كودكان نیز درست همانند ما وقتی كه به خاطر كارها و رفتارهای درست‌شان مورد تشویق قرار می‌گیرند و حتی به آنها جایزه داده می‌شود، احساس می‌كنند به خانواده‌شان بیشتر تعلق دارند و برای اطرافیان‌شان مهم هستند؛ بنابراین سعی می‌كنند این رفتارهای خوب را بیشتر تكرار كنند تا باز هم توجه بیشتری به آنها شود. توجه به رفتارهای نادرست و غلط نیز آنها را مطمئن می‌كند كه به خانواده‌شان تعلق دارند و این خانواده به آنها اهمیت ویژه‌ای می‌دهد.
برخی از مردم به اشتباه فكر می‌كنند اگر به رفتارهای خوب كودك خود توجه كنند و اهمیت دهند، كودكشان لوس می‌شود؛ به خصوص اگر آن كار یا رفتار خوب بسیار كوچك باشد؛ اما این طرز فكر درست نیست. وقتی كه به عملكرد كودك‌تان هر چقدر هم كوچك و اندك توجه می‌كنید، تفاوت بزرگی در احساس او نسبت به خودش و حس عزت نفس او ایجاد می‌شود.
بیشتر گوش بدهید
به كودك خود كمك كنید تا ارزش‌های خود را بشناسد و سعی در رشد آنها نماید. با این‌كار شاهد رفتارهای مثبت و مناسب از او خواهید بود. گاهی اوقات از او سوال كنید كه به چه چیزی فكر می‌كند و می‌خواهد چكار كند؟ برخی از والدین عادت دارند وظایف، رفتارها و عملكردها را به كودكشان دیكته كنند.
او را تشویق كنید
وقتی كه به رفتارهای خوب كودك‌تان توجه می‌كنید، از كلمات و عباراتی كه بوی تحسین فراوان و ستایش می‌دهند، خودداری كنید. چه فرقی می‌كند؟ تشویق كردن باعث رشد توانایی‌های كودك شده و نوعی حس ارزشمندی در درونش شكوفا می‌گردد. تشویق، موجب تلاش و رشد می‌شود.
ما می‌توانیم از طریق كلمات تشویقی به كودك خود بفهمانیم كه او را قبول داریم؛ ولی این‌كار را با تمجید او انجام ندهید؛ مثلا به هنگام تشویق كردن به او بگویید: از كمكی كه به من كردی، واقعاً ممنونم! تو به هدفت رسیدی! تو توانایی انجام این‌كار را داری؛ تو منحصر به فردی! تو تمام تلاشت را كردی! من دوستت دارم! من به قضاوت‌های تو اعتماد دارم! من شاهد تلاش واقعی تو بودم! اما تمجید و تحسین كودك نشان می‌دهد كه او آن كار خوب را با انرژی زیادی كه از یك منبع بیرونی دریافت كرده است، انجام داده و خودش كنترل زیادی روی اوضاع ندارد.
كودكی كه همیشه مورد تمجید و تحسین است، به دیگران وابسته می‌شود و احساس ارزشمندی خودش را وابسته به دیگران می‌داند. تمجید كردن از كودك گاهی اوقات باعث دلسردی او نیز می‌شود؛ چرا كه كودكان نمی‌توانند همواره خود را با استانداردها و توقعات اطرافیان‌شان منطبق و سازگار كنند. در ضمن، تعریف و تمجیدهایی كه از جانب نزدیكان می‌شود، ممكن است از سوی سایر افراد نشود و همین مسأله كودك را ناامید و ناراحت می‌كند.
از كودك‌تان این سوالات را بپرسید
به چه چیزی فكر می‌كنی؟ وقتی كه این‌كار را انجام می‌دادی، چه فكری در سر داشتی؟ می‌خواهی یك كار متفاوت انجام دهی؟
می‌تونی راجع‌به كاری كه انجام داده‌ای، بیشتر با من حرف بزنی؟
وقتی كه از كودك خود سوال می‌كنید، بسیار مهم است كه به پاسخ‌های او با دقت و توجه و البته علاقه گوش بدهید. به او نشان دهید كه مشتاق شنیدن حرف‌های او هستید، سعی كنید قضاوت و انتقاد كردن را كنار بگذارید. اگر می‌خواهید با كودك‌تان رابطه خوبی داشته باشید، نمی‌توانید از او بخواهید خودش را مطابق میل شما تغییر دهد. روابط خوب بین شما با تغییراتی كه در رفتار خودتان می‌دهید، شروع می‌شود.
تصورش را بكنید كه یك فرد قدرتمند در موقعیتی بالاتر از شما باشد و مدام شما را تحت نظر بگیرد و تمام رفتارهای‌تان را زیر ذره‌بین بگذارد و دائماً از شما انتقاد كند. چه حسی به شما دست می‌دهد؟ معمولاً در چنین مواقعی هیچ كس نمی‌تواند كاری را به خوبی انجام دهد. قرار گرفتن در چنین شرایطی برای هر انسانی سخت است.
حال اگر خود را در شرایطی تصور كنید كه یك فرد قدرتمندتر از شما روی رفتارها و حركات شما نظارت دارد، اما همواره با شما مهربان است و دوست شفیق‌تان است، نظر مثبتی راجع‌به شما دارد، روی كارهای خوب‌تان متمركز می‌شود و وقتی كه كاری را به درستی انجام نمی‌دهید به شما كمك می‌كند تا با اشتباه‌تان آشنا شوید و آنها را در آینده برطرف سازید، چه حسی در شما ایجاد می‌شود؟
چقدر انگیزه پیدا می‌كنید تا كارهای خوب انجام دهید و رضایت بیشتر او را كسب كنید؟ اگر شما با كودك‌تان متفاوت رفتار نكنید، نمی‌توانید از او انتظار داشته باشید او متفاوت رفتار كند. رفتارهای خود را تغییر دهید تا روابط بهتری با كودك‌تان پیدا كنید.
برای خواندن بخش اول- روش‌های مؤثر در دوستی با كودكان- اینجا کلیک کنید.
