زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اعظم اسلامی مجد، زیر نظر: دکتر شادی نعیمی؛ متخصص نوزادان و کودکان

ممکن است به ناخن‌های کودک خود چندان اهمیتی ندهید و برای ارزیابی سلامت او،‌ آخرین چیزی که به نظرتان اهمیت داشته باشد، همین ناخن‌ها باشد.

مگر آنکه رنگ ناخن‌های او به کبودی برود، اما ناخن‌ها نیز می‌توانند گویای موارد بسیار مهم مربوط به سلامت کودکان باشند.

ناخن‌ها به خودی خود از موادی پروتئینی به نام کراتین ساخته شده‌اند، همان پروتئینی که مو و پوست را به وجود می‌آورد.

ناخن‌ها نیز رشد خود را از سلول‌ها شروع می‌کنند. بعد سلول‌ها مرتب تکثیر می‌شوند و لایه به لایه روی هم قرار می‌گیرند و سفت‌تر و محکم‌تر می‌شوند.

قدرت و استحکام ناخن‌ها و میزان رشد آنها دقیقا ریشه ژنتیکی دارد.

آیا تا به حال توجه کرده‌اید که در مطب پزشکان،‌ دکتر معالج به وضعیت ناخن‌های مریض خود توجه می‌کند و نکاتی را مورد بررسی قرار می‌دهد؟

بله، از طریق ناخن‌ها می‌توان به نکات جالب و دقیقی در مورد عملکرد بدن رسید. ناخن‌های کودکان ظریف و نرم و شکننده است.

ساختار ناخن 

ماتریکس ناخن: زیر پوست پشت ناخن، جایی که ناخن رشد می‌کند را ماتریکس ناخن می‌نامند.

صفحه ناخن: بخش قابل توجه و اصلی ناخن

بستر ناخن: صفحه ناخن روی تخت ناخن است. صفحه ناخن به دلیل وجود مویرگ‌های خونی در بستر ناخن ظاهر می‌شود.

لونولا: شکل هلالی ناخن که در پایین صفحه ناخن است.

گردن ناخن: شیارهای پوستی باریک که صفحه ناخن را در خود جای می‌دهد.

کوتیکول: بافت نرم ناخن 

شرایطی که گویای حقایقی راجع به سلامت بدن کودک می‌باشند: 

بی‌رنگی ناخن

یک ناخن سالم،‌ صفحه‌ای صورتی دارد، اما وقتی که بی‌رنگ می‌شود دلیل آن می‌تواند موارد زیر باشد:

مصرف زیاد لاک ناخن

استفاده از نیکوتین (که در کودکان بسیار محدود است)

آسیب‌دیدگی بستر ناخن

مصرف برخی داروها مثل آنتی‌بیوتیک‌ها و حتی داروهای شیمی‌درمانی

ملانوما 

صفحه بلند شده ناخن

مصرف لاک

استفاده از لاک‌پاک‌کن

پسوریازیس

عفونت قارچی 

کلفتی زیاد ناخن

عفونت قارچی

آسیب‌دیدگی ناخن

عدم جریان خوب خون در بدن

روش راه رفتن و پیاده‌روی کردن

استفاده از کفش نامناسب

پسوریازیس 

ناخن‌های بسیار ریز

تروما در ماتریکس ناخن

تب یا بیماری

اگزما

آرتریت روماتوئید

بیماری عروقی

عفونت لیکن پلانوس 

ناخن‌های تقسیم‌شده

دست‌های دائم مرطوب و خیس

استفاده از لاک و لاک‌پاک‌کن به دفعات زیاد

استفاده ابزاری از ناخن 

ناخن‌های شکننده

سقوط چیزی روی ناخن و آسیب‌های دیگر می‌تواند به ناخن‌ها آسیب برساند و ناخن را ناهموار سازد.

ناخن در اثر آسیب‌ها می‌تواند ضخیم یا رگه‌ای شود. مراقبت از ناخن و مشاوره با یک متخصص اطفال می‌تواند سلامت ناخن‌ها را بهبود بخشد.

عفونت باکتریایی ناخن

باکتری استافیلوکوکوس یکی از علل شایع عفونت باکتریایی ناخن است که حتی کودکان را نیز درگیر می‌کند.

به طور معمول ابتدا عفونت در پایه ناخن ایجاد می‌شود و اگر درمان صورت نگیرد عفونت بدتر شده و منجر به التهاب و کبودی می‌شود.

عفونت‌های مزمن این چنینی باید سریعا توسط پزشک درمان شوند.

دلایل این نوع عفونت باکتریایی عبارتند از

خیسی و رطوبت همیشگی دست

ناخن جویدن‌های شدید و دائمی که باعث می‌شود بافت اطراف ناخن عفونی شود.

اگزما در ناخن‌ها

التهاب پوست کنار ناخن یا پرونیشیا

پوست اطراف ناخن‌ها می‌تواند توسط باکتری‌ها آلوده شود. به این وضعیت پارونیشیا می‌گویند که معمولا با درد،‌ قرمزی، تورم و حتی تخلیه مواد سبز و زرد (عفونی) همراه است.

