با ورزش، سلامتی را به كودكتان هديه كنيد
ورزش منظم یكی از مهمترین راهكارهای كسب سلامتی برای بچهها و بزرگسالان است. اما بیشتر اوقات والدین فکر میکنند انجام حرکات ورزشی و پرداختن به یک نوع فعالیت خاص ورزشی سبب ایجاد آسیب در کودکان آنها میشود اما آنها این نکته را نادیده گرفتهاند که مهمترین عامل کسب آمادگی بدنی و جلوگیری از هر گونه بیماری و ناراحتیهای جسمانی و روانی در كودكان ورزش میباشد. انجام ورزش در دوران کودکی سبب کسب آمادگی جسمانی بالا، هماهنگی بدنی؛ انعطاف بدنی، چابکی، کسب مهارت و نظم شخصی بالا و یادگیری مهارتهای همکاری گروهی و تیمی میشود.
فعالیت بدنی، وزن مطلوب را حفظ میكند، طول استخوانها را افزایش میدهد و در نهایت از خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی میكاهد. پزشكان باید تغییرات وزنی كودكان و نیز میزان فعالیت بدنی آنها را طی یك دوره مداوم ارزیابی كنند. متخصصان موظفند با توصیههای ساده به بچهها و خانوادهها زمینه را طوری فراهم كنند تا با حداقل صدمه، حداكثر نشاط و لذت حاصل شود. همه افراد به ورزش نیازمندند. معمولا پزشكان با توجه به سن، موقعیت فیزیكی، مراحل پیشرفت و میزان علاقه مراجعهكنندگان جوان و نوجوان مناسبترین فعالیت بدنی را به آنها توصیه میكنند. نادیده گرفتن ارتقاء سلامتی بین افراد جوان و خردسال به دو دلیل است:
1) تنبلی و سستی بین بزرگسالان بیش از كودكان است چون بچهها به طور طبیعی و ناخودآگاه فعال هستند.
2) خطر ابتلا به بیماریهایی مثل دیابت و بیماریهایی قلبی بین افراد بالغ بیشتر است. به هرحال، با توجه به بررسیهای انجام شده، با وجود تلویزیون و بازیهای كامپیوتری كودكان و نوجوانان مانند گذشته فعال و با تحرك نیستند. متاسفانه تقریبا بیش از نیمی از كودكان به طور كامل فعال نیستند. ضمنا، دخترها در خلال سن بلوغ و پس از آن كمتر از پسرها به ورزش میپردازند. این روند حتی با آموزشهای پزشكی و ورزشی هم قابل درمان نیست. تنها كمی بیش از یك دوم دانشآموزان دبستان و راهنمایی در كلاسهای ورزشی روزانه شركت میكنند. میزان اهمیت به ورزش بین دانشآموزان دبیرستانی نه تنها نباید كاهش یابد بلكه باید افزوده شود. شایان ذكر است كه باید بچهها به ورزشهایی بپردازند كه برای بهبود بیماریهای قلبی و نیز ارتقاء سلامتی طولانی مدتشان مفید است.
چگونه ورزش سلامتی كودكان را تامین میكند
كنترل وزن: جدیدترین یافتهها نشان میدهد بیش از یكچهارم از كودكان دنیا دچار اضافه وزن هستند كه این افزایش وزن خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، پر فشار خونی، دیابت نوع 2، افزایش بیش از حد هورمون رشد و رشد ناهنجار استخوانها و مشكلات تنفسی و ارتوپدی را سبب میشود. ارتباط بین فعالیت فیزیكی و چاقی در سنین پایین كاملا مشخص نیست و مطالعات مربوط به آن هم نتایج ثابتی را در اختیار متخصصان قرار نمیدهد. با این وجود، با افزایش تحرك و نیز كاهش مصرف كالری می توان وزن را كاهش داد.
نگرانی افزایش وزن بین كودكان و نوجوانان كاملا به جا و منطقی است چون علاوه بر مشكلات فوقالذكر این بیماران از فقدان اعتماد به نفس و روابط اجتماعی رنج میبرند.
رشد و نمو استخوان: ورزش باعث تاثیرات ثابت در رشد و نمو استخوان میشود. فعالیت بدنی، خطر ابتلا به پوكی استخوان را با افزایش غلظت مواد معدنی و استحكام استخوانها كاهش میدهد. تحقیقات انجام شده در مورد 40 پسر بالغ كه به مدت 30 دقیقه و سه بار در هفته به ورزش می پرداختند حاكی از آن بود كه، حجم استخوان كمر و پا، و غلظت مواد معدنی در بدن آنها دو برابر كسانی است كه تحرك كمتری داشتند.
نتیجه این تحقیق در مورد 45 زن نابالغ هم مثبت بود. محققان معتقدند كه میزان حجم استخوان حتی پس از توقف ورزش كاهش نمییابد. آنها به این نتیجه رسیدهاند كه انجام حركات ورزشی قبل از سن بلوغ در دختران، درصد شكستگی استخوان را پس از سن یائسگی تقلیل میدهد.
مراقبت از قلب و رگهای خونی: اغلب، بیماریهای قