ستاره حمیدی؛ كارشناس ارشد روانشناسی
اقدامات موثر برای آمادگی برای ورود فرزند دوم
آگاه ساختن فرزند اول برای ورود فرزند دوم از ماههای اول بارداری از اقداماتی است كه كمك حائز اهمیتی به والدین و كودك میكند. اقدامات زیر میتوانند راهنمای موثری باشند:
مرور گذشته
عكسهای دوران بارداری و شیرخواری كودك اول را با وی مرور نمایید و در مورد آنها با هم به گفتگو بنشینید. از داستانها و آوازها و داستانهایی كه برایش میخواندید صحبت كنید و از وی بخواهید همراه شما برای خواهر و برادرش این شعر را بخواند. دستش را روی شكم خود گذاشته و با هم برای جنین آواز و داستان بخوانید.
یادآوری تفریحات لذتبخش
خانوادههایی كه دو فرزند دارند را به فرزندتان معرفی كنید و تفریحات لذتبخش آنان را یادآور شوید. ولی هیچگاه به وی نگویید میخواهم برایت یك همبازی بیاورم. زمانی كه نوزاد به دنیا میآید ناتوانتر از این است كه با فرزند اول بازی كند و دیدن این ناتوانی سبب آزردگی فرزند شما خواهد شد.
صحبت با خواهر یا برادر
در تمامی مراحل رشد جنین در داخل شكم فرزندتان میتواند شما را همراهی كند. از وی بخواهیددست خود را روی شكم شما بگذارد و حركات جنین را حس كند و با خواهر و برادرش صحبت كند.
نظرخواهی از كودك
در خرید لوازم كودك از وی كمك بگیرید و نظرخواهی كنید حتی در آماده سازی اتاق نوزاد از وی بخواهید شما را یاری رساند.
آنچه مسلم است باید این روند آماده سازی از ماههای اولیه شروع شود تا كودك شما فرصت هماهنگ شدن با تغییرات پیش روی خود را داشته باشد.
آماده شدن برای ورود كودك دوم
هم زمان كه اتاق نوزاد را آماده میسازید فضای اتاق فرزند اول را نیز تغییراتی بدهید و به او یادآور شوید كه باید همه برای ورود خواهر و برادر آماده شویم برای اتاق وی با سلیقه خودش خرید نمایید. در صورتی كه اتاق اختصاصی ندارد، برایش اتاق اختصاصی تهیه كرده و به وی یادآور شوید كه حالا دختر و یا پسر بزرگی شده است و باید برای خودش اتاقی داشته باشد.
شمارش روزها
زمانبندی به دنیا آمدن نوزاد را با كودكتان هماهنگ شوید و هر روز به او بگویید كه چند روز مانده به ورود نوزاد جدید.
خداحافظی با كودك
هنگام رفتن به بیمارستان حتماً از وی خداحافظی كنید و یادآور شوید كه بزودی بر خواهید گشت نباید احساس كند وی را ترك كرده و تنها گذاشتهاید.
ملاقات نوزاد
به وی اجازه دهید نوزاد را در بیمارستان ملاقات كند و در خانه جشن كوچكی برپا كنید.
احترام به عزت نفس كودك
در صورتی كه كودك تمایلی به همكاری در انجام امور نوزاد نداشت وی را به این كار مجبور نكنید او نیاز به زمان دارد نباید احساس كند ورود یك فرد جدید وی را در شرایط نامناسب قرار میدهد و یا شما او را مجبور میكنید كه كارهای نوزاد را انجام دهد. به عزت نفس كودك تان احترام بگذارید.
توجه به كودك
به بستگان یادآوری كنید زمانی كه برای بازدید میآیند ابتدا به كودك اول توجه نمایند البته در این كار زیادهروی نكنید كودكان باهوشتر از آن چیزی هستند كه تصور میكنید و رفتارهای نمایشی را به سرعت تشخیص میدهند.
هدیه دادن
تهیه یك هدیه مناسب و ارائه آن به كودك در روز تولد نوزاد میتواند تاثیرات مثبتی بر روحیه كودك داشته باشد.
چه عواملی سبب میشوند كودكان واكنشهای منفی از خود بروز دهند؟
از دست دادن محبت مطلق والدین: محبتی كه تا به حال مختص او بوده و حال باید بین دو نفر تقسیم شود.
از دست دادن جایگاه: آنان دیگر كانون توجه والدین و پدر بزرگ و مادر بزرگ نیستند حالا یك موجود دیگر نیز وارد خانواده میشود كه ممكن است جایگاه آنها را متزلزل نموده و محبتها را به سوی خود جلب نماید. و نتیجه تمامی این احساسات منفی بروز واكنشها در كودك میباشد. واكنشها شایع كودكان در این برهه زمانی عبارتند از: مكیدن انگشت، جویدن ناخن، برگشت به عادات دوران اولیه رشد همانند درخواست شیشه شیر از مادر، نشان دادن وابستگی بیشتر به والدین همانند درخواست غذا خوردن از دست والدین كه تمامی این موارد همانطور كهاشاره شد ناشی از اضطراب و نگرانی از دست دادن محبت والدین و یا جانشینان والدین میباشد. آنچه در این مرحله حائز اهمیت است برخورد مناسب با این واكنشهای واپس روی كودكان میباشد.
كلام پایانی
در كنار تمامی اقدامات یاد شده پیشنهاد میشود در تمامی مراحل از یك روانشناس متبحر كمك بگیرید. كودكان تفاوتهای فردی زیادی دارند و بنا به محیط خانواده و روابط خانواده باید اقدامات متفاوتی صورت پذیرد و نمیتوان یك تكنیك را برای تمامی كودكان بكار برد. آنچه در این موضوع اهمیت ویژهای دارد، دریافت عشق و محبت بیقید و شرط از جانب والدین میباشد. عشق همان چیزی است كه كودك شما و تمامی بشریت بدان نیاز دارند.