چگونه فعالیت بدنی را در بچهها توسعه دهیم
كاهش زمانهای كم تحركی مثل تماشای تلویزیون، كار یا كامپیوتر، بازیهای رایانهای، صحبت با تلفن
فعالیتها باید بگونهای باشد كه نوعی فعالیت هیجانانگیز برای كودكان بشمار رود .
انجام فعالیت بوسیله بزرگسالان به نحوی كه الگوی مناسبی برای كودكان باشد.
آشنایی كودكان با انواع فعالیت ورزشی به وسیلهی برنامههای كمك آموزشی، مجله كتاب و وسایل ورزشی
از هر فرصتی برای آموزش فعالیتهای بدنی به كودكان استفاده نمایید.
كودكان باید حداقل روزی 30 دقیقه به فعالیت بپردازند كه بر حسب تواناییهای آنها به صورت یك فعالیت 30 دقیقهای مداوم یا 2 فعالیت 15 دقیقهای به 3 فعالیت 10 دقیقهای در كل روز تقسیم شود.
برنامهریزی
مهمترین نكته برای پزشكان این است كه به طور مثبت تمایل جوانان را به ورزش زیاد كنند و نیز دریابند كه هر فعالیت بدنی برای فرد خاصی مناسب است. كودكان ناتوان نسبت به هم سن و سالان توانای خود كمتر با ورزش آشنایی دارند. جالب این كه این افراد برای افزایش قدرت بدنی و تناسب اندام خود به ورزش بیشتری هم نیازمندند به جز كودكان علیلی كه در سازمانهای ملی و جهانی (مثل المپیك) فعالیت دارند، بقیه از تحرك بدنی اندكی برخوردارند، بنابراین باید تك تك افراد، مدارس و موسسات مختلف نهایت سعی خود را بكنند تا روز به روز این انگیزه مثبت را بین آنان افزایش دهند. پزشكان میتوانند با تهیه فهرستی از فعالیتها، به میزان مصرف انرژی و تحرك بدنی بیماران پی ببرند. در ضمن این روش به پزشكان كمك میكند تا ورزشهایی را پیشنهاد كنند كه متناسب با سن، اندام، علاقه و موقعیت بدنی آنها باشد، معمولا سوالات در رابطه با موارد زیر است:
- آموزشهای بدنی كه شامل كلاسهای ورزشی مداوم و انواع فعالیتهاست.
- ورزشهای هوازی مثل دویدن، فوتبال و نیز فعالیتهای غیر هوازی مثل بیسبال.
- ورزشهای تفریحی و جسمانی دیگر مثل اسكیت، راهپیمایی و نیز فعالیتهای شدید بدنی
قابل توجه است كه هیچ ورزشی به تنهایی برای سلامت جسمانی و روانی نوجوانان و كودكان مفید نیست. این نكته بسیار مهم است كه با كمك اولیاء بتوانیم فعالیتهای بدنی را انتخاب كنیم كه با سن و توانایی فیزیكی بچهها متناسب باشد. یكی از اهداف اصلی متخصصان این است كه بتوانند 30 دقیقه ورزش سبك و آرام را در اكثر روزهای هفته دانشآموزان بگنجانند. پیادهروی و پیمودن پله، باعث تناسب همه جانبه و سلامت روزافزون میشود. انجام ورزشهای سنگین بین اكثریت افراد جامعه شایع است و حتی كودكان نابالغ هم میتوانند با حداقل خطر و نیز هیچگونه صدمهای به استخوانها، عضلات و مفاصل، نتایج خوب و مثبتی كسب كنند.
باید دقت كنیم كه نظارت دقیق و همه جانبه هم در انجام حركاتهای فیزیكی بسیار مهم است. بچهها نباید اجسام سنگین بلند كنند، ضمنا باید تا رشد كامل اسكلت بدنشان از پرتاب وزنه خودداری كنند.
گاهی اوقات پزشكان بچهها را به انجام ورزشهایی وا میدارند كه متناسب با توانایی و میزان آسیب پذیری آنهاست. متخصصان به افراد مبتلا به بیماری ضعف رباطها پیشنهاد میكنند تا بیشتر به شنا و دوچرخهسواری بپردازند و از ورزشهایی مثل بسكتبال كه منجر به پیچخوردگی میشود اجتناب كنند.
كاهش صدمات حین ورزش
رعایت اصول ایمنی مهمترین عامل به شمار میرود. با این وجود حوادث ناگوار مربوط به ورزش بسیار شایع است. یكی از بررسیها حاكی از آن است كه 22 درصد از بچههای مدرسهای طی انجام فعالیتهای بدنی مصدوم میشوند و اغلب این حوادث هم بسیار جدی است. با بكارگیری روشهای دقیق و حساب شده میتوان از این ناراحتیها جلوگیری كرد.
به عنوان مثال، اولیا باید به طور كامل دریابند كه آیا مكانهای ورزشی كاملا نكات ایمنی را رعایت میكنند یا خیر. با وجود این كه حفظ روحیه رقابت بین بچهها بسیار مهم و مثبت است، باید آنها را از هل دادن یكدیگر به خصوص در مناطق خطرناك منع كنیم. شایان ذكر است كه بچهها هنگام احساس درد در بدنشان نباید ورزش كنند و نیز نباید با مصرف مسكن در این فعالیتها شركت كنند. مربیان و اولیاء باید بدانند كه صدمات و آسیبهای بدنی ممكن است در آینده به لنگی یا پس از افتادن به سائیدگی بازو منجر شود.
به منظور اطمینان بیشتر، كودكان و نوجوانان باید برای هر ورزشی از وسیله ایمنی مناسب آن استفاده كنند. مثلا هنگام فوتبال كفشهای مناسب بپوشند. استفاده از كلاه دوچرخهسواری هم یك الزام است، در ضمن، محیطهای ورزشی باید عاری از زباله و گودال باشد.
یكی از مهمترین، معمولیترین و سختترین صدمات برای بچهها حین موتورسواری حاصل میشود. باید دقت كنیم كه مسیر عبور آنها باید عاری از ترافیك باشد نیز باید از علامتهای دوچرخهسواری و راهپیمایی هم در این مكانها استفاده شود. باید به كودكان و نوجوانان توصیه كنیم كه هنگام ورزش در معرض آفتاب، از كلاه و عینك آفتابی استفاده كنند. به منظور جلوگیری از فقدان آب، باید به آنها آموزش دهیم كه قبل و بعد از حركات فیزیكی و نیز هنگام انجام ورزشهایی كه بیش از 20 تا 30 دقیقه به طول میانجامد از مایعات استفاده كنند.