تب در كودكان
درجه حرارت طبیعی بدن در كودكان بین 36-37 درجه سانتیگراد می‌باشد وقتی درجه حرارت بدن بالا می‌رود و چنانچه از 38 درجه بالاتر رود كودك دچار تب شده است. تب مهمترین علامت بیماریهای عفونی است كه ممكن است ویروسی یا میكروبی باشد.
اندازه‌گیری تب
درجات مختلفی برای اندازه‌گیری تب وجود دارد. بهترین فرم درجه حرارت نوع پلاستیكی است كه به مدت 3 دقیقه زیر بغل كودك می‌گذاریم و یك درجه اضافه می‌نمائیم كه درجه حرارت بدن را نشان می‌دهد، درجه حرارت‌های شیشه‌ای جیوه‌ای بعلت شكستن و ایجاد صدمه و مسمومیت با جیوه امروزه نباید مصرف شود. درجه حرارت‌های پلاستیكی روی پیشانی و گوش باید دقیق اندازه‌گیری شود و موردی ندارد. اغلب مادران، بخصوص وقتی شیرخوار شیر مادر می‌خورد، بخوبی تب كودك خود را احساس می‌كنند و تشخیص می‌دهند.
انواع تب
تب به اشكال مختلف ظاهر می‌شود: تب‌های كوتاه‌مدت 3-2 روزه كه بعد از علائم بیماری ظاهر می‌شود. تب ادامه دارد كه بعد از چند روزمجدداً ظاهر می‌شود. تبی كه در طی روزها به حد نرمال برنمی‌گردد. تبی كه طی روزها یا هفته‌ها برگشت می‌كند و می‌تواند الگوهای فوق را داشته باشد.
میزان و فركانس تب
اگرچه شدت بالا رفتن تب با شدت بیماریهای زمینه‌ای مرتبط نیست اما در نقطه‌های اوج هیپرپیركسی اهمیت بالائی پیدا می‌كند. اختصاصی‌ترین نوع تب، تب‌های كوتاه مدت دوره‌ای است. زیرا تعداد كمی از بیماریهای عفونی با چنین الگویی مراجعه می‌كنند به هر حال اكثر بیماریهای عفونی الگوی تب مشخصی ندارند و معمولاً سیر كلی بیماریهای عفونی ظرف دو هفته به سمت وخامت یا بهبودی مشخص می‌شود حتی بیماریهای با علت مشخص ممكن است تب 3-2 هفته‌ای ایجاد كنند كه بهتر است برای آن از واژه Prolonged Fever استفاده برد. عوامل عفونی و غیر عفونی هر دو می‌توانند عامل تب‌های راجعه باشند. رابطه تعداد ضربان قلب و تب تاكیكاردی یا برادیكاردی نسبی در بالین بیمار گاهی كمك كننده است. الگوی قطع تب تنوع بسیار دارد و بستگی به علت بیماری تب‌دار دارد. بازگشت تب در بیماران تحت درمان می‌تواند بروز یك عارضه (مثلاً آمبولی به سیستمیك در اندوكاردیت) یا تب داروئی باشد. باید توجه داشت كه اصولاً پاسخ درمانی در بیماران نقص ایمنی آهسته‌تر است.
اقدام خانگی برای پایین آوردن تب
درجه حرارت بدن كودك را باید سریعاً پایین آورد. ممكن است تب بالا موجب تشنج شود. در هنگام بروزتب اقدامات زیر را انجام دهید. لباس‌های كودك را در آورید. ملحفه رویش را بردارید. با اسفنج آب خنك یا حوله آغشته با آب خنك به بدن كودك، اندام‌ها و روی شكم را بمالید یا به مدت یك دقیقه او را در وان آب خنك قرار دهید. آب خیلی سرد نباشد، زیرا ممكن است باعث لرزیدن كودك شود و تب بالا رود. می‌توان به طور مختصر از پنكه برای خنك كردن كودك استفاده كرد. دمای درجه حرارت اتاق 20 درجه باشد. داروی مورد استفاده برای قطع تب برای كودكان زیر یكسال قطره استامینوفن، 15-10 قطره برحسب وزن بدن هر 6-4 ساعت و برای كودكان بزرگ‌تر یك قاشق مرباخوری شربت استامینوفن هر 6-4 ساعت است و در صورتی‌كه تب بالا بود می‌توان از شربت ایبوپروفن یك‌دوم قاشق مرباخوری هر 8 ساعت توام با استامینوفن یا از شیاف استامینوفن استفاده نمود.
علل تب
ابتدا باید توجه داشت كه تب و همچنین سرفه یك واكنش طبیعی دفاعی بدن هستند. تب بالا در خون باعث از بین رفتن ویروس‌ها و میكروب‌ها می‌شود. سرفه مقداری از ترشح عفونی در بدن را توسط خلط دفع می‌كند، بنابراین كمتر با ید از داروهای مختلف تب بر و ضد سرفه استفاده نمود و استفاده از شربت سینه و سرفه در كودكان زیر
4 سال و آنتی‌هیستامینك‌ها موردی نداشته و توصیه نمی‌شود و در موارد تب واكسیناسیون نیز چنانچه تب كم باشد، تجویز استامینوفن موردی ندارد، چون باعث جلوگیری از واكنش دفاعی بدن در مقابل بیماری‌ها می‌شود.
تب با علائم بیماری‌ها
80-60 درصد تب بعلت بیماریهای مربوط به سرماخوردگی و انواع ویروس‌ها است. 200 نوع ویروس سرماخوردگی در فصل زمستان و بهار باعث سرماخوردگی‌های مختلف می‌شود. در سرماخوردگی، ابتدا كودكان 4-3 روز تب كرده، بعد دچار آبریزش بینی، بی‌قراری، گلودرد، گاهی اوقات استفراغ، بی‌اشتهائی شده و بعد از سه روز سرفه كه به مدت یك هفته طول می‌كشد و بعد از 10-7 روز حال عمومی كودك بهبود می‌یابد. در اینگونه موارد چنانچه تب كودك بالا باشد رژیم غذائی متعادل، مایعات آب میوه تجویز شده و بهبود می‌یابد. چنانچه در حین سرماخوردگی كودك دستش را بطرف گوش خود ببرد در اینگونه موارد عفونت گوش میانی اتفاق می‌افتد كه با معاینه و دیدن التهاب پرده تمپان مشخص می‌شود كه در بعضی مواقع به مدت 10-7 روز آنتی‌بیوتیك و شربت ایبوپروفن برای تسكین درد توصیه می‌شود. تب گاهی اوقات با استفراغ و اسهال توام بوده و اكثر اوقات ویروسی است و دوران 10-7 روز دارد كه همراه با دستور داروئی پیشگیری از استفراغ، تجویز مایعات فراوان برای پیشگیری از كمبود آب بدن ضروری است.
تب و بیماریهای بثوری
گاهی اوقات در كودكان در حدود یكسال، بعد از 3-2 روز تب، دانه‌های قرمز رنگ پراكنده روی بدن ظاهر می‌شود كه پایین آوردن تب در روزهای اول ضروری است.
تب توام با بثورات سرخك و سرخجه كه ویروسی است و بعلت واكسن MMR (سرخك، سرخجه، اوریون) كه برای كودكان در دو نوبت تزریق می‌شود، امروزه بندرت مشاهده می‌شود. تب در كودكان 4-3 سال توام با گلودرد چركی و بثورات پراكنده جلدی مخملك كه نیاز به درمان داروئی و تجویز آنتی بیوتیك دارد. تب‌های نامشخص در كودكان و گاهی اوقات با اختلالات ادراری سوزش ادرار كه به علت عفونت‌های ادراری بوده و به انجام آزمایش ادرار و كشت و تشخیص نوع میكروب و تجویز آنتی‌بیوتیك و كنترل و پیگیری بیمار نیاز است. عفونت ادراری در كودكان بخصوص در دختران بعلت كوتاهی مجاری ادرار شایع است و گاهی اوقات بدون علائم بوده، بنابراین سالیانه آزمایش ادرار جهت كودكان ضروری است و دستورات بهداشتی شستشوی بدن نیز لازم است. تب‌های عفونی بعلت حصبه (تیفوئید) و تب مالت (بروسلوز) با دوره تب‌های طولانی كه با آزمایش خون تائید و درمان لازم انجام می‌شود. تب كودكان در محیط‌های گرم یا پوشش زیاد یا انداختن، ملحفه و پتو روی كودك، نیز باید مورد توجه باشد كه بعد از خنك كردن كودكان، بهبودی می‌یابند.
تب و تشنج
تشنج ناشی از تب است، وقتی دمای بدن بالاتر از 39 درجه سانتیگراد همراه با عفونت در قسمتی از بدن غیر از مغز روی می‌دهد. تشنج ناشی از تب در كودكان 6 ماهه تا
5 ساله رخ می‌دهد. این تشنج برای خانواده‌ها وحشتناك بوده، ولی معمولاً خطرناك نیست. تشنج بعلت اینكه سیستم عصبی تكامل نیافته و اغلب در خانواده سابقه تب و تشنج موجود است، اولین مرحله تشنج نیم دقیقه طول می‌كشد و با اختلال هوشیاری، بالا رفتن چشم‌ها، وقفه تنفسی و گاهی اوقات با بی‌اختیاری دفع ادرار و مدفوع همراه بوده و در مرحله دوم كودك بیهوش می‌شود. اقدام لازم درمانی پائین آوردن تب و تجویز دیازپام (آمپول) برای پیشگیری از تشنج انجام می‌شود. حدود یك‌دوم یا یك‌سوم كودكان با تب مجدداً تشنج خواهند داشت كه كنترل تب توصیه می‌شود. بررسی بیماری مننژیت نیز در مرحله اول در این كودكان ضروری است.
