كودكتان را به خوردن ماهی تشويق كنيد
خلق و خوی کودکان شدیدا تحت تاثیر مواد غذایی که آنها میخورند قرار دارد. قطعا شما میدانید که یک رژیم غذایی سالم باید متعادل بوده و شامل تمام گروههای غذایی، از جمله پروتئینها، سبزیجات، کربوهیدراتها و... باشد. اما وقتی به کودکان و رژیم غذایی آنها میرسیم، ظاهرا اکثر پدر و مادرها یک گزینه را ناخودآگاه از نظر دورمیدارند؛ ماهی! خیلی از والدین تصور میکنند ماهی غذای کودکان نیست. اما این تصوری اشتباه است. تحقیقات بسیاری رابطه ای قوی بین مصرف اسیدهای چرب امگا 3 و رشد مغزی کودکان یافته اند. امگا 3 ماده ایست که برای تمام اعضای بدن کودک خاصیت دارد، از مغز گرفته تا پوست...، اما متاسفانه بسیاری از والدین از اینکه به فرزندشان ماهی بدهند میترسند و در این زمینه اطمینان کافی ندارند. ماهی غنیترین منبع DHA، یکی از بهترین انواع امگا 3 است. با ما همراه باشید تا بدانید چرا و چگونه باید ماهی را در برنامه غذایی فرزندتان جای دهید.
خواص ماهی
خوردن ماهی برای شما و فرزندتان چه خاصیتی دارد؟
افزایش هوش کودک: تحقیقات اولیه ای که در30سال قبل صورت گرفت، ثابت کرد که مصرف شیر خشک غنی شده از DHA در رشد شناختی کودک تاثیر چشمگیری دارد. همین نکته باعث شد برخی کشورها به تولید چنین شیرخشکهایی رو بیاورند و مصرف آنها را در کشور خود رواج دهند. از آن زمان، تحقیقات زیادی صورت گرفته است که همگی نتایج تحقیقات اولیه را تائید میکنند. آزمایشات سال 2003 نشان داد مادرانی که در دوران بارداری خود به میزان کافی DHA مصرف کردهاند، رشد شناختی فرزندان آنها در 4 سالگی در مقایسه با هم سن و سالانشان بسیار بیشتر بوده است. برخی تحقیقات سال 2005 نیز نشان میدهد که کودکانی که مکمل غذایی DHA مصرف میکنند، مهارت بیشتری در خواندن و نوشتن، از جمله املا دارند. از آنجا که مغز کودک قبل از تولد بیشترین رشد را دارد و پس از تولد تا یک سالگی به سه برابر اندازه اولیه خود میرسد، این دوره بهترین زمان برای مصرف DHA است.
افزایش تمرکز: تحقیقات دیگری نشان میدهند که کودکانی که مادران آنها هنگام تولد DHA بیشتری در خون خود داشته اند در مقایسه با سایر کودکان از تمرکز بیشتری برخوردارند.
تقویت قوه بینایی: ثابت شده است که مصرف DHA به تقویت قوه بینایی کمک بسیاری میکند.
بهبود خلق و خو: مطالعات محققان نشان میدهد که بزرگسالانی که امگا 3 بیشتری مصرف میکنند کمتر دچار بدخلقی میشوند و خانمهایی که در دوران بارداری این اسید به میزان کافی به بدنشان میرسد، کمتر دچار افسردگی پس از زایمان میشوند. علت چیست؟ امگا 3 میتواند باعث افزایش هورمونهای شادی، مانند دوپامین و سروتونین، شود.
تقویت سیستم ایمنی: این اسیدهای چرب مفید، در تقویت سیستم ایمنی تاثیر بسیار زیادی دارند. در یک آزمایش در دانمارک، ثابت شد کودکانی که شیر خشک غنی شده با روغن ماهی مصرف میکردند، در مقایسه با سایر کودکان که شیر خشک معمولی یا شیر گاو مصرف میکردند، سیستم ایمنی بسیار قویتری داشتند.
جلوگیری از اگزما: امگا 3 میتواند التهابات سراسر بدن، از جمله پوست را کاهش دهد. محققان سوئدی معتقدند دادن کمیماهی سالمون به کودک پیش از 9 ماهگی میتواند او را در برابر مشکلات پوستی ایمن کند.
پاسخ به سوالات متداول والدین
از چه زمانی فرزندم میتواند ماهی بخورد؟
شما میتوانید ماهی را بعد از سال اول به او بدهید. شاید به نظر بیاید ماهی غذایی مختص بزرگسالان است، اما همانطور که توضیح دادیم، این غذای مقوی برای کودکان نیز بسیار مناسب و پر خاصیت است. اما توجه داشته باشید که در مصرف آنها نباید افراط کرد.
