كودكان و آلودگی های زيستمحيطی در ايران
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، یكسوم بیماریها در كودكان زیر پنج سال ناشی از آلودگیهای محیط زیستی است.
این گزارش كه اولین نمونه در نوع خود میباشد، به بررسی وضعیت بهداشتی در هر كشور میپردازد و از اینكه وضعیت محیطزیست در كشورهای فقیرتر بدتر از سایر كشورهاست، ابراز نگرانی شده است.
سازمان بهداشت جهانی میگوید، با بهبود وضعیت محیطزیست میتوان از حدود 13 میلیون مرگ در كشورهای مختلف پیشگیری كرد. سالیانه میتوان زندگی چهار میلیون كودك زیر پنج سال را كه اغلب در كشورهای در حال توسعه زندگی میكنند، با تامین آب و هوای سالم نجات داد. این گزارش در حالی منتشر شده كه در روزهای سیزدهم و چهاردهم ژوئن، كنفرانسی در وین درباره بهداشت كودكان برگزار شده است.
آلودگیهای زیستمحیطی در اغلب كشورهای جهان به موضوعی جدی تبدیل شده است. در این میان، بنابر نظر متخصصان، میزان تاثیرات این آلودگیها بر كودكان شدیدتر و وخیمتر است. آلودگیهای محیطزیست به دلیل آسیبپذیری و حساسیت بیشتر نسبت به متغیرهای محیطی، كودكان را بیش از بزرگسالان در معرض خطر قرار میدهد. تحقیقات دانشمندان در سالهای اخیر حاكی است از آنجا كه كودكان و نوزادان بیش از بزرگسالان تنفس میكنند، مواد سمی موجود در هوا را بیشتر به ریههای خود منتقل میكنند. از سوی دیگر كودكان و نوزادان بیشتر از راه دهان تنفس میكنند، بنابراین بیشتر در معرض خطر قرار میگیرند.
آنها همچنین اوقات بیشتری را نسبت به بزرگسالان در خارج از منزل سپری میكنند؛ بهویژه در تابستان كه میزان آلایندهها بیشتر است. به عنوان مثال، آلایندههای محیطی، مانند مس، نقش مخربی در استخوانبندی در حال رشد كودكان دارند. نوزادان و كودكانی كه در معرض آلودگی هوا قرار میگیرند، از بیماریهای مختلفی (از سیستم تنفسی و گوارشی گرفته تا عصبی) رنج میبرند.
آلودگی محیطزیست در ایران
اسماعیل كهرم، متخصص محیطزیست، در این باره میگوید: «سالیانه 45 هزار نفر در تهران به بیماریهای بدخیم و یا درمانناپذیر مبتلا میشوند كه شماری از آنها نیز جان میبازند.» این كارشناس محیطزیست میگوید حذف سرب از بنزین گام مهمی در كاهش آلودگی هوای تهران بود كه اگر همراه با آن، معاینه فنی خودروها توسط پلیس راهنمایی نیز جدیتر گرفته میشد، میتوانست در كاهش آلودگی هوا موثرتر باشد.
وی میگوید تمركززدایی و بهرهبرداری از وسایل نقلیه عمومی با كیفیت مناسب برای شهر تهران از راهحلهای مناسب در این زمینه است. وی میگوید: در حال حاضر با توجه به وجود حدود دو و نیم میلیون خودرو و بالا بودن سطح تولید زباله و مواد سمی، عملا شهر تهران غیرقابل زیست شده است.
به اعتقاد كارشناس محیط زیست، آلودگیهای تهران و اغلب شهرهای بزرگ ایران خطری بالقوه برای سلامتی كودكان است. بر اساس آمار رسمی، سالیانه بین هفت تا نه هزار نفر به علت آلودگی هوا در تهران جان خود را از دست میدهند.
دكتر ایرج خسرونیا، متخصص بیماریهای داخلی در تهران نیز با اشاره به وضعیت كودكانی كه از خانوادههای كمبضاعت هستند و یا در جنوب تهران یا شهرهای آلوده زندگی میكنند و امكانات كمتری برای كنترل و پیشگیری از آلودگیهای محیطی در آن مناطق وجود دارد، میگوید كه در اغلب موارد این كودكان بیشتر از سایر كودكان در معرض خطر هستند. دكتر خسرونیا معتقد است كه سازمانهای غیردولتی باید در این زمینه نقش فعالتری ایفا كنند و دولت نیز با كنترل شدیدتر خودروهای آلودهكننده هوا، دور كردن كارخانهها از شهرها و بهبود بخشیدن به وضعیت پاكسازی محیطزیست شهری و روستایی و تامین آب سالم با وضعیت نامناسب كنونی بهشدت مقابله كند.