تحریریه زندگی آنلاین : سیگار کشیدن از عوامل اصلی مرگ و میر و بیماری در جهان است. هر ساله حدود هفتاد و هشت هزار نفر در آمریکا جان خود را بر اثر مصرف دخانیات از دست می‌دهند. دامنه آسیب‌های مصرف دخانیات گسترده است که علاوه بر افراد سیگاری، اطرافیان و نزدیکان آنها را نیز در بر می‌گیرد. نفس کشیدن در هوایی که در آن سیگار کشیده‌اند یا قلیان مصرف کرده‌اند، چندان تفاوتی با سیگار کشیدن ندارد. بسیاری از کودکان در سراسر دنیا در این گروه غیر سیگاری، ولی آسیب‌پذیر هستند. به این وضعیت، «سیگاری نوع دوم» می‌گویند. سیگاری نوع دوم به افرادی گفته می‌شود که سیگار و قلیان را به طور واقعی نمی‌کشند، ولی در همان هوایی نفس می‌کشند که افراد سیگاری هستند؛ هوایی که دود سیگار و قلیان دارد، وارد ریه‌های آنها می‌شود، در حالی که خودشان این مسئله را انتخاب نکرده‌اند. پنجاه درصد دود، مواد سمی و مواد شیمیایی سیگار و سایر دخانیات از طریق هوا وارد بدن سیگاری‌های نوع دوم می‌شود. کودکان خردسال نیز ناخواسته وارد این چرخه معیوب می‌شوند و در این مسیر ناخوشایند قرار می‌گیرند. نفس کشیدن در این هوا حتی برای مدت زمان کوتاه باعث آسیب‌دیدگی کودک می‌شود. در درازمدت این آسیب‌ها تشدید می‌شوند و حتی می‌توانند منجر به مرگ کودک نیز شوند.
خطرات و آسیب‌هایی که از این طریق کودکان را تهدید می‌کند
سندرم مرگ شیرخوار: کودکانی که در مجاورت افراد سیگاری و قلیانی هستند، بیشتر از سایر کودکان در معرض خطر سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار هستند.
تولد با وزن کم: مادرانی که مخصوصا در دوران بارداری خودشان سیگار می‌کشند، فرزند خود را با خطرات جدی مواجه می‌سازند. سیگار کشیدن در دوران بارداری باعث تولد نوزادانی ضعیف و کم‌توان می‌شود که در آینده نیز با مشکلات جدی‌تری مواجه هستند.
داشتن ریه ضعیف: کودکان خردسالی که در مجاورت افراد سیگاری و قلیانی هستند، ریه ضعیف‌تری دارند و همین مسئله باعث می‌شود در آینده مشکلات سلامتی جدی‌تری داشته باشند.
روزهای بیشتر بیماری: کودکانی که سیگاری نوع دو محسوب می‌شوند، به تعداد دفعات بیشتری بیمار می‌شوند. این کودکان، برونشیت را بیشتر از سایر کودکان در شرایط عادی تجربه می‌کنند.
آسم: اگر کودک شما آسم خردسالی دارد، نفس کشیدن در هوای پر دود سیگار، آسم او را تشدید کرده، کودک تعداد حملات بیشتری را تجربه می‌کند و علائم آسم در او شدیدتر است.
مشکلات حاد ریوی: مجاورت با افراد سیگاری به بیماری‌های ریوی دامن می‌زند. سرفه، عطسه و تنگی‌نفس از اثرات آن است.
عفونت گوش: کودکانی که سیگاری نوع دو هستند، بیشتر از سایر کودکان در معرض ابتلا به عفونت گوش می‌باشند و به احتمال بیشتری در آینده مجبور به انجام جراحی مجاری گوش می‌شوند.
ADHD : مشکلات مربوط به یادگیری و کمبود توجه و تمرکز، اختلال بیش‌فعالی و ... می‌تواند از عوارض ناشی از دود سیگار روی کودکان باشد.
فساد و از بین رفتن سریع‌تر دندان‌ها: با آنکه کودکان سیگاری نوع دوم فقط در مجاورت افراد سیگاری هستند، ولی در مقایسه با سایر کودکان، سریع‌تر دچار فساد و تخریب دندان‌ها می‌شوند.
عوارض و خطرات سیگاری
نوع دو در درازمدت
کودکانی که از والدین سیگاری متولد می‌شوند و در مجاورت آنها زندگی می‌کنند، به احتمال بیشتری خود در آینده سیگاری می‌شوند و یا حتی مواد مخدر دیگری را مصرف می‌کنند. این کودکان علاوه بر مواردی که گفته شد، آسیب‌ها و لطمات جبران‌ناپذیر دیگری را نیز متحمل می‌شوند. مثلا:
رشد ناقص ریه و ضعیف بودن آن
افزایش احتمال ابتلا به سرطان
افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی
افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های چشمی
سیگاری‌های نوع دو همه جا هستند؛ داخل ماشین، در اتوبوس، در رستوران، فروشگاه‌های بزرگ، مهمانی‌ها، پارک‌ها و زمین‌های بازی، خانه اقوام و خویشاوندان و ... .
چگونه محیطی سالم و کم‌خطر برای کودکانمان فراهم کنیم؟
نکات ذکر شده می‌توانند به ما کمک کنند تا کودک‌مان در فضایی سالم‌تر پرورش یابد.
یک الگوی رفتاری مناسب برای آنها باشیم: اگر سیگار می‌کشید یا قلیان مصرف میکنید، از همین امروز اقدام به ترک آن نمایید. اگر کودکتان شما را در حال سیگار کشیدن ببیند، برایش عادی می‌شود و در آینده راحت‌تر به سمت آن کشیده می‌شود و او هم در آینده به احتمال بیشتری یک مصرف‌کننده می‌شود. استفاده از سیگار و قلیان احتمال آنکه کودک در آینده به سراغ مواد اعتیاد‌آور پرخطر‌تری برود را افزایش می‌دهد.
کودک خود را از محیط‌های آلوده دور نگه دارید: اجازه ندهید در فضایی بماند که در آن سیگار یا قلیان کشیده‌اند. مواد سمی و شیمیایی ناشی از آنها روی وسایل و سطوح می‌نشیند، کودک به آنها دست می‌زند و در حین بازی دستش را به طرف دهانش می‌برد.
خانه و محل زندگی خود را از دود سیگار پاک کنید: اگر خودتان سیگار نمی‌کشید، اجازه ندهید دیگری هم در منزل شما سیگار بکشد. وقتی هوای آلوده در خانه جریان می‌یابد، به اتاق کودکتان هم می‌رسد و او را درگیر خود می‌کند.
در ماشین‌تان هم سیگار نکشید: پایین کشیدن شیشه‌ها بی‌فایده است. هوای آلوده و دود از سمت جلوی اتومبیل‌تان می‌چرخد و به عقب می‌رسد.
اگر برای کودکتان پرستار استخدام میکنید، حواس‌تان باشد که سیگاری نباشد: حتی اگر بیرون خانه هم سیگار بکشد، باز هم کودک شما را در معرض آلودگی قرار خواهد داد.
با افزایش آگاهی‌های والدین، می‌توان امیدوار بود که دامنه خطرات ناشی از سیگار کشیدن، کمتر به کودکان برسد.
سیگاری‌های نوع سوم
نوع دیگری از سیگاری‌ها هستند که سیگاری نوع سه به شمار می‌روند. این افراد در مجاورت افراد سیگاری نیستند، ولی چند روز بعد از وسایل و اشیایی استفاده می‌کنند که افراد سیگاری به آنها دست زده‌اند و در آن مکان بوده‌اند. این مواد سمی نیز مضر هستند و حتی با درصد کمتر به کودکان آسیب می‌رسانند. لازم است برای دور ماندن از خطرات سیگار و دخانیات، این جوانب را نیز در نظر بگیرید.