کدام نوع ماهی برای کودکان بهتر است؟
ماهیهای چرب، مانند ماهی تن، هالیبوت، ساردین و سالمون همگی گزینههای خوبی هستند. البته دادن ماهی ساردین به کودک سخت است و ماهی تن و هالیبوت نیز دارای جیوه زیادی هستند. به همین دلیل سالمون بهترین گزینه برای کودکان است. سالمون بهترین منبع DHA است. به همین دلیل مصرف آن هم به کودکان و هم به بزرگسالان توصیه میشود. البته توجه داشته باشید که تقریبا همه انواع غذاهای دریایی حاوی امگا 3 هستند.
شما میتوانید هر کدام از غذاهای دریایی را که جیوه کمیدارند، به فرزندتان بدهید.
از کدام یک از غذاهای دریایی باید پرهیز کرد؟
برخی از محصولات دریایی حاوی مقادیر زیادی جیوه و سایر آلایندهها هستند، مانند ماهی تن، هالیبوت، نیزه ماهی، کوسه و... سعی کنید از ماهیهایی استفاده کنید که جیوه کمیدارند، مانند سالمون، ماهی کپور، قزلآلا، ماهی سفید و ... هر کودک در هفته میتواند 85 گرم ماهی بخورد. بهتر است این 85 گرم از ماهیهای کمخطر و کم جیوه تامین شود.
آیا داشتن امگا 3 تنها خاصیت ماهی است؟
داشتن امگا 3 برجستهترین خاصیت غذاهای دریایی، از جمله ماهی است، اما ماهی را میتوان یکی از بهترین منابع پروتئین کم چرب دانست. ویتامین D نیز به میزان کافی در ماهی وجود دارد. ویتامین D برای جذب کلسیم و داشتن استخوانهایی سالم ضرورت دارد.
فرزند من به چه مقدار DHA نیاز دارد؟
هر کودک باید روزانه 300 میلیگرم DHA دریافت کند. این میزان دو برابر میزانی است که کودک میتواند از طریق خوردن شیر خشک غنی شده با DHA دریافت کند.
علاوه بر این سعی کنید در هفته حدود 50 گرم ماهی به فرزندتان بدهید تا امگا 3 لازم بدن او تامین شود. اگر فرزند شما دیگر شیر نمیخورد، میتوانید این میزان را به هفتهای 160 – 170 گرم افزایش دهید. اگر فرزند شما از خوردن این میزان ماهی امتناع میکند، میتوانید از مکملهای غذایی برای تامین این میزان استفاده کنید.
قبل از خرید مکمل غذایی، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
من باردار/شیرده هستم. آیا باید ماهی بیشتری بخورم؟
خانمهایی که باردار هستند یا به فرزند خود شیر میدهند، باید مراقب جیوه موجود در ماهی باشند و از مصرف بیش از حد آن پرهیز کنند، اما در عین حال باید به میزان کافی DHA به بدن خود و فرزندشان برسانند.
سعی کنید روزانه حداقل 300 میلیگرم امگا 3 دریافت کنید. این میزان را میتوانید با خوردن غذاهای دریایی یا مکملهای غذایی دریافت کنید. برای اطمینان بیشتر، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
ترغیب کودک به خوردن ماهی
آیا میترسید فرزندتان از ماهی خوشش نیاید و از خوردن آن امتناع ورزد؟ راههای زیر را امتحان کنید:
فرزندتان را مجبور به خوردن ماهی نکنید. اجبار کودک به هر کاری نتیجه عکس دارد. بهتر است برای تشویق او به خوردن ماهی، از ترفندهای دیگری استفاده کنید. کمی ماهی سالمون پخته شده را پرپر کنید و کمی پنیر پیتزا بر روی آن بریزید. یا آن را در کنار پوره سیب زمینی سرو کنید. ماهی را پوره کنید. شاید اگر فرزند شما شکل ماهی را نبیند، بهتر بتواند آن را بخورد. ماهی را با کمیآب لیمو، روغن زیتون و چاشنی در یک غذاساز پوره کنید و با مقداری نان به فرزندتان بدهید. ماهی را سوخاری کنید. درست مانند مرغ سوخاری، شما میتوانید ماهی را در خانه سوخاری کنید. ماهی را به تکههای کوچکی تقسیم کنید. هر تکه را در تخم مرغ زده شده بغلتانید و سپس با آرد سوخاری، کمی نمک و پنیر پارمزان بپوشانید. حال این تکههای ماهی را در روغن کم با دمای ملایم سرخ کنید.
نوع پخت ماهی فرق چندانی نمیکند. فقط سعی کنید به هر نحوی که ممکن است، این ماده غذایی ضروری و ارزشمند را در برنامه غذایی فرزندتان بگنجانید و او را به آن علاقهمند کنید.