جوش صورت نوزاد یا آکنه پوستی کودک، یک بیماری پوستی شایع و معمولا موقتی است که بر روی صورت یا بدن نوزاد دیده میشود. این برجستگیهای کوچک و قرمز، معمولا بدون نیاز به هیچ دخالت درمانی، خود به خود برطرف میشوند. جوش صورت نوزاد معمولا در سنین زیر ۲ سال اتفاق افتاده و بیشترین فراوانی آن در چند ماه اول زندگی نوزاد است.
علت جوش صورت نوزاد میشوند؟
هنوز مشخص نیست که دقیقا چرا آکنههای کودک ایجاد میشوند. برخی محققان معتقدند که این امر ناشی از هورمونهای مادر یا نوزاد است.
علائم جوش صورت نوزاد کدامند؟
درست مانند آکنه در بزرگسالان، جوش صورت نوزادان نیز به شکل برجستگیهای قرمز ظاهر میشوند. ممکن است این جوشها کامل قرمز بوده یا سر آنها سفید باشد. این جوشها میتوانند در هر نقطهای از صورت کودکان دیده شوند، اما رایجترین محل آنها، گونه نوزادان است. برخی از نوزادان نیز در بخش گردن و پشت بدن خود، این جوشها را نشان میدهند.
اگر کودک شما بی دلیل بیقراری و گریه میکند، ممکن است علت آن همین جوشهای نوزادی باشد. پارچههای زبر و پتوهای خشن، سوزش و ناراحتی ناشی از جوشها را تشدید کرده و اوضاع را برای نوزاد دردناکتر خواهد ساخت. آکنههای کودک گاهی ممکن است در بدو تولد وجود داشته باشد. اما در بیشتر موارد این بیماری طی دو تا چهار هفته پس از تولد بروز میکند. همین طور ممکن است چند روز یا هفته ادامه یابد، اگر چه در برخی موارد ممکن است برای چند ماه ادامه داشته باشد.
مشکلات پوستی مشابه جوشهای نوزادی کدامند؟
موارد مشابه دیگر را میتوانیم شامل بیماریهای پوستی نوزادان چون اگزما، اریتما توکسیکوم و میلیا بدانیم. هر یک از این موارد شباهتی به آکنه نوزادان دارد و در عین حال، تفاوتهایی نشان میدهند.
۱) اگزمای پوستی
اگزما معمولا به صورت برجستگیهای قرمز روی صورت ظاهر میشود. همچنین ممکن است در سنین بالاتر کودک، روی زانو و آرنج دیده شوند. اگزما قابلیت آلودگی زیادی داشته و زرد و پوسته پوسته خواهد شد. با شروع سن خزیدن کودک روی زمین، وضعیت آرنج و و زانوها بدتر شده و اگزما وخیمتر میگردد. معمولا تشخیص اگزما برای پزشک راحت بوده و درمانهای آن میتواند کمک کننده باشد.
اگزما را معمولا میتوان با محصولات بدون نیاز به نسخه و کرمهای مخصوص اگزما درمان کرد. همچنین احتمالا از شما خواسته میشود که لباسها و غذاهای آلرژیزا را حذف کرده و محصولات پروبیوتیک به کودک خود بدهید.
۲) اریتما توکسیکوم پوستی
اریتما توکسیکوم یکی دیگر از بیماریهای شایع پوستی است که میتواند به عنوان بثورات، برآمدگیهای کوچک یا لکههای قرمز ظاهر شود. این بیماری پوستی معمولا در چند روز اول پس از تولد در صورت، سینه و سایر قسمتهای بدن نوزاد دیده میشود. اریتما توکسیکوم غالبا عوارض خاصی نداشته و خود به خود بهبود مییابد.
۳) میلیای پوستی
میلیا برجستگیهای کوچک سفید روی صورت کودک است که ظرف چند هفته پس از تولد ظاهر میشوند. آنها زمانی رخ میدهند که سلولهای مرده پوست در لایههای ظریف و رویی پوست گرفتار شده و برجستگیهای سفید رنگ ایجاد میکنند. میلیا با آکنه نوزاد ارتباطی نداشته و بدون درمان بهبود مییابد. همین طور نوزادی که میلیا را تجربه میکند، معمولا احساس ناراحتی نداشته و این دوران را به راحتی سپری میکند.
جوش صورت نوزاد چطور درمان میشود؟
جوشهای صورت نوزاد نیز معمولا بدون درمان، از بین میروند. بعضی از نوزادان به جای چند هفته، چندین ماه این جوشها را با خود همراه دارند. در این موارد بهتر است از پزشک برای پاکسازی پوست صورت نوزاد از جوشها کمک بگیرید. پزشک معمولا یک کرم یا پماد دارویی برای رفع جوشها تجویز خواهد کرد.
هشدار: به هیچ وجه خودسرانه از مواد شستشوی ضدجوش یا لوسیونها استفاده نکنید. پوست نوزاد شما بسیار حساس است و احتمال دارد که صدمه دیگری به آن وارد سازید.
درمانهای خانگی
خبر خوب این است که شما میتوانید به سراغ درمانهای خانگی برای برطرف ساختن جوشهای صورت نوزاد خود بروید. این درمانها را میتوانیم در موارد زیر خلاصه کنیم:
- صورت نوزاد خود را پیوسته تمیز نگاه دارید: صورت کودک خود را روزانه با آب گرم بشویید. حمام کردن گزینه بسیار خوبی است و حتی بدون استفاده از صابون و با آب به تنهایی نیز کمک زیادی خواهید کرد. به یاد داشته باشید که برای کودک باید حتما از صابونهای بسیار ملایم استفاده نمایید.
- از استفاده محصولات بزرگسالان اجتناب کنید: ممکن است محصولات زیاد و کاملا موثری برای از بین بردن جوشها در میان بزرگسالان رایج باشد، اما به هیچ وجه مجاز به استفاده از آنها برای نوزاد خود نیستید. همین طور از محصولات شوینده چون صابونهای معطر یا سایر صابونهایی که حاوی مواد شیمیایی زیادی هستند، اجتناب نمایید.
- لوسیونها را کنار بگذارید: لوسیونها و کرمها ممکن است مشکلات پوستی نوزاد شما را تشدید کرده و وضعیت جوشها را وخیمتر سازند.
- از تماس زبر با محل جوشها پرهیز کنید: به هیچ وجه محل جوشها را با یک حوله یا پارچه ضخیم و زبر، خشک نکنید. برای خشک کردن آن، از یک پارچه لطیف و نرم استفاده کرده و با حرکات دورانی پوست نوزاد را خشک نمایید.
- از فشردن جوشها خودداری ورزید: ممکن است شما به اشتباه تصور کنید که با فشار دادن جوشها، به از بین رفتن سریعتر آنها کمک خواهید کرد. فارغ از رنجی که کودک در چنین وضعیتی تجربه خواهد کرد، فشردن جوشها اوضاع آنها را بدتر خواهد ساخت!
- صبور باشید: جوشهای صورت نوزاد معمولا بیخطر و بیضرر است. بنابراین صبور باشید و به زمان اجازه دهید که این مشکل را برطرف سازد. برخی اوقات صبر کردن بهترین کاری است که در مواجهه با مشکلات پوستی، البته بدون عفونت میتوان انجام داد.
زمان مراجعه به پزشک
اگر جوشهای صورت نوزاد شما به جوشهای سرسیاه یا برجستگیهای چرکی یا ملتهب تبدیل شد، فورا به پزشک مراجعه نمایید. همین طور درد یا ناراحتی و بیقراری زیاد کودک نیز نیاز به مراجعه به پزشک را همراه خواهد داشت. اگر پس از گذشت چند ماه از درمانهای خانگی، همچنان جوشهای صورت نوزاد در جای خود باقی بودند، پزشک ممکن است استفاده از لوسیون 2.5 درصد بنزیل پراکسید بنزوئیل را توصیه کند.
همین طور در موارد نادر آنها همچنین میتوانند آنتی بیوتیکی چون اریترومایسین یا ترتینوئین را تجویز کنند. اما به هر صورت این چیزی است که حتما باید پزشک پس از معاینه جوشهای صورت نوزاد یا کودک، تشخیص داده و در صورت نیاز تجویز نماید.