دکتر سلطانعلی محبوب؛ استاد دانشگاه و قائم مقام مؤسسه آموزش عالی ربع رشیدی تبریز
در مورد مسائل مربوط به سلامت کودک، طیف وسیع و مهمی از مسائل تغذیه‌ای وجود دارد. مصرف خیلی زیاد آبمیوه می‌تواند برای کودک مشکل آفرین باشد. مصرف بیش از اندازه آبمیوه در کودکان می‌تواند باعث چاقی، پوسیدگی‌های دندانی، اسهال و سایر اختلالات گوارشی نظیر نفخ و درد‌های شکمی شود. از طرف دیگر، علی رغم اینکه ممکن است آبمیوه مضراتی برای کودک داشته باشد، اما دلایلی هم برای مصرف آن وجود دارد، زیرا، بسیاری از کودکان تمایلی به خوردن میوه ندارند. در صورتی که بر اساس هرم غذایی باید کودکان کوچک‌تر و نوپا 2 واحد و کودکان بزرگ‌تر تا 4 واحد روزانه میوه بخورند.
یک لیوان آبمیوه 100 درصد طبیعی می‌تواند جایگزینی برای یک واحد میوه باشد (هرچند نمی‌تواند جایگزین واقعی باشد). بر اساس توصیه‌های آکادمی متخصصین اطفال آمریکا، تنها نیمی از واحدهای میوه توصیه شده برای کودک را می‌توان با آبمیوه جایگزین کرد.
مشکلات مربوط به مصرف بیش از حد آبمیوه در کودکان
یکی از مشکلاتی که در اثر مصرف بیش از حد آبمیوه در کودکان مشاهده می‌گردد، کاهش اشتها و میزان دریافت سایر غذاهای مغذی است. در حالی که کودک، با نوشیدن زیاد آبمیوه دریافت بالایی از کالری را خواهد داشت، اما این کالری دریافتی عمدتا از شکر و کربوهیدرات خواهد بود. دریافت ناکافی پروتئین و چربی منجر به رژیم نامتعادل در کودک خواهد شد. علاوه بر این، آبمیوه‌ها عموما حاوی مقادیر زیادی از ویتامین‌ها و مواد معدنی نیستند، حتی با وجود اینکه آنها دارای ویتامین C بوده و برخی از آنها با کلسیم غنی سازی شده‌اند.
همچنین اگر کودک زیاد آبمیوه می‌نوشد، احتمالا شیر کافی، که منبع غنی از ویتامین‌ها، کلسیم و سایر مواد معدنی است را نخواهد نوشید.
چگونه می‌توان از مضرات مصرف بیش از اندازه آبمیوه پیشگیری کرد؟
یک راه حل ساده این است که تا قبل از 6 ماهگی به كودك آبمیوه ندهید و زمانی که مصرف آبمیوه را شروع کردید به جای شیشه و بطری از فنجان و لیوان‌های کوچک استفاده کنید. كودكان بزرگ‌تر و کودکان نوپا، عموما علاقه زیادی به نوشیدن آبمیوه دارند، برای محدودیت کودکتان می‌توانید: آبمیوه را با آب رقیق کنید و یا به جای آبمیوه، شیر و یا آب را برای رفع تشنگی او پیشنهاد دهید.
برای این کار
آب را در لیوان یا فنجان مورد علاقه کودک سرو کنید. آب را در ظروف رنگی در یخچال نگهداری کنید. برای بهبود طعم آب می‌توانید از لیموی تازه استفاده کنید. الگویی برای کودکتان باشید و همراه او آب بنوشید. اما، باید به خاطر داشته باشید که توصیه‌ها برای مصرف قطعی آبمیوه نیست، بلکه این توصیه‌ها برای محدودیت مصرف ذکر شده است.
مصرف آبمیوه برای کودک شما الزامی نیست. خصوصا اگر او، واحدهای توصیه شده هرم غذایی میوه را با خوردن میوه تامین می‌کند. بطور کلی اگر کودک، یک رژیم متعادل شامل دریافت کافی میوه‌جات و سبزیجات تازه، مصرف منظم روزانه 16 تا 24 اونس شیر و سایر فرآورده‌های لبنی را داشته باشد و همچنین مشکلاتی نظیر پوسیدگی دندانی و اضافه وزن نداشته باشد، احتمالا حتی در صورت دریافت مقادیر بیش از محدودیت مصرف توصیه شده مشکلی نخواهد داشت.
توصیه‌ها
محدودیت‌های توصیه شده برای مصرف آبمیوه در کودکان را رعایت نمایید.
آکادمی متخصصین اطفال آمریکا توصیه‌های زیر را برای این محدودیت در کودکان ارائه نموده است
مصرف میوه کامل گزینه بهتری حتی نسبت به آبمیوه است، چرا که آبمیوه فیبر موجود در میوه را ندارد.
اگر برای کودک آبمیوه‌ای انتخاب میکنید، از آبمیوههای صددرصد طبیعی به جای آبمیوههای شیرین‌شده یا مخلوط آبمیوه با نوشیدنی‌های دیگر استفاده کنید.
حتما برای پیشگیری از بیماری کودک، از آبمیوههای پاستوریزه استفاده نمایید.
در مورد شیر‌خواران، برای پیشگیری از پوسیدگی‌های دندانی کودک، بهتر است به جای شیشه از فنجان برای دادن آبمیوه‌ها استفاده کنید.
در موقع خواب بهتر است به کودک آبمیوه داده نشود.
