وقتی كوچولوها به مهمانی ميروند...
همه ما مهمانی رفتن را دوست داریم. کودکان نیز از این قاعده مستثنا نیستند. اتفاقا مهمانی رفتن فرصتی مناسب برای بازی کودکان با هم سن و سالان خود و خارج شدن از الگوی تکراری و روزمره زندگی است. اما مهمانی رفتن نیز مانند هر امر اجتماعی دیگر دارای قواعد و آدابی است. در اکثر موارد، بزرگسالان در تشخیص این آداب و رعایت آنها مشکلی ندارند (هرچند گاه برخی رفتارهای بزرگسالان نیز نیاز به تجدید نظر و اصلاح دارد!). اما کودکان هنوز نمی توانند کاملا خوب و بد را تشخیص دهند. هنوز نمیتوانند رفتار مناسب را تشخیص داده و عواقب و نتایج آن را پیش بینی کنند. به همین دلیل، بزرگترها باید این آداب را به کودکان آموزش دهند. در ادامه، برخی از این آداب را یادآور میشویم.
صبر کردن پیش از ورود به خانه
کودکان دوست دارند زنگ در خانه میزبان را به صدا درآورند و معمولا پس از چندین بار زنگ زدن، با باز شدن در خیلی سریع و بدون اینکه به میزبان سلام کنند یا برای داخل شدن به آنها تعارف شود وارد خانه میشوند. بعد از این، هرگاه به خانه دوست، فامیل یا حتی همسایه خود دعوت شدید، به فرزند خود یادآوری کنید پیش از ورود به خانه، اولا تنها باید یکبار زنگ در خانه را به صدا درآورد، ثانیا باید پیش از ورود صبر کرد و به میزبان سلام کرد. پس از زنگ زدن، کنار فرزندتان بایستید و دستتان را به آرامی بر روی شانه او بگذارید. این کار نشاندهنده انتظار است.
خطاب قرار دادن بزرگسالان با عنوان مناسب
فرزند شما باید بداند بزرگسالان را چگونه خطاب کند. البته خطاب قرار دادن بزرگسالانی نظیر خاله یا دایی کودک نیازی به آموزش ندارد اما دوستان خانوادگی یا افرادی که صمیمیت زیادی با خانواده شما ندارند باید با عنوان مناسب صدا زده شوند. بهتر است اینگونه افراد را به صورت «خانم/آقای + نام خانوادگی» مورد خطاب قرار داد. اینکار را با فرزندتان در خانه تمرین کنید. برای مثال شما نقش فردی را که قرار است به خانه او بروید بازی کنید و از فرزندتان بخواهید سلام و احوالپرسی را تمرین کند. همچنین اگر برای اولین بار خانه فردی دعوت شدهاید، هنگام ورود میزبان را به فرزندتان با نام کامل معرفی کنید تا او بداند که چگونه باید آن فرد را مورد خطاب قرار دهد.
رعایت حدود در رفتار
بعضی کودکان در خانه دیگران احساس راحتی زیادی میکنند، گویی که در خانه خود هستند. آنها پس از ورود به خانه، بدون اجازه وارد هر اتاقی که میخواهند میشوند، به وسایل خانه دست میزنند، در یخچال آشپزخانه را باز میکنند و ... ما مخالف راحتی و صمیمیت کودک با میزبان نیستیم، اما کودک باید بداند که اگر به خانه شخص دیگری دعوت میشود، باید حدودی را در رفتار خود رعایت کند. به فرزندتان آموزش دهید پیش از ورود به سایر قسمتهای خانه حتما از میزبان اجازه بگیرد و هیچ گاه به اشیاء تزئینی یا سایر وسایل، حتی اسباب بازیهای فرزند میزبان دست نزند مگر اینکه به او اجازه اینکار داده شده باشد.
زیادهروی در خوردن خوراکیها
کودکان خیلی دوست دارند خوراکیهای منزل دیگران را کشف کنند و آنها را امتحان کنند. برخی کودکان عادت دارند پیش از صرف غذا، وارد آشپزخانه میزبان میشوند و از مواد غذایی بدون اجازه میخورند. حتی برخی در یخچال را باز میکنند و آنچه را دوست دارند بر میدارند. در رابطه با قبح این اعمال نیازی به توضیح و یادآوری نیست. اما ما میخواهیم کمی فراتر رویم و بگوییم حتی اگر میزبان نوعی خوراکی، مثلا شیرینی را بر روی میز یا سایر قسمتهای در معرض دید قرار داده است، فرزند شما نباید پیش از اینکه به او تعارف شود از این خوراکیها بخورد و در خوردن آنها نیز نباید زیاده روی کند. حتی اگر یک لیوان آب میخواهد، باید حتما درخواست کند.
کمک به میزبان
داوطلب شدن برای کمک به چیدن میز یا جمع کردن وسایل میز غذا همیشه برای میزبان شیرین است، خصوصا اگر این پیشنهاد از جانب یک کودک باشد. فرزندتان را تشویق کنید در امور ساده، مانند پاک کردن ظرفها پس از شستن آنها کمک كند.
آرام و متمرکز بودن هنگام صرف غذا
به فرزندتان یاد دهید هیچ گاه هنگام صرف غذا جمع را بدون دلیل ترک نکند و صبر کند تا غذای همه تمام شود، حتی اگر خود او زودتر غذایش تمام شده است. اگر فرزندتان بازیگوش است و نمیتواند به مدت طولانی در جای خود بنشیند، در خانه با او تمرین کنید و از یک ساعت کمک بگیرید. هر روز، یک الی دو دقیقه به زمان نشستن او کنار سایر اعضای خانواده اضافه کنید تا او بهتدریج به آرام و متمرکز نشستن عادت کند. همچنین میتوانید برای او جایزه یا امتیازی نیز در نظر بگیرید. همچنین کودک باید بداند چه زمانی باید شروع به خوردن غذا کند. هنگام صرف غذا در میهمانی، با علامتی به فرزندتان نشان دهید چه زمانی میتواند غذایش را شروع کند.
خوردن غذایی که توسط میزبان تهیه شده است
برخی کودکان بهانهگیر هستند، خصوصا هرگاه نوبت به خوردن غذا میرسد. همچنین معمولا کودکان امتحان غذاهای جدید را دوست ندارند. به فرزندتان یاد دهید چه در خانه و چه در مهمانی، همیشه از هر غذایی که تهیه شده است مقداری امتحان کند، حتی اگر آن غذا جدید است و او تا به حال طعم آن را تجربه نکرده است. همچنین اگر کودک غذا را دوست نداشت نباید چهره خود را ناراحت نشان دهد. کودک باید در هر حال لبخند بزند و قاشق و چنگال را در دستان خود نگهدارد. همچنین کودک باید در هر صورت پس از اتمام غذا از میزبان تشکر کند تا او بداند که قدر زحمات او دانسته شده است.
گفتن «متشکرم» و «خدانگهدار»
به فرزندتان یادآوری کنید که پیش از ترک خانه میزبان، حتما از او تشکر کند. اگر به او خوش نگذشته است لازم نیست به میزبان دروغ بگوید اما این بدین معنا نیست که نباید از میزبان تشکر کند. با بزرگتر شدن فرزندتان، پیش از اینکه به او آداب را یادآوری کنید، کمی به او زمان دهید. اجازه دهید خودش تشخیص دهد. همچنین کودک باید از همه اعضای خانواده میزبان با تامل لازم خداحافظی کند.