دکتر پروانه صفایی مقدم؛ روانشناس بالینی
اینکه آزاد گذاشتن نوجوان باید تا چه حد باشد و مخصوصا در مورد نوجوانان پسر چهقدر باید محدودیت و سختگیری در نظر بگیریم، جای بحث دارد.
متاسفانه ما هیچگونه هنجار خاصی در جامعه نداریم تا بتوانیم خانوادهها را به سمت آن سوق دهیم و بگوییم که مثلا اگر فرزندتان با دوستاناش رفت و آمد نکند یا سر ساعت خاصی منزل باشد، خوب است.
نه. ما در جامعه خانوادههایی داریم که به نوجوانشان اجازه خارج شدن از منزل به جز ساعات رفت و آمد به مدرسه را هم نمیدهند و در مقابل آنها خانوادههایی که اگر پسر نوجوانشان برای خوابیدن هم به منزل بیاید، برایشان رضایتبخش و کافی است.
روی صحبت ما با خانوادههای اهل افراط و تفریط نیست بلکه ما کسانی را مخاطب قرار میدهیم که میخواهند حد تعادل را در زندگی، تربیت فرزندان و روابطشان حفظ کنند.
اینگونه خانوادهها برای اجتماعی شدن و بلوغ فکری نوجوانان خود باید به آنها اجازه دهند که در اردوهایی که توسط مدارس در خارج از شهر یا حتی داخل شهر برگزار میشود، تحت نظارت مسوولان مدرسه شرکت کنند یا اگر شناخت کافی نسبت به دوستان فرزند خود دارند به او اجازه دهند تا دعوت شام آنها را بپذیرد و در جشن تولدشان شرکت کند.
اما فراموش نکنید که همه این کارها باید مطابق با قوانین خانه و خانواده و با نظارت شما والدین عزیز صورت گیرد.
اگر شما برخی از دوستان فرزند نوجوان خود را نمیشناسید و احساس خطر مانع از آزاد گذاشتن او برای رفت و آمد با آنها میشود، بهتر است که منطق و صحبت کردن را پیش گیرید و از دعوا و جنجال بپرهیزید.
پسربچهها معمولا در سنین نوجوانی از حرف زور شنیدن بیزارند و اگر شما بخواهید بدون دلیل و با خشونت احساساتتان را به او بفهمانید، مطمئنا نتیجه عکس خواهید دید و با فرزندی که روز به روز بیشتر از خانواده فاصله میگیرد مواجه خواهید شد.
اگر دیدید که فرزندتان حرف منطقی شما را نمیپذیرد، میتوانید یک میانبر زیرکانه بزنید!
نوجوانان پسر، حرفشنوی زیادی از مربیان ورزشی، معلمان و مدیران خود دارند.
بنابراین شما میتوانید مشکل خود و فرزندتان را به مربی یا معلم او بگویید و از آنها بخواهید موضوع را به صورت کلی در بین همه بچهها مطرح و توصیههای لازم را به آنها گوشزد کنند.
از طرف دیگر شما باید فرزندتان را جوری پرورش دهید که هیچگاه خود را با دیگران مقایسه نکند.
این یک مشکل رایج در جامعه است که فرزندان مدام به والدین خود میگویند: «چهطور پدر و مادر فلان دوستم به او اجازه شرکت در مهمانی را میدهند و خطری او را تهدید نمیکند و شما به من اجازه نمیدهید؟» یا «چرا همه خطرها مرا تهدید میکند و هیچکدام از دوستان دیگرم در معرض این خطرات نیستند؟»، اما اگر شما فرزندتان را قانع و تابع قوانین خانه خود پرورش دهید، مطمئن باشید که هرگز چنین مشکلاتی با او نخواهید داشت.
یک نکته مهم دیگر هم اینکه معمولا پدران الگوی رفتاری مستقیم پسران خود هستند و باید خیلی مراقب رفتار و گفتار خود باشند.
پدری که آرام صحبت میکند، باید توقع آرامش را از فرزندش داشته باشد.
پدری که از همسر خود قدردانی میکند و به او احترام میگذارد، باید توقع قدردان مادر بودن و احترام گذاشتن به او از طرف فرزندش را داشته باشد.
صدای رفتار همیشه بلندتر از صدای کلام است و بیشتر و بهتر شنیده میشود و به عنوان آخرین حرف هم اینکه شما باید تحت نظارت خود شرایطی را فراهم کنید که پسرتان بعد از دوران دبستان در روابط و رفت و آمدهای خانوادگی با جنس مخالف همسالاش باشد تا بهتر بتواند با روحیات و رفتار جنس مخالف آشنا شود، باز هم تاکید میکنم که این روابط باید تحت کنترل مستقیم و دقیق شما باشد.