زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

چگونه با کودک گستاخ برخورد کنیم؟

گستاخی آزار دهنده است اما مشکلی عادی و معمول است که می‌تواند و باید مهار و کنترل شود. گستاخی و تمرّد جزء مشکلات تربیتی معمول کودکان است که با رفتاری آرام و تعدادی استراتژی هوشمندانه و ساده قابل کنترل است. یکی از بزرگترین موضوعات تربیتی کودکان که والدین مجبورند به نحوی آن را حل کنند، رفتار و برخورد با کودکی است که با آنها بد صحبت می‌کند و گستاخ است. گستاخی ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد، تقریبا با اولین تلاش کودک در گفتن «نه» شروع می‌شود. این بخش طبیعی از فرایند رشد کودک است. گستاخی می‌تواند به دلایل و علل متفاوت ایجاد شود. می‌تواند ریشه در تلاش کودک برای اعمال کنترل بر زندگی خودش همانند آنچه که او می‌پوشد، می‌خورد، یا انجام می‌دهد، داشته باشد. گستاخی و پرخاشگری می‌تواند روشی کودکانه برای آزمایش کردن حد و مرزهایش باشد. یا می‌تواند فقط بدخلقی ناشی از خستگی و گرسنگی باشد. گستاخی چیزی است که والدین باید بدانند چگونه فورا و به طور موثر و تاثیر گذاری با آن برخورد کنند. ما به عنوان والدین، موظفیم که به فرزندان مان بیاموزیم که چگونه خواسته‌ها و عقایدشان را با لحن و روشی محترمانه و موثر بیان کنند.

توصیه‌هایی برای کنترل کردن گستاخی در کودکان

آرامش و خونسردی‌تان را حفظ کنید. نحوه پاسخگویی شما به تغیّر و پرخاش کودکتان می‌تواند جوّ روابط متقابل و تعاملات شما را تعیین کند. کودکان بی‌نهایت در فشار دادن دکمه والدین‌شان مهارت دارند. ممکن است بی‌نهایت وسوسه و اغوا کننده باشد که در پاسخ کودکی 5 ساله که اذعان می‌کند، «شما رئیس من نیستید» به سرعت بگویید، «قطعا من رئیس تو‌ام.» اما زمانی که نشان دهید در چنین شرایطی آرامش‌تان را حفظ می‌کنید و خونسرد هستید، این مثال و الگویی برای فرزندتان می‌شود و به او یاد می‌دهد که چگونه باید رفتار کند.

وارد جنگ لفظی نشوید. زمانی که والدین در پاسخ و مقابله با کودک گستاخ خود تغیّر و پرخاشگری می‌کنند، عملا و سهوا می‌گویند که این روشی قابل قبول و موثر برای مدیریت و مهار کردن یک دعوا و بگو مگو است. اگر نمی‌خواهید که فرزندتان بیاموزد که همیشه بهترین روش برای حل و فصل کردن بحث‌ها، پرخاشگری و گستاخی است، بنابراین تا زمانی که نمی‌توانید در آرامش و با خونسردی با او صحبت کنید به او پاسخی ندهید. خلاصه اینکه، اگر می‌خواهید که گستاخی را در کودکتان محدود و کنترل کنید، هرگز به گستاخی و پرخاشگری دامن نزنید.

به خودتان متذکر شوید که این بخشی از فرایند طبیعی رشد است. گستاخی و پرخاشگری کاری است که همه کودکان طبیعتا زمانی در رشد که مستقل‌تر و دارای اعتماد به نفس بیشتری هستند آن را بروز می‌دهند. با وجود اینکه این رفتار ممکن است عذاب آور و آزار دهنده باشد، به خودتان متذکر شوید که کودک‌تان به این دلیل که شما کار اشتباهی انجام داده‌اید یا به این خاطر که برای شما احترام قائل نیست گستاخی و پرخاشگری نمی‌‌کند، بلکه این صرفا مرحله‌ای از رشد اوست.

حساب زمانی که کودکتان گستاخ و پرخاشگر می‌شود را نگه دارید.

آیا کودکتان بعد از مدرسه یا فعالیت‌های فوق برنامه عصبی و تندخو است؟

آیا وقتی که کودکتان خوب نخوابیده رفتارهای منفی و پرخاشگری و گستاخی از خود بروز می‌دهد؟ سعی کنید کودکتان را زیر نظر بگیرید تا متوجه شوید چه هنگام کودکتان گستاخی و پرخاشگری می‌کند؛ بنابراین می‌توانید گام‌هایی برای تغییر و اصلاح این رفتار او بردارید یا عوامل و جرقه‌هایی که مسبب این رفتاراند را به حداقل برسانید.

احترام بگذارید و مطالبه کنید. زمانی که کودکتان نظر و عقیده‌اش را در مورد چیزی و موضوعی عنوان می‌کند، عملا چیز خوبی است. برای والدین مهم است تا درک نیاز و تمایل به احترام را در توازن و موازنه نگه دارند. زمانی که کودکان در بیان عقایدشان احساس آزادی و امنیت کنند و پدر و مادر به آنچه که او فکر و احساس می‌کند خوب گوش کنند، کودکان نیز باید بدانند که صحبت کردن محترمانه و آرام با شما قابل مناقشه نیست. شدیدا به کودکان‌تان متذکر شوید تا مادامی که او با شما محترمانه و آرام صحبت نکند به صحبت‌های او گوش نخواهید داد.

به کودکتان ثابت کنید که شنونده خوبی هستید. هر زمان که شما و کودکتان آرام و خونسرد هستید، به کودکتان کاملا توجه کنید. به کودکتان نشان دهید هر زمان که او دست از چانه زدن و کج خلقی‌اش برداشت - و با شما محترمانه و مودبانه آنچه را که می‌خواهد و فکر می‌کند مطرح کرد- شما به او کاملا و با تمام وجود توجه خواهید کرد.

این بدین معنی نیست که شما باید همیشه موافق باشید؛ بلکه این به او می‌آموزد که شما به نظرات و عقاید او احترام می‌گذارید.

آنچه کودکتان می‌بیند را در نظر بگیرید. چه برنامه‌های تلویزیونی را کودکتان تماشا می‌کند؟

بسیاری از برنامه‌های تلویزیون امروزه گستاخی و پرخاشگری کودکان به والدین را به تصویر می‌کشند و اغلب بی‌ادبی و طعنه‌زنی را در معرض دید کودکان می‌گذارند. شاید این نمونه کارها صرفا برای خنده و کمدی خوب باشد، بی‌شک این از آن دسته مثال‌هایی نیست که شما بخواهید فرزندتان در معرض چنین چیزهایی قرار بگیرد. چنانچه از گستاخی و پرخاشگری ممکن است معذب و مضطرب باشید، به ذهنتان بسپارید که عکس‌العمل و پاسخ مثبت شما ممکن است این رفتار را تقویت کند و حتی بدان دامن بزند. والدین بیشماری مانند شما چنین رفتارهای مشابهی را تجربه می‌کنند. مهم‌تر از همه این است که، به خودتان یادآور شوید که هر چقدر که شما آرامتر باشید و کمتر بگذارید که تحت تاثیر گستاخی و پرخاشگری بی‌ادبانه کودکتان قرار بگیرید، فرزندتان بیشتر می‌آموزد که از روش‌ها و شیوه‌های مثبت‌تری برای بیان عقاید و نظراتش استفاده کند.