ريحانه سیگارچی
در دنیای امروز تلویزیون برای هر فردی معنایی متفاوت دارد. فردی از آن به عنوان وسیله‌ای برای سرگرمی، فردی دیگر برای یادگیری، ارتباط با جهان اطراف، پر کردن بیکاری‌ها و.... سود می‌برد.
با توجه به سرعت پیشرفت روز به روز تکنولوژی، نیاز ما به ارتباط‌گیری با تلویزیون بیشتر احساس می‌شود، تا از این طریق بتوانیم سرعت آگاهی مان را با سرعت تکنولوژی هماهنگ کنیم.
از طرفی دیگر در این بین نظرات و انتقادهایی مورد بحث است. یکی از انتقادات عنوان می‌کند که تلویزیون دایره خانواده را به نیم دایره تبدیل کرده است.
در نتیجه این اتفاق، تعاملات کمتری در میان خانواده رخ می‌دهد و مخصوصا کودکان از تعاملات مفیدی که تنها در دایره خانواده قادر به اکتساب آنها هستند، بی‌بهره می‌مانند.
دیگر انتقادات به تماشای تلویزیون، توسط کودکان می‌پردازد و این سئوال را مطرح می‌کند که آیا کودک مجاز به تماشای تلویزیون می‌باشد یا خیر؟
چه مدتی و چه برنامه‌هایی؟ نکته قابل ذکر در اینجا این است که نمی‌توان از تاثیرات منفی تلویزیون بر کودک چشم پوشید ولی از سویی دیگر هم نمی توان نکات مثبت آن را نادیده گرفت.
یكی از زمان‌هایی كه افراد و به خصوص كودكان بیشتر به تماشای تلویزیون می‌پردازند، تعطیلات نوروز می‌باشد كه در ادامه به نکات مثبت و منفی در این‌باره می‌پردازیم:
نكات منفی تماشای تلویزیون در کودکان
تماشای تلویزیون برای کودکان زیر دو سال مناسب نمی‌باشد
دانشمندان دیدن تلویزیون یا ویدئو را برای كودكان زیر دو سال توصیه نمی‌كنند. آنها معتقدند كه مغز كودك همواره در حال رشد است، بنابراین باید به نوزادان و كودكان نو پا اجازه داد تا عكس‌العمل‌های مستقیمی از جانب خودشان نشان دهند.
به این ترتیب رفتارهای اجتماعی، احساسی و مهارت‌های شناختی و ادراكی آنها رشد كرده و به واسطه آن مهارت گفتاری آنها نیز توسعه می‌یابد.
مشكل تماشای تلویزیون این است كه در بسیاری از برنامه‌های آن، كارهای گوناگونی انجام می‌دهند، كه چگونگی انجام این اعمال برای كودك مبهم است. زمان پیشنهادی تماشای تلویزیون کمتر از دو ساعت می‌باشد.
تماشای بیش از حد تلویزیون موجب تاخیر در یادگیری زبان و توسعه مهارت‌های شناختی در کودکان دو ساله می‌شود
به نقل از تایم، در ۳۰ درصد از خانواده‌های غربی تلویزیون در تمام ساعاتی که اعضای خانواده در خانه حضور دارند روشن است.
روشن بودن تلویزیون می‌تواند موجب تاخیر یادگیری زبان در نوزادان شود.نتایج این تحقیقات نشان داد برای هر ساعتی که تلویزیون در خانه روشن بود به طور متوسط نوزادان قادر نبودند ۷۷۰ لغت را از مجموع لغت‌هایی که والدین آنها می‌گفتند درک کنند که این کاهش برابر با حدود هفت درصد از مجموع ارتباط میان کودکان و والدین آنها بود.
در این خصوص این دانشمندان اظهار داشتند: این کاهش می‌تواند به این دلیل باشد که والدین در زمان روشن بودن تلویزیون کمتر از ارتباطات کلامی با کودک خود استفاده می‌کنند.
تحقیقات دیگری که در گذشته انجام شده بود نشان می‌داد نوزادانی که ساعات طولانی در مقابل صفحه تلویزیون قرار می‌گیرند با اختلال کاهش دقت، بی‌خوابی و مشکلات اضافه وزن و به خصوص تاخیر در توسعه زبان مواجه می‌شوند.
تماشای بیش از حد تلویزیون موجب افزایش رفتارهای خشونت آمیز در کودکان می‌شود
در مطالعه‌ای ۱۵ ساله که توسط محققان دانشگاه میشیگان صورت گرفت مشخص شد که میان تماشای خشونت و پرخاشگری در دوران کودکی و رفتارهای خشونت آمیز در بزرگسالی ارتباط وجود دارد.
