زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

حرف شنوی را به فرزندتان آموزش دهید

قبل از هر چیز بهتر است بگوییم که شما می‌توانید! بله شما می‌توانید کاری کنید که همه اعضای خانواده در آرامش و شادی در کنار هم باشند. فقط باید بخواهید. اصول اینکار خیلی دشوار و پیچیده نیست.  همه مادرها مثل هم نیستند و سطح تحصیلات، میزان مطالعه و زمینه خانوادگی در هر یک متفاوت است. به همین دلیل نمی‌توان برای همه یک نسخه واحد صادر کرد. ممکن است دید هر مادر با مادری دیگر متفاوت باشد، اما اصول کلی وجود دارند که همه مادرها با وجود همه تفاوت‌هایشان می‌توانند آنها را رعایت کرده و فرزند خود را حرف شنو و انعطاف‌پذیرتر نمایند.

چند اصل کلی برای مادران:

 در درخواست‌های خود منطقی و عادل باشید.

 منظورتان را واضح بیان کنید و اگر حرفی زدید آن را تغییر ندهید.

 اگر از رفتار فرزندتان ناراحت شدید، پاسخی سریع و قاطع داشته باشید.

 اگر رفتار بد فرزندتان اتفاقی بود گذشت کنید، اما اگر تکرار شد، از کنار آن ساده نگذرید.

 پیگیر باشید.

 عشق خود را به فرزندتان ابراز کنید مخصوصا زمانیکه رفتار او مناسب و معقول است.

اکثر والدین سال‌ها در پی تصحیح رفتار فرزندشان هستند و مدام کارهای بد آنها را به آنان گوشزد می‌کنند. نیاز به تربیت و آموزش کودکان هیچ گاه از بین نمی‌رود، فقط نوع آن با تغییر سن کودک عوض می‌شود. در 2تا 3 سالگی والدین به کودکان آموزش می‌دهند که وقتی اسم آنها صدا زده می‌شود آن‌ها به موقع پاسخ دهند یا اینکه اجازه دهند دوستانشان با اسباب بازی‌های آنها بازی کنند. وقتی کودکان کمی ‌بزرگ‌تر می‌شوند، والدین تلاش می‌کنند به کودک بفهمانند که او باید خودش اتاقش را تمیز کند یا اینکه دروغ نگوید یا جواب بزرگ‌ترها را ندهد. وقتی فرزندان به سن نوجوانی می‌رسند، والدین سعی می‌کنند به آنها یاد دهند وقتی می‌خواهند دیر به خانه بیایند حتما اطلاع دهند یا اینکه در کارهای خانه کمک کنند. همانطور که می‌بینید اصل تربیت و تذکر تغییری نمی‌کند، فقط نوع آن با توجه به سن و نیازها عوض می‌شود، اما شما می‌توانید با آموزش یک چیز کار خود را بسیار راحت‌تر کنید، و آن، چیزی نیست جز حرف شنوی.

اگر فرزند شما از شما حرف شنوی داشته باشد، لازم نیست مدام نکات تربیتی را به او گوشزد کنید. فقط کافی است از او بخواهید که اتاقش را تمیز کند و یا تکالیف مدرسه‌اش را انجام دهد و از آنجایی‌که او از شما حرف شنوی دارد، این کار را بدون مقاومت انجام می‌دهد. البته همه ما می‌دانیم که هیچ کس کامل نیست. نه فرزند شما کامل است و نه خود شما. به همین دلیل لازم است هر چند وقت یکبار برخی مسائل را به فرزندتان گوشزد کنید. با استفاده از روش‌هایی که به شما معرفی خواهیم کرد، شما می‌توانید به جای اینکه وقت خود را صرف بحث و جدل با فرزند خود کنید، از بودن با او لذت ببرید و از این زمان برای آموزش و رشد او استفاده کنید.

چگونه باید شروع کنیم؟

اگر فرزند شما آنقدر بزرگ شده است که متوجه حرف‌های شما می‌شود، بهتر است از راهکارهای زیر استفاده کنید:

 اگر می‌خواهید فرزندتان کار خاصی را انجام دهد، او را صدا بزنید و با او ارتباط چشمی ‌برقرار کنید. لازم نیست بنشینید تا هم قد او شوید. اینکه او برای نگاه به شما مجبور شود سرش را بالا بگیرد به او یادآوری می‌کند که شما از او بزرگ‌تر هستید و همین امر حرف شنوی فرزندتان را افزایش می‌دهد.

 به وضوح به آنها بگویید که از او چه می‌خواهید. در کلام شما نباید ابهامی ‌وجود داشته باشد.

 به عکس العمل فرزندتان توجه کنید و ببینید که آیا او کاملا متوجه منظور شما شده است یا خیر.

 اگر فرزند شما با خواسته شما مخالفت کرد، دوباره خواسته خود را به گونه ای دیگر، اما با جدیت، تکرار کنید. احتیاجی به تهدید، عصبانی شدن یا فریاد زدن نیست! این رفتارها از جمله رفتارهایی است که والدین معمولا از خود بروز می‌دهند. این کارها نتیجه ای جز تاثیر منفی در کودکان ندارد. کودک با دیدن این رفتار شما، یاد می‌گیرد که در مواقع عصبانیت چنین رفتاری از خود بروز دهد.

 به فرزندتان بگویید که تلاش خود را بکند تا کاری را که از او خواسته‌اید انجام دهد.

 تا زمانیکه فرزند شما قبول کند درخواست شما را با رفتاری مناسب و خوش انجام دهد مراحل بالا را تکرار کنید.

 پیگیر باشید و زود نا‌امید و خسته نشوید.

منطقی باشید

معمولا اکثر ما از فرزندانمان انتظار زیادی نداریم، اما با این حال باید قبل از اینکه فرزندمان را توبیخ بکنیم از خودمان بپرسیم که آیا او توانایی انجام چنین کاری را دارد یا خیر؟ آیا او منظور من را خوب متوجه شده است یا خیر؟ آیا من از فرزندم ایراد می‌گیرم که او را اصلاح کنم یا عصبانیت خودم را کاهش دهم؟ سعی کنید قبل از اینکه به فرزندتان چیزی را امر کنید و مخصوصا قبل از اینکه او را به خاطر اشتباهش توبیخ کنید، اینگونه سوالات را از خود بپرسید. هرگاه خواستید آنها را اصلاح کنید، صدایتان را بالا نبرید. در غیر اینصورت آنها عادت می‌کنند فقط زمانی به شما پاسخ دهند که شما صدایتان را بالا می‌برید. اگر خواستید فرزندتان را توبیخ کنید، صدای شما نباید بالا برود، اما باید تا جایی که می‌شود محکم صحبت کنید. البته این به معنای خشونت نیست. پیگیری در عین مهربانی و خونسردی باعث می‌شود فرزند شما از نیت واقعی شما آگاه شود و عکس‌العمل مناسبی از خود نشان دهد.

پیگیری

شما باید پیگیر باشید.  پیگیر بودن یکی از ویژگی‌هایی است که اکثر والدین در امر تربیت فرزندان فاقد آن هستند. موفقیت شما در تربیت فرزندتان رابطه مستقیمی ‌با میزان پیگیر بودن شما دارد. زود خسته نشوید. مراقب رفتار فرزندتان باشید و او را اصلاح کنید. از اینکه استانداردها و اهداف بزرگی برای او تعیین کنید نترسید. رسیدن به این استانداردها با کمی ‌پیگیری و پشتکار کاملا امکان‌پذیر است. به فرزندتان یاد دهید آنطور که شما می‌خواهید رفتار کند نه آنطور که بقیه کودکان رفتار می‌کنند. پیگیر بودن به این معنا نیست که یک روش را در همه موارد و در مورد هر کودکی می‌توان اعمال کرد. کودکان با یکدیگر متفاوت‌اند. شخصیت هر کودک و شرایط زندگی او با دیگری فرق می‌کند. همچنین نمی‌توان یک روش را برای یک کودک در همه موارد اعمال کرد، زیرا قصد و هدف کودک در هر مورد با مورد دیگر متفاوت است.

سعی کنید تمام جوانب شرایط را بسنجید و در عین حال به حالات فرزندتان نیز توجه کنید. با توجه به این دو مورد می‌توانید رفتاری مناسب را در برابر او پیش گیرید. پیگیر بودن در امر تربیت به این معنا است که هر گاه فرزند شما خطایی انجام داد، شما رفتار او را بی پاسخ نگذارید، اما نوع و نحوه این پاسخ به تناسب شرایط تغییر می‌کند، اما توجه داشته باشید که این بدان معنا نیست که شما باید در خانه مانند یک دیکتاتور رفتار کنید! انتظار نداشته باشید فرزند شما از صبح تا شب روی صندلی دست به سینه بنشیند و منتظر دستورات شما باشد. سعی کنید انتظاراتی منطقی از فرزندتان داشته باشید. بعضی والدین تصور می‌کنند هرگونه امر و نهی به فرزندشان کاری ناپسند و مستبدانه است. آنها دلشان برای فرزندشان می‌سوزد به همین دلیل سعی می‌کنند تا می‌توانند رفتار او را اصلاح نکنند. اینگونه والدین باید توجه داشته باشند که این کار آنها نه تنها دلسوزی نیست، بلکه نوعی خیانت به فرزندشان است. مناسب‌ترین محیط برای اصلاح رفتارهای نامناسب کودکان خانه است و مناسب‌ترین افراد برای اینکار والدین کودک هستند.

عشق و محبت

به محض اینکه فرزند شما یاد بگیرد که از دستورات شما پیروی کند، خواهید دید چگونه محیط خانه آرام شده و صلح و صفا بین شما و فرزندتان برقرار می‌شود. در چنین حالتی زمان کافی برای ابراز عشق و علاقه شما به فرزندتان وجود خواهد داشت. اگر شما بتوانید از این فرصت برای ابراز محبت به فرزندتان خوب استفاده کنید، لذتی که شما و فرزندتان از این کار می‌برید بیش از حد تصورتان خواهد بود. وقتی فرزند شما رفتاری مناسب و معقول دارد، سعی کنید شما نیز تا می‌توانید عشق و محبت خود را به او نشان دهید. او را بغل کنید، ببوسید، با او صحبت کنید، بازی کنید و... وقتی فرزندتان می‌خواهد با شما صحبت کند، با لبخند به او نگاه کنید و پاسخش را بدهید. با او شوخی کنید و با او بخندید. این گونه کارها، کارهایی است که شما قاعدتا باید بیشتر اوقات با فرزند خود انجام دهید. تربیت و امر و نهی نباید وقت زیادی از شما بگیرد، البته به شرط آنکه شما نحوه تربیت درست را بدانید.

از فرزندتان تعریف کنید

برخی والدین هیچ گاه از فرزند خود تعریف نمی‌کنند و او را نمی‌ستایند. استدلال آنها برای اینکار این است که نمی‌خواهند فرزند آنها لوس و مغرور شود. در عوض تا می‌توانند از رفتار فرزندشان ایراد می‌گیرند. برخی دیگر از والدین نیز تا می‌توانند از فرزندشان تعریف می‌کنند. آنها می‌خواهند با اینکار عزت نفس فرزندشان را افزایش دهند، اما به جای عزت نفس، غرور کودک روز به روز افزایش می‌یابد. راه‌های درست و غلطی برای تعریف و تمجید از کودک وجود دارند. برای ابراز علاقه خود به فرزندتان و تعریف از او راحت باشید، اما افراط نکنید.

با ستایش بیش از حد فرزندتان، او را دچار غرور نکنید. آنان را به خاطر مسائلی که در آن نقشی نداشته اند، مانند ظاهر و هوش، تشویق نکنید. آنان را برای هر کار کوچکی تشویق نکنید. اما هر گاه توانستند با تلاش زیاد به هدف خود برسند یا اینکه رفتار خود را کنترل کنند، از آنان تعریف کرده و تشویقشان کنید. فرزندتان را برای رفتارهای خوب مانند مهربانی، دست و دلبازی، صداقت و... تشویق کنید. با اینکار شما این ویژگی‌ها را در فرزندتان تقویت می‌کنید بدون اینکه موجب شکل گیری غرور در او شوید.