زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

كودكـان بد زبـان

كودكان به دلایل مختلف فحاشی و بد زبانی می‌كنند و اغلب والدین نمی‌توانند این رفتار را از جانب آنها بپذیرند. گاهی اوقات شنیدن كلمات نامناسب از سایر كودكان، خواهر و برادر و حتی والدین، كودك را تشویق به تكرار آنها می‌كند بدون آن‌كه معنی و مفهوم آن را بداند و تشخیص دهد. برخی از كودكان حتی از واكنش پر از تعجب اطرافیان خود به هنگام شنیدن این كلمات، لذت می‌برند و تكرار حرف‌های زشت را روشی برای شوكه كردن و متعجب ساختن والدین خود می‌دانند. البته فحاشی در كودكان دلایل متفاوت دارد. اگر می‌خواهید علت ناسزاگویی را در كودكی بیابید، بهتر است بیشتر به او و محیط پیرامونش دقت كنید. وقتی كه دلیل اینكار او را درك كردید، راحت‌تر می‌توانید به ترك آن كمك كنید.

برخی از دلایل اصلی ناسزاگویی در كودكان

كودكان این كلمات را در خانه و از افراد نزدیكشان می‌شنوند. بهتر است كه به رفتار و گفتار خود توجه بیشتری كنید. وقتی كه از كودكی حرف بدی می‌شنوید، به او بگویید كه ما از این كلمات در خانه استفاده نمی‌كنیم. به خاطر داشته باشید كه كودكان آنچه می‌شنوند را تكرار می‌كنند. بهتر است شما نیز آن كلماتی را بگویید كه دوست دارید كودك‌تان بگوید.

كودكان كلماتی را كه سایر كودكان به زبان می‌آورند تكرار می‌‌كنند

گاهی اوقات برای جلب توجه بیشتر از كلمات و جمله‌هایی كه سایر كودكان می‌گویند استفاده می‌كنند. بهتر است كه در كمال آرامش و خونسردی به او بگویید: ما می‌توانیم از كلمات زیباتر خودمان استفاده كنیم و كلمات زشت دیگران را تكرار نكنیم. دقت كنید كه خودتان آن كلمه یا جمله را تكرار نكنید.

كودك پَكَر و عصبانی است

به چنین كودكی باید استفاده از كلمات و جملات درست را یاد بدهید تا بتواند احساساتش را به درستی بیان كند. كودك عصبانی و رنجیده نیاز به كمك بیشتر دارد و شما می‌توانید او را به آرامش دعوت كنید.

كودك تلاش می‌كند كه از كلمات جدیدتر استفاده كند

در واقع كودك به اینكار به نوعی سرگرمی نگاه می‌كند. كودك از توجهی كه در چنین مواقعی به او می‌شود لذت می‌برد. شما باید در چنین مواردی خود را به بی‌توجهی بزنید و به او بگویید كه از حرف‌های خوبش چه لذتی می‌برید و او را به هنگام گفتن حرف‌های مؤدبانه بسیار دوست دارید.

این روزها اغلب هنرپیشه‌های تلویزیونی و شخصیت‌های كارتونی در برنامه‌های خود از الفاظ ركیك و نامناسب استفاده می‌كنند. ناسزا گفتن و فحش دادن در همه‌جا رواج دارد. حقیقت این است كه استفاده از كلمات بی‌محتوا هر روز بیش از پیش رواج می‌یابد و در چنین شرایطی متقاعد كردن كودكان برای عدم استفاده از چنین الفاظ و عباراتی، بسیار دشوار است.

ناسزاگویی، عادت زشتی است كه گاه در برخی افراد به شكل اعتیاد در می‌آید. در چنین شرایطی چگونه می‌توان از كودكان انتظار رعایت كردن داشت. برخی از كودكان بیشتر از سایرین تحت تأثیر قرار می‌گیرند و بی‌توجهی والدین به برنامه‌هایی كه می‌بینند و محیطی كه در آن قرار دارند، باعث می‌شود تا كودك‌شان به راحتی هر چیزی كه می‌بیند یا می‌شنود را تكرار كند.

كودكانی كه به قصد جلب توجه از الفاظ و عبارات ركیك استفاده می‌كنند به سایر كودكان نیز همین روند را می‌آموزند لذا اگر بزرگتر‌ها و والدین به كارهای مثبت و خوب آنها به اندازه كافی توجه نشان دهند، شاید دیگر علاقه‌ای به جلب توجه از روش‌های دیگر نداشته باشند. معمولاً زمانیكه والدین كلمات و جملات زشت را از زبان كودك خود می‌شنوند، یا به خنده می‌افتند و یا شوك‌زده می‌شوند و پاسخی نمی‌دهند، این مسئله كودك را گیج می‌كند. وقتی كه كودكتان در چنین شرایطی قرار می‌گیرد، بهتر است كه او را به درستی راهنمایی كنید. آرامش و خونسردی خود را حفظ كنید. سعی كنید با ساده‌ترین جملات او را آگاه سازید.

اگر كودك‌تان به این شیوه حرف زدن ادامه دهد، شما نیز به همان شیوه قبلی به او پاسخ دهید و روش‌تان را تغییر ندهید. اگر بتوانید علت ناسزاگویی و بدزبانی كودك‌تان را بفهمید، مسلماً راحت‌تر می‌توانید با این مشكل مقابله كنید. در چنین مواقعی همیشه با كودك‌تان آن‌گونه صحبت كنید كه توقع دارید از او بشنوید و به هیچ‌وجه خودتان از كلمات نامناسب و زشتی كه از دهان او خارج شده، استفاده نكنید.

با سایر افراد خانواده نیز موضوع را در میان بگذارید تا بتوانید به طور كلی شرایط مناسب‌تری را فراهم كنید. هیچ‌گاه كودك خود را به خاطر گفتن این كلمات ملامت و سرزنش نكنید چرا كه كودك شما آنها را شنیده است و عیناً تكرار می‌كند.

اگر شما نیز از بد زبانی و ناسزاگویی كودك‌تان آزرده شده‌اید، بهتر است به این نكات توجه كنید:

 هیچ‌گاه خودتان بدزبانی نكنید و در حضور كودك‌تان ناسزاگویی نكنید.

 كودك شما باید با استاندارد واحد بزرگ شود.

 مسلماً از والدینی كه به راحتی هر حرفی را به زبان می‌آورند، نمی‌توان انتظار داشت كودكان مؤدب، به وجود آید.

 در مورد آن صحبت كنید. اگر خودتان نیز از كلمات نامناسب استفاده كردید سریعاً یك جلسه خانوادگی برگزار كنید و به فرزندتان بگویید كه هیچ‌كس حق استفاده از این كلمات را ندارد حتی پدر و مادر خانواده و هیچ عذری پذیرفته نیست.

 معذرت‌خواهی كنید. برای آنكه الگوی رفتاری مناسبی برای فرزندتان باشید، لازم است كه به هنگام ناسزاگویی و بدزبانی حتماً از دیگران عذرخواهی كنید.

 اگر كودك‌تان به طور اتفاقی دوباره ناسزاگویی كرد، به یادش بیاورید نباید اینكار را تكرار كند.

بهتر است قوانین ثابتی را برای چنین مواقعی وضع كنید. حتی می‌توانید جعبه‌ای را تهیه كنید و به همه افراد خانواده بگویید كه در صورت ناسزاگویی باید پولی در آن انداخته شود یا حتی می‌توانید به كودك‌تان به خاطر استفاده از كلمات درست و مناسب و مؤدب بودن جایزه بدهید. اینكار به او انگیزه بیشتری می‌دهد تا در طول روز و در هر موقعیتی، به حرف‌هایش توجه كند و محتاطانه عمل كند.

 شگفت‌زده نشوید. این رفتار كودك شما نه غیرعادی است و نه دور از ذهن. بهتر است تا جائیكه ممكن است رفتار طبیعی و متعادل داشته باشید و از روی هیجان واكنش نشان ندهید.

 یك الگوی خوب باشید.

حتماً درصدد یافتن علت بد زبانی و ناسزاگویی در فرزندتان باشید.

اینكار به شما كمك می‌كند تا این رفتار او را راحت‌تر كنترل كنید. اگر تماشای یك برنامه خاص تلویزیونی باعث بروز این مسئله می‌شود، وارد عمل شوید و مانع از تماشای او شوید. البته كنترل محیط اطراف به طور كامل و صدردصد، میسر نیست ولی تا جائیكه ممكن است می‌توان دقت كرد و بی‌توجهی را كنار گذاشت.

 معنی و مفهوم كلمه‌ای كه استفاده كرده است را به او توضیح دهید. در مورد كودكان بزرگ‌تر بهتر است كه او را از مفهوم چیزی كه می‌گوید مطلع سازید تا به هنگام تكرار آن به یاد معنی‌اش بیفتد و از اینكار پرهیز كند.

 همواره به كودك خود بیاموزید احساسات واقعی‌اش را به شیوه‌ای درست و سالم بیان كند و آنها را سركوب نكند. حتی خشم را نیز می‌توان توضیح داد. گوش دادن به كودك‌تان باعث می‌شود تا او احساس امنیت كند و حتی خشم و عصبانیت را به درستی بپذیرد.

 والدین كودك باید در این راه هم فكر و هم‌نظر باشند و عملكرد واحد داشته باشند.

 به دوستان كودك‌تان نیز توجه كنید و اگر از آنها رفتار و گفتار نامناسب می‌بینید حتماً اقدامات لازم را انجام دهید تا شاهد تأثیرات منفی آنها روی فرزندتان نباشید.

 برخورد مناسب در چنین مواقعی در افراد مختلف، متفاوت است. خصوصاً نحوه و نوع برخورد شما به سن و سال كودك‌تان بسیار مربوط است چرا كه كودكان خردسال به هیچ‌وجه از معنی و مفهوم آن چیزی كه می‌گویند مطلع نیستند ولی كودكان بزرگ‌تر به صورت آگاهانه‌تر اینكار را انجام می‌دهند.

 بدون توجه به سن و سال كودك‌تان با او گفت‌و گو كنید چرا كه این روش مؤثرترین راه برای آگاه كردن كودكان است. در چنین مواقعی از تنبیه كردن پرهیز كنید. تنبیه كردن بیهوده است چرا كه كودك با آن چیزی یاد نمی‌گیرد.