دکتر پروانه صفایی مقدم؛ روانشناس بالینی
در روزگاری نه چندان دور پاره شدن سر زانوهای شلوار پسربچه‌ها، لباس‌های گِلی و خاكی، زمین خوردن‌ها، زخم‌ها و سر شكستن‌ها همه بخشی از نگرانی هر روزه پدر و مادرهایی بود كه صاحب فرزندان كوچك بودند، اما با آمدن بازی‌های كامپیوتری و رواج زندگی آپارتمان‌نشینی دیگر خبری از بازی‌های گذشته و هیاهوی كودكان نیست.
تحقیقات نشان می‌دهد شعاع حركتی كودكان در طول 40 سال گذشته نزدیك به 90 درصد كاهش داشته است.
در گذشته كودكان ساعت‌ها در فضاهای باز و وسیع بازی می‌كردند، اما امروزه این فضاها به اتاق‌ها و آپارتمان‌های كوچك محدود شده است.
بی‌تحركی بچه‌ها تا جایی پیش رفته كه متخصصان سلامت كودكان فهرستی از كارهایی را تهیه كرده‌اند كه كودكان باید تا قبل از رسیدن به 12 سالگی آنها را امتحان كرده باشند.
با كامل كردن این فهرست می‌توان مطمئن بود، كودك شما حداقل بخشی از مهارت‌های لازم در زندگی خود را پیدا كرده و حداقل لذت را از دوران كودكی خود برده است.
این فهرست ابتدا شامل 400 پیشنهاد مختلف بود كه با انجام تحقیقاتی روی هزاران پدر و مادر و یادآوری خاطرات گذشته آنها از بازی كردن به دست آمد.
بالا رفتن از درخت چادر زدن در طبیعت
غلتیدن از روی یك تپه سرسبز
دویدن زیر باران
ساختن و به هوا فرستادن یك بادبادك
ماهی‌گیری با تور و قلاب
خوردن سیبی كه مستقیما از شاخه یك درخت جدا شده باشد
برف بازی كردن
كشیدن نقشه گنج
گِل بازی كردن
ساختن سد برابر جریان آب
بازی كردن در شن‌های كنار دریا
پریدن از روی طناب (طناب بازی كردن)
خوردن توت فرنگی و تمشك در طبیعت
رفتن به یك جزیره
تماشای طلوع آفتاب
بالا رفتن از یك كوه بلند
رفتن به پشت یك آبشار
غذا دادن به حیوانات و پرندگان
شكار حشراتی مانند پروانه
دیدن حیوانات وحشی حتی در باغ‌وحش
رفتن به فضای سبز و طبیعت هنگام شب
كاشتن یك گل و پرورش آن
شنا كردن در رودخانه
قایق‌سواری كردن
روشن كردن آتش بدون كبریت
پیدا كردن مسیرهای مختلف روی نقشه
استفاده از قطب‌نما
درست كردن غذا روی آتش
پیدا كردن مختصات مكانی با كمك جی‌پی‌اس موبایل
ساختن یك خانه جنگلی
خاك‌بازی چه فوایدی دارد؟!
در خاك باكتری‌های خاصی وجود دارند كه باعث فعال شدن قسمت‌های خاصی از مغز می‌شوند.
این قسمت‌ها مسئول تولید یك ماده شیمیایی به نام «سروتونین» هستند كه نقش مهمی در انجام بسیاری از فعالیت‌های بدن داشته و خواص ضد‌افسردگی دارند.
در بسیاری از كارهایی كه در فهرست پیشنهاد شده وجود دارد، كودكان ناگزیر به رفتن به محیط‌های طبیعی و تماس با خاك هستند.
كودك حین بازی كردن به كشف محیط اطراف خود می‌پردازد و نخستین قدم‌ها را برای اجتماعی شدن بر می‌دارد.
تماس با محیط خارج باعث می‌شود دنیای كودكان وسعت بیشتری پیدا كرده و آنها با مفاهیم جدید آشنا شوند.
كودكان حین بازی كردن با شخصیت‌های اجتماعی آشنا می‌شوند و نقش خود را به‌عنوان یك فرد در آینده می‌شناسند.
در این زمان است كه كودكان متوجه می‌شوند آیا شخصیت مدیر و هدایت‌كننده دارند یا باید تحت كنترل دیگران باشند.
