به قلم : مهرنوش رجایی ؛ روانشناس تربیتی
تحریریه زندگی آنلاین : شاید شما هم جزء آن دسته از والدینی باشید که بارها و بارها این سوال در ذهنتان ایجاد شده باشد که «چطور میتوانیم به کیفیت روابط خود با فرزندمان کمک کنیم؟ و چگونه این رابطه را صمیمانه و دوستانهتر کنیم؟»
همانطور که میدانید تنها راه ارتباطی بین همه افراد، زبان و کلامی است که بینشان رد و بدل میشود. در واقع چگونگی کلام و نحوه برخورد افراد با یکدیگر، در برقراری ارتباط، حرف اول را میزند و همین امر باعث میشود تا افراد در کنار هم و یا در مقابل یکدیگر قرار گیرند. حال در ارتباط با کودکان و نوجوانان هم این امر مصداق پیدا میکند و چه بسا باید با وسواس و حساسیت بیشتری به این موضوع توجه داشت تا بتوان به کیفیت روابط خود با فرزندان کمک بیشتری کرد.
به روحیات و شرایط سنی فرزندتان توجه کنید.
در برخورد با فرزندتان ضمن توجه داشتن به روحیات و خصوصیات شخصیاش حتما شرایط سنی او را هم در نظر داشته باشید. چون بچهها با قرار گرفتن در مقاطع سنی مختلف نه تنها به لحاظ ظاهری و فیزیولوژیکی دچار یکسری تغییرات میشوند، بلکه از نظر رفتاری و خلق و خویی نیز حساسیتهایی در آنان ایجاد میشود که بیتوجهی به آنها باعث ایجاد فاصله و دوری بین شما و فرزندتان میشود. در چنین شرایطی آنان شما را در مقابل خود میبینند، نه در کنارشان، بنابراین نوع رفتار و چگونگی برخورد شما اولین عاملی است که در کیفیت این رابطه نقش بسیار مهمی دارد.
برای فرزندتان ارزش قائل شوید.
احترام و ارزش قائل شدن بزرگ و کوچک نمیشناسد. همانطور که با دوست، همکار و دیگر افراد جامعه رفتاری توام با احترام دارید، با فرزندتان هم همانگونه رفتار کنید. به او احترام بگذارید و برایش ارزش قائل شوید تا او هم همین رفتار را با شما داشته باشد. حتی اگر از او ناراحت و عصبی هستید، هرگز با القاب نامناسب و توهینآمیز خطابش نکنید. این نوع رفتار نه تنها باعث ایجاد فاصله بین شما و فرزندتان میشود، بلکه بازتاب رفتار خود را در او مشاهده خواهید کرد که به شکلهای مختلفی مانند پرخاشگری، لجبازی و بیتفاوتی نسبت به شما نشان میدهند. همیشه به این نکته توجه داشته باشید که در هر شرایط و در هر جمعی که به همراه فرزندتان حضور دارید، با احترام با او برخورد کنید و برایش ارزش قائل شوید. این نوع رفتار نه تنها او را به شما نزدیکتر میکند، بلکه رابطهتان را به سمت مهربانی و دوستی سوق میدهد.
ساعاتی را با او وقت بگذرانید.
در طول هفته با تمام مشغلههایی که ممکن است برای شما وجود داشته باشد، حتما ساعاتی را برای بودن با فرزندتان اختصاص دهید. فراهم آوردن چنین شرایطی میتواند به شکل یک پیادهروی یا رفتن به باشگاه و حتی یک خرید باشد. همچنین نشستن و گپ زدن در گوشهای دنج همراه با خوردن یک نوشیدنی ساده لحظات صمیمانهای را بین شما و فرزندتان بوجود میآورد. با ایجاد چنین لحظاتی نوعی صمیمیت و همدلی بین شما شکل میگیرد که نه فقط احساس نزدیکی او را به شما بیشتر میکند، بلکه این احساس به پیوند دوستانهای تبدیل میشود که او به راحتی میتواند با شما درد و دل کند و حتی بدون هیچگونه نگرانی و دلواپسی مشکلاتش را با شما در میان بگذارد.
بین فرزندانتان تفاوت قائل نشوید.
یکی از مسائلی که باعث دور شدن و خدشهدار شدن روابط بین بچهها و والدینشان میشود، ایجاد تفاوتهایی است که بچهها از جانب والدین خود احساس میکنند. به عنوان مثال برخی از پدر و مادرها یکی از بچهها را از دیگری بیشتر مورد توجه قرار میدهند و یا به طور کلی بین فرزند اول و آخر و یا دختر و پسر خود فرق میگذارند. در حالی که اینگونه رفتارها باعث ایجاد فاصله و دوری بچهها از والدین میشود و از طرفی نوعی تنش و حساسیت را در آنان ایجاد میکند که منجر به رفتارهای رقابتی و ستیزهجویانه بین بچهها میشود، بنابراین در رفتار و برخورد با فرزندانتان تفاوتهای جنسیتی را کنار بگذارید.
بچهها از وجود شما متولد شدهاند. پس تفاوت بین آنها مفهومی ندارد و هر کدام دارای ویژگیها و تواناییهای خاص خود هستند که لازم است از جانب والدین مورد توجه قرار گیرند.
در حضور دیگران از فرزندتان عیبجویی نکنید.
یکی دیگر از رفتارهایی که میتواند باعث آسیب در روابط والدین و فرزندان شود، عیبجویی و انتقاد کردن از بچهها در حضور دیگران است.
وقتی شما در نزد دیگران از فرزندتان عیبجویی کنید و با لحنی انتقادآمیز و تند با او صحبت کنید، به نوعی او را تحقیر و بیارزش کردهاید.
این کار نه تنها باعث از بین رفتن اعتماد به نفس در بچهها میشود، بلکه دیگران نیز به خود اجازه میدهند تا هر طور دوست دارند، با فرزند شما رفتار کنند.
در چنین وضعیتی بچهها گوشهگیر و منزوی میشوند، چون احساس بیارزش بودن میکنند و نمیتوانند نسبت به والدین خود حس اطمینان و دلگرمکنندهای داشته باشند.
در نتیجه این حس روابط بین بچهها و والدین را به سردی کشانده و باعث ایجاد فاصله عاطفی و دوری آنان از والدین میشود.
