عاطفه باقری : کارشناس ارشد ادبیات کودک و نوجوان ؛ دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی
تحریریه زندگی آنلاین : کودکان در زندگی و در بسیاری از مسائل مربوط به خود ناآگاهانه از محیط طبیعی خویش الهام میگیرند یا درصدد تقلید از آن برمیآیند، البته آنها با دید و دریافتی دیگر به تمام موجودات چه جاندار و چه بیجان مینگرند و میاندیشند. این موضوع چیزی نیست مگر سادگی توأم با صداقتی که در وجود آنها است، حتی این صداقت با احساسات بیآلایش آنها درهم آمیخته میشود و پدیدهای به بار میآورد که تأثیر آن در چهره و رفتار و حرکات و حتی در خطوط و نقوشی که پدید میآورند، کاملا محسوس است. نقش طبیعت در زندگی هنری کودکان چیزی انکار ناشدنی است، چرا که طبیعت، خود هنرِ آفریدگار است.
کودک در طبیعت
کودکان با تماشای محیط اطرافشان، و احساساتی که نسبت به رویدادهای خانه، والدین، مهد کودک و هر آنچه که برای آنها قابل تکرار است، پیدا میکنند، دست به بروزِ هنری میزنند، آنها با چیدمانِ اسباببازیهایشان، یا کشیدن نقاشیها، این هنر را یا بهتر است بگوییم احساسات درونی شان را نشان میدهند.
رها مثل قلممو
اگر دوست داشت با دستانش رنگ را به صفحه کاغذ بزند و با انگشتانش رنگ را لمس کند، مانعش نشوید. از قبل فضای راحتی را برای نقاشی او فراهم کنید. حیاط، بالکن یا گوشه اتاقی که کودک در آن راحت باشد و البته شما در جست و جوی لکههای رنگ عصبانی نشوید! خلق یک محیط شاد و سرگرمکننده در خانه خصوصا در این روزها، سرگرمکننده و خلاقانه خواهد بود. از کاغذهای خطدار، روزنامه، دفترهای نوشته شده یا کاغذهای وسایل، استفاده کنید، کلیشهها را بشکنید و در چهارچوب نباشید. نیاز به داشتن بهترین آب رنگ با بیست و چهار رنگ ندارید. یکی دو رنگ با ظرفی آب کافی است. میتوانید همان رنگها را با هم مخلوط کرده و رنگی جدید به رنگ خلاقانه کودکتان اضافه کنید. بعد از اتمام کار نقاشیاش را ستوده و آن را به دیوار یا یخچال، جایی که دیده میشود، نصب کنید. هیچ گاه نقاشی دیگران را جلویشان نگذارید تا از روی آن ترسیم کنند.
کودکان بیشتر به چیزهای پیچیده و درحالتغییر مانند برگهای درختی که با باد حرکت میکنند، نگاه میکنند تا چیزهای ساده و ثابت. اینجا است که میفهمیم علاقه به پیچیدگی در ما نهادینه شده است. از این روی، تغییر در حالت ترسیم چیزی روی کاغذ، یا مخلوط کردن بیمعنای رنگها با هم، جزء روند یادگیری و کشف کودک است. از تماشای این فرآیند لذت ببرید. تکرار نشدنی است.
دنیای نقاشی زیباست، خالقِ طرحی نو باشیم.
با دستهای رنگی رنگی، از طرفِ یک بچه بزرگ؛ عاطفه باقری
خلقِ نقاشی
نقاشی روی سهپایه یا نقاشی انگشتی، طراحی و گِلبازی، مثالهایی از فعالیتهای هنری هستند که خلاقیت را افزایش میدهند. این فعالیتهای ساده میتوانند در خانه، مهدکودکها و مدارس اجرا شوند و به بهبودِ قدرت مشاهده و افزایش دقت، کشف خلاقیت و تفکر خلاق در کودکان منجر میشوند. برای مثال، مادر عزیز یا مربی مهدکودک، کاغذ و آبرنگی آبیرنگ به کودک میدهد. کودک ابتدا با قلممو روی کاغذ یک ضربه میزند و در تصورات خود همان یک نقطه آبی را گسترش میدهد. او قلمموی خود را در آب فرو میبرد و محو تماشای این میشود که باریکه آبیرنگ در عمق آب فرو میرود. سپس کمکم متوجه میشود برای پُررنگترشدن، باید مرتب قلممو را روی کاغذ بکشد. تمام فرایند نقاشی کشیدن برای کودک یک کشف خلاقانه است. کودک در این لحظه منتظر است بهخاطرِ این کشف، بزرگترش از او تعریف کند. حساسیت شما روی تجارب جدید کودک، میتواند به رشد تفکر خلاق او کمک کند. با تعریف و تمجید شما، اشتیاق و تعهد کودک که از الزامات خلاقیت است، تأمین میشود. در این لحظه هیچ گاه سعی نکنید به او الگو بدهید یا جای او نقاشی کنید.