با نوجوانان چه كنیم؟
به رغم همه توضیحاتی كه درباره ویژگی‌های نوجوانان داده شد، اما ظاهر نوجوانمان كه دیگر بالغ و بزرگ شده نباید ما را گول بزند. او از نظر احساسی كاملا لطیف است و هنوز نیاز به در آغوش گرفتن و ابراز محبت دارد و نباید عاطفه را از او دریغ كرد.
منتها باید ابراز عاطفه متناسب با سن و شرایط او باشد. برای افزایش مسؤولیت پذیری و راهبرد ذهن نوجوانان نیز راهكارهایی وجود دارد كه برخی از آنها را مختصراً برایتان توضیح می‌دهیم.
پاسخ سوالات او را به طور كامل و حاضر و آماده ندهید. كمك كنید قسمت‌هایی از پاسخ را خود او كشف كند تا ذهنش پویاتر شده و قدرت تشخیص او بیشتر شود.
همچنین وقتی مسؤولیتی را به نوجوانتان می‌سپارید، مطمئن شوید كه صورت مسأله به طور دقیق و روشن برای او تفهیم شده باشد و از بیان جملات كلی و چند پهلو پرهیز كنید. ضمنا در تفویض مسؤولیت، از راهنمایی‌های غیرمستقیم استفاده كنید.
در همكاری با او هرگز در نقش ناظر، مداخله كننده یا ایرادگیر ظاهر نشوید، بلكه با تمام وجود كار كنید و اجازه دهید كار را عملا از شما یاد بگیرد. اگر كار را كامل انجام نداد او را تحقیر ننمایید، اما تمجید دروغ هم نكنید و نواقص كار را بدون سختگیری یا توهین به او یادآور شوید.
اگر نوجوانتان در حین انجام كار شكست خورد، دلایل شكست را بدون تغییر لحن و بدون سرزنش برایش مشخص كنید و با كمك او راهكارهای غلبه بر شكست را پیدا كنید. ضمنا در صورت اصرار به انجام كاری، با راهنمایی اجازه دهید نتیجه افكار و اعمال خود را تجربه كند، مگر این كه از پیش معلوم باشد چنین كاری خطرناك، بسیار حیاتی و جبران ناپذیر است، در این صورت با اقتدار جلوی او بایستید.
تا جایی كه می‌توانید از دادن مسؤولیت‌های ساده و سطحی كه نیاز به تفكر انتزاعی و استدلال ندارد، خودداری كنید. این قبیل مسؤولیت‌ها مناسب كودك است نه نوجوان. در دادن مسؤولیت، هدف را مشخص كنید و متناسب با آن، زمان تقریبی انجام كار را نیز با كمك خود او تعیین نمایید تا زمان او به بطالت نگذرد و تصویری حقیقی از مسؤولیت به دست آورده باشد.
خط قرمز‌های رابطه با نوجوان!
در مواجهه با نوجوانان كارهایی هست كه والدین به اشتباه مرتكب می‌شوند و ما در اینجا به عنوان خط قرمز از آنها یاد می‌كنیم. این كارها نتیجه دلخواه و مطلوب ما را ندارند و اكثرا به برقراری رابطه مناسب با نوجوانمان ضربه می‌زنند. زمانی كه فرزندان ما رشد می‌كنند، لازم است برخی رفتارهای ما نیز رشد كنند و متناسب با شرایط تغییر جهت دهند. در اینجا به برخی از این كارها اشاره می‌كنیم:
خندیدن ممنوع!
هرگز به نوجوانتان با به كار بردن عبارات تمسخرآمیزی كه درباره ظاهر یا عملكرد اوست نخندید و او را مسخره نكنید. همین طور، از یادآوری وقایع نامطلوب دوران كودكی او، خصوصا در میان جمع خودداری كنید. به او نگویید خپل یا گامبو یا دست و پا چلفتی یا ...، برای این قبیل شوخی‌ها حداقل تا بیست سالگی او صبر كنید!
مرغ همسایه غاز نیست! مقایسه نكنید
هر كس توانمندی و ویژگی خود را دارد. این كه فلان دوست تو با ادب یا حرف شنو یا زرنگ یا ... است، هیچ كمكی به نوجوان نمی‌كند، جز این كه رابطه او را با شما تیره و تار خواهد كرد.
امان از عیب جویی!
هر وقت احساس كردید كه نوجوانتان رفتار نادرستی دارد، به طور غیر مستقیم این رفتار را به او بفهمانید. جا دارد كه در كنار انتقاد از رفتارهای او، به نكات و ویژگی‌های مثبت او نیز اشاره داشته باشید تا بیان انتقاد تبدیل به یك محاكمه آزار دهنده نشود و نوجوان بتواند ارزیابی مناسبی از خود داشته باشد.
آخرین و شاید مهم‌ترین نكته‌ای كه باید به والدین و خصوصا به مادرها گوشزد كنم، این است كه در جریان تربیت و رسیدگی به نوجوانتان هرگز خود را قربانی و فدا نكنید.
به نیازهای خود، به رشد و پیشرفت و یادگیری خود، به استراحت و شادی و آرامش خود و كلا به خود و علایق خود هم توجه داشته باشید و اهمیت دهید. تنها به این صورت است كه می‌توانید الگوی خوبی برای نوجوان و كلا برای فرزندان خود باشید و اعتماد به نفس را در آنها ریشه‌دار كرده و كمك كنید خود را دوست داشته باشند و فردا مادر یا پدر خوبی باشند.
برای خواندن بخش اول- سر و كله زدن با كودكان دیروز- اینجا کلیک کنید.