روش‌های درمانی

بالا نگه داشتن پاها (البته در حالت خشک نه خیس)

استفاده از کرم‌های ضد عفونی کننده و ضد قارچ و آنتی‌بیوتیک

عفونت‌های قارچی

عفونت‌های قارچی مثل تنیا می‌تواند از یک نفر به نفر دیگر و از یک ناخن به ناخن بعدی انتقال یابد.

حتی تختخواب فرد آلوده می‌شود. افراد مبتلا به دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف در معرض این نوع عفونت هستند. 

در اثر این عفونت:

صفحه ناخن از بستر آن جدا می‌شود.

ضخامت صفحه ناخن خیلی زیاد می‌شود.

صفحه ناخن از بین می‌رود.

رنگ ناخن عوض می‌شود.

مواد عفونی خارج شده از ناخن بدبو هستند.

صفحه ناخن تکه‌تکه و قاچ‌قاچ می‌شود.

روش‌های درمانی

استفاده از ضد قارچ چه موضعی و چه خوراکی (با تجویز پزشک)

مراقبت از ناخن،‌ سوهان کشیدن آن و شکل دادن به آن توسط متخصص

ترومای ناخن

یک ضربه به ناخن می‌تواند مشکلات بسیاری را ایجاد کند مثل

کبود شدن صفحه ناخن

بلند شدن صفحه ناخن

از بین رفتن صفحه ناخن

رشد ناخوشایند صفحه ناخن

ناخن‌های کودکان از 1 ماهگی تا 1 سالگی

حتی کودکان خردسال هم می‌توانند با مشکلات جدی ناخن‌ها روبرو باشند.

تغییرات فیزیولوژیکی مثل ناخن‌های قهوه‌ای رنگ، که البته بیشتر در کودکان با پوست تیره شایع است، ‌یکی از همین موارد می‌باشد.

معمولا در 6 ماه نخست زندگی بروز می‌کند و حدود چند ماه ادامه می‌یابد.

این وضعیت خوش‌خیم و گذرا است و هیچ علامتی ندارد. رنگدانه قهوه‌ای رنگ روشن باعث بروز آن می‌شود.

خطوط خراش در سطح ناخن‌ها

این خطوط در 4 هفتگی کودکان بروز می‌کند و قبل از 14 هفتگی برطرف می‌شود.

به آنها خطوط خراش هم گفته می‌شود و حدود 92 درصد از کودکان آن را دارند.

این خطوط به علت برخی فشارهای داخل رحمی در دوران بارداری مادر ایجاد می‌شوند.

سطح بیرونی و صفحه ناخن تا ماتریکس ناخن می‌تواند درگیر آن شود، ولی با رشد بیشتر مو و ناخن‌ها در هفته‌های بعدی رفع می‌شود و به حالت طبیعی می‌رسد.

اکتودرمال دیسپلاسیاس

شرایط خاصی است که در اثر نوعی اختلال مادرزادی بروز می‌کند.

در اثر رشد غیرطبیعی در ساختار اکتورمال (مو، ‌پوست، ناخن و دندان) ایجاد می‌شود که بستر ناخن بسیار نازک و شکننده می‌شود. 

در سنین بالاتر از یک سالگی لکه‌های سفید

این لکه‌ها در سطح ناخن‌های کودکان بروز می‌کنند. اندازه‌های متفاوتی دارند.

علت آنها می‌تواند وجود یک بیماری در لثه باشد. این لکه‌ها می‌توانند در اثر کمبود کلسیم و منیزیم نیز به وجود آیند.

پزشکان وجود این لکه‌ها را به عوامل ژنتیکی نیز ربط می‌دهند، ولی عواملی مثل آسیب‌دیدگی سطح ناخن و عفونت نیز می‌توانند آنها را به وجود بیاورند.

ناخن‌های پف کرده و ملتهب

وقتی که پوست اطراف ناخن پف می‌کند و قرمزتر می‌شود، می‌تواند نشان‌دهنده وجود عفونت در بدن باشد.

بیماری لوپوس از این دسته است.

عفونت اولین عاملی است که باعث التهاب و قرمزی اطراف ناخن کودکان می‌شود، ولی اگر سطح ناخن، نقاطی قرمز رنگ (یا صورتی) داشته باشد، می‌تواند حاکی از وجود بیماری قلبی باشد.

ناخن‌های شکسته و چاک خورده و حفره‌دار به طور کلی ناهمواری سطح ناخن می‌تواند از اختلالات خود ایمنی خبر دهد.

اختلالات تیروئیدی، کم‌کاری آن، ‌کمبود ویتامین‌های A ،B و C و عفونت‌های قارچی از عوامل اصلی چاک‌خوردگی و ناهموار شدن سطح ناخن هستند.

بیشتر بخوانید:

درمان های خانگی رشد بهتر ناخن ها

چگونه می توانیم ناخن های زیبا و محکم داشته باشیم؟