معلمان و سایر مسئولین مدارس به کودکان یاد دهند تا در طول زمان حضور در مدرسه به طور منظم آب بنوشند.
از بهترین نوشیدنیهای دیگر میتوان به شیر، آب میوههای طبیعی، شیر سویا اشاره کرد، که این نوشیدنیها را کودک میتواند در طی روز بنوشد و توجه گردد که عرضه نوشیدنیهای مضری مانند انواع نوشابههای گازدار و سوداها برای کودکان حتی الامکان در مدارس محدود و ممنوع گردد.