مطالعه‌ای دیگر که ۱۷ سال به طول انجامید، نشان داد پسران نوجوانی که در روز بیشتر تلویزیون تماشا می‌کردند به نسبت کسانی که کمتر تلویزیون می‌دیدند، احتمال بیشتری برای ارتکاب به اعمال خشونت آمیز دارند.
تماشای بیش از حد تلویزیون موجب افزایش ترس در کودکان می‌شود
دیدن خواب‌های بد، احساس اضطراب، ترس از تنها بودن و کناره‌گیری از جمع دوستان از جمله علائم و نشانه‌های وحشت یا ناراحت بودن کودکان است.
مطالعات نشان داده اند این نوع ترس‌ها بیشتر از طریق فیلم‌ها به بچه‌ها منتقل می‌شود و ترس ناشی از تلویزیون می‌تواند باعث مشکلات خواب در کودکان شود.
موجودات ترسناکی مانند هیولا یا چیزهای عجیب و غریب بخصوص کودکان ۲ تا ۷ساله را می‌ترساند.
محققان معتقدند اگر به بچه‌ها بگویید که این تصاویر واقعی نیستند نیز کمکی به آنها نکرده‌اید، زیرا بچه‌های زیر ۸ سال نمی‌توانند تفاوت میان واقعیت و خیال‌پردازی را درک کنند.
شما هم در تماشای تلویزیون با او همراه شوید.
وقتی زمان تماشای تلویزیون بچه فرا می‌رسد، تا می‌توانید از این زمان استفاده کنید:
تماشای تلویزیون را تبدیل به یک فرصت عالی کنید. بجای آنکه همیشه تلویزیون را روشن بگذارید، تلویزیون تماشا کردن را مانند رفتن به سینما تبدیل به یک فرصت جالب کنید.
یک برنامه را انتخاب کنید و زمان خاصی را به آن اختصاص دهید.
چیزهایی که فرزندتان می‌بیند را کنترل کنید. بجای عوض کردن کانال‌ها، برنامه‌های باکیفیت ببینید و از راهنمای برنامه‌ها برای انتخاب برنامه درست استفاده کنید.
لیستی از برنامه‌هایی که فرزندتان می‌تواند تماشا کند تهیه کنید و آن را در جایی مانند روی یخچال یا کنار تلویزیون قرار دهید. بازی‌های ویدئویی را خودتان از قبل امتحان کنید و ببینید آیا برای فرزندتان مناسب است یا خیر.
با فرزندتان به تماشای تلویزیون بنشینید. هر وقت مقدور بود، با هم تلویزیون تماشا کنید و در مورد آنچه می‌بینید حرف بزنید.
برنامه‌ها را ضبط کنید و بعداً با هم تماشا کنید. این باعث می‌شود که وقتی فیلم ضبط شده را تماشا میکنید تبلیغات اسباب بازی، فست فود و چیزهای دیگر را سریع رد کنید و یا اگر خواستید در مورد چیزی که دیده‌اید بحث کنید (مانند ارزش‌های فامیلی، خشونت یا مواد مخدر) و فیلم را متوقف کنید.
وقتی برنامه‌های زنده تماشا میکنید، موقعی که تبلیغات پخش می‌شود، صدای تلویزیون را قطع کنید.
آن بازی‌های ویدئویی را انتخاب کنید که فعالیت فیزیکی را بیشتر تشویق می‌کنند. از آن بهتر اینکه این بازی‌ها را تبدیل به یک تجربه خانوادگی کنید.
شروع اقدام به محدود کردن زمان تماشای تلویزیون بچه سخت است، به خصوص اگر فرزندتان در اتاقش تلویزیون دارد یا شما همیشه جلوی تلویزیون غذا خورده‌اید.
ولی بدانید که این کار ارزشش را دارد. با ایجاد قوانین خانگی جدید و تبعیت از آنها، تغییرات کوچکی در فرزندتان ایجاد می‌کند که بعداً اثرات مثبت آن را شاهد خواهید بود.
در صورت نیاز با یک متخصص یا مشاور مشورت کنید.
تماشای بیش از حد تلویزیون موجب كاهش زمان بازی کودکان می‌شود
زمان زیادی که بچه‌ها جلوی تلویزیون می‌گذرانند دیگر فرصتی برای بازی‌های خلاقانه و فیزیکی برایشان نمی‌گذارد.
در حالی که بازی، فواید رشدی عمیقی دارد. بهتر است بگذارید کودک خودش، خود را سرگرم کند، تا این که تلویزیون را روشن کنید.
براون در این‌باره می‌گوید: ما می‌دانیم که شما نمی‌توانید 24 ساعت شبانه‌روز را با نوزاد خود بگذرانید. بسیار خوب.
خوب است اجازه دهید او به طور مستقل بازی کند. این زمان ارزشمندی است. آنها می‌توانند مسئله را حل کنند. آنها از تصور خود استفاده می‌کنند، خلاقانه فکر می‌کنند و خودشان را سرگرم می‌کنند.
تماشای بیش از حد تلویزیون و تاثیر آن بر سلامت کودکان
تماشای بیش از حد تلویزیون می‌تواند منجر به چاقی و اضافه وزن شود. بچه‌هایی که در زمان‌های طولانی به تماشای تلویزیون می‌نشینند، بیشتر احتمال دارد که فعالیت بدنی کمی داشته و هنگام تماشای تلویزیون از تنقلات استفاده کنند.
در ضمن بسیاری از تبلیغات تلویزیونی، خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های ناسالم را تبلیغ می‌کنند. متخصصان و کارشناسان از دیرباز ارتباطی میان تماشای بیش از حد تلویزیون و چاقی یافته‌اند.
عادات مثبت هنگام استفاده از تلویزیون
نمی‌توان به بچه‌ها گفت که تلویزیون نگاه نکنید؛ اما می‌توان زمان تلویزیون دیدن را محدود کرد:
کل زمان تلویزیون تماشا کردن فرزندتان در طول روز شاید بیشتر از آن باشد که فکرش را بکنید. شروع کنید به نظارت کردن بر آن. در زمان کوتاهی می‌توانید گام‌های ساده‌ای برای کاهش این زمان بردارید:
همیشه تلویزیون روشن نباشد: اگر تلویزیون همیشه برای خودش روشن باشد، همیشه و هر لحظه می‌تواند توجه بچه را جلب کند.
اگر شما حواستان به برنامه تلویزیون نیست، آن را خاموش کنید. برای کودکان دو ساله بیش از 2 ساعت تماشای تلویزیون توصیه نمی‌شود.
تلویزیون و کامپیوتر را خارج از اتاق خواب بچه بگذارید: بچه‌هایی که در اتاقشان تلویزیون دارند بیشتر از بچه‌هایی که ندارند تلویزیون تماشا می‌کنند. زمان تماشای تلویزیونی و وبسایت‌هایی که بچه از طریق کامپیوتر می‌بیند را کنترل کنید.
جلوی تلویزیون غذا نخورید: غذا خوردن جلوی تلویزیون باعث می‌شود که زمان تماشای تلویزیون او افزایش یابد.
این عادت باعث می‌شود که غذا خوردن با حواس‌پرتی بیشتر شود و در نتیجه بچه افزایش وزن یابد.
قوانینی برای روزهای مدرسه بگذارید: اغلب بچه‌ها در طول هفته زمان آزاد کمتری دارند. نگذارید بچه کل این زمان آزاد را جلوی تلویزیون بگذراند.
از پاداش دادن تماشای تلویزیون یا بازی‌های کامپیوتری و ویدئویی در ازای انجام دادن تکلیف شب یا کارهای دیگر جداً خودداری کنید.
با کسانی که از فرزندتان مراقبت می‌کنند حرف بزنید: اگر ساعاتی در منزل نیستید و یا بچه را نزد کسی گذاشته‌اید تا از او مراقبت کند، با بزرگتر مراقب او حرف بزنید تا زمان تماشای تلویزیون او را محدود کند.
فعالیت‌های دیگری پیشنهاد کنید: بجای تکیه کردن بر تماشای تلویزیون برای سرگرم شدن، به او کمک کنید که کارهای دیگری برای انجام دادن پیدا کند. فعالیت‌های کلاسیکی همچون کتاب خواندن، انجام یک ورزش یا بازی‌های فکری یا بازی کردن با دوستان را پیشنهاد کنید.
الگوی خوبی باشید: با محدود کردن زمان تماشای تلویزیون خود، الگوی خوبی برای فرزندتان باشید.
دوشاخه تلویزیون را از برق بکشید: اگر زمان تماشای تلویزیون در منزلتان موضوع دعوا و تنش شده است، تلویزیون را از برق بکشید، کامپیوتر را خاموش کنید یا بازی‌های ویدئویی را برای مدتی کنار بگذارید.
می‌توانید یک روز در هفته را به روز آزادی در تماشای تلویزیون اختصاص دهید. برای پیشگیری از تماشای غیرمجاز تلویزیون، روی دوشاخه تلویزیون قفل بگذارید.
