تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
آیا والدین حق دارند كه گاهی اوقات كودك سركش خود را تبنیه فیزیكی كنند؟ برخی از خانوادهها با این مسأله موافقند و بسیاری هم مخالف؛ اما غیر از تنبیه كردن، روشهای دیگری هم برای ایجاد تغییر در رفتار كودك و تاثیر گذاشتن روی او وجود دارد. تنبیه كردن بهترین راه برای یاد دادن رفتارهای خوب و جایگزین كردن آنها با رفتارهای بد نیست.
اگر به تازگی صاحب فرزندی شدهاید و به زودی قرار است برای تربیت فرزندتان فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر بگذارید و یا اگر هر روز چندین بار به خاطر رفتارهای كودكتان به مرز دیوانگی میرسید و از شدت عصبانیت گاهی اوقات دست روی او بلند میكنید، بهتر است این مقاله را بخوانید و با شیوههای درست رفتار با كودكان بیشتر آشنا شوید:
رفتار خوب نتیجه احساس خوب
آرام كردن كودكان وقتی كه از نظر فیزیكی در شرایط ناراحت كنندهای هستند، كار سختی است. سرماخوردگی، دندان در آوردن، زمین خوردن، خراشیدگی زانو، دل درد و یا هر شرایط دیگری باعث ایجاد فشار فیزیكی روی كودكان میشود. در چنین مواقعی آنها گریه میكنند، جیغ میزنند، شبها چندین بار از خواب بیدار میشوند و نیاز بیشتری به مورد توجه قرار گرفتن و احساس راحتی بیشتر دارند.
كودكان به این روشها متوسل میشوند تا مشكلات جسمی خود را بیان كنند. والدین در این گونه مواقع چون علت بیقراریهای كودك خود را میدانند، سعی میكنند با صبوری بیشتر با او رفتار كنند. حالا تصورش را بكنید وقتی كه كودكان از نظر روحی و عاطفی احساس ناراحتی میكنند، وقتی كه كودك عصبانی میشود، غمگین و ناراحت است و احساس میكند رابطهاش با یكی از والدین یا هر دوی آنها دیگر مثل سابق نیست.
او شروع به ناآرامی و بد قِلقی میكند ولی شما دلیل این رفتار او را نمیبینید و به اندازه كافی به او توجه نمیكنید در چنین مواقعی برخی از والدین با بروز برخی مشكلات رفتاری كودكانشان، اقدام به تنبیه كردن آنها میكنند بیآنكه علت این رفتارها را بدانند.
با كودك خود همدلی كنید
یكدلی و همدلی با كودك یك روش بسیار مناسب برای برقراری ارتباط با كودك است. همدلی كردن یعنی تلاش برای درك موقعیت دیگری و حس كردن موقعیت از دیدگاه او. همدلی كردن با كودكتان یعنی حس كردن آن چیزی كه او حس میكند. باید بتوانید خود را در جایگاه كودك خردسال خود تصور كنید و برای این منظور بهترین حالت این است كه بچه شوید. خواهید دید كه خوشبختی شما فقط در دست والدینتان است.
شما از نظر مالی كاملاً به آنها وابسته هستید و رابطه بسیار محكم عاطفی نیز بین شما و آنها وجود دارد. در واقع به آنها وصل هستید. نیاز دارید كه در انجام كارها كمكتان كنند و از طرفی هم میخواهید برخی كارها را مستقلتر انجام دهید و معمولاً این دو مورد در كنار هم مشكلاتی ایجاد میكنند.
شما در موقعیتی پایینتر از والدین خود هستید. اگر والدینتان مرتباً سر شما داد بزنند، چه حسی پیدا میكنید و اگر با مهربانی و نرمی رفتار كنند، چه حسی خواهید داشت؟ اگر با تجربه انجام كارهای جدید شما را تنبیه كنند، مسلماً احساس ناخوشایندی به شما دست میدهد. برای همدلی با كودكتان فقط كافی است خود را جای او بگذارید.
روی احساسات او تمركز كنید
هنگام همدلی كردن با كودك بسیار مهم است كه روی احساسات او متمركز شوید؛ نه چیزی دیگر. برخی از والدین عادت دارند در اینگونه مواقع حرفهای دیگری را نیز به میان آورند؛ مثلاً به آنها میگویند: «وقتی كه من بچه بودم، پدر ومادرم به من میگفتند كه چكار كنم و حتی گاهی اوقات سر من داد هم میزدند و به من احساس بدی دست میداد؛ اما من هنوز هم به حرفهای آنها گوش میدهم و همان كاری را انجام میدهم كه آنها میخواهند؛ چون آنها پدر و مادر من هستند و صلاح مرا میخواهند».
در چنین مواقعی والدین باز هم از دیدگاه خودشان به موقعیت نگاه میكنند و باز هم خود را به جای فرزندشان نمیگذارند. وقتی كه یاد بگیرید روی احساسات خود متمركز نشوید، تازه وارد جاده همدلی با كودكتان شدهاید؛ زیرا فقط در این صورت است كه میتوانید علت رفتار و حالت او را درك كنید. این همدلی قلب شما را نرم میكند و عشق بیشتری را به فرزندتان نثار میكنید و میتوانید با شفافیت بیشتری به قدم بعدی فكر كنید؛ اینكه چه عكسالعملی بهتر است؟
به رفتارهای كودكتان توجه كنید
تمام كودكان در هر مرحله سنی در واقع فقط یك چیز میخواهند: احساس تعلق! آنها میخواهند مطمئن شوند كه به جایی تعلق دارند. اگر این احساس را در میان خانواده خود نداشته باشند، آنرا در جایی دیگر جستجو خواهند كرد. شما چگونه میتوانید كودكتان را مطمئن سازید كه در خانواده جایگاه بسیار ویژهای دارد؟
به رفتارهای خوب او توجه كنید. مهم نیست كار خوبی كه انجام داده چقدر كوچك است، بعد از مشاهده آن، او را تشویق كنید و مورد تعریف و تمجید قرار دهید؛ البته در حد معقول و منطقی؛ مثلاً به او بگویید: « از اینكه اتاقت را مرتب و منظم كردی، از تو ممنونم»، «خیلی ممنونم كه سر وقت به رختخوابت رفتی»، «بسیار ممنونم از اینكه با خواهر یا برادر كوچكت به آرامی بازی كردی، اینكار تو به من كمك بزرگی كرد»، «از اینكه بشقابت را خودت شُستی ممنونم» و ... همه ما وقتی كه به طور مثبتی با ما رفتار میشود، بیشتر سعی میكنیم رفتارهای نادرستمان را تغییر دهیم...
برای خواندن بخش دوم- روشهای مؤثر در دوستی با كودكان- اینجا کلیک کنید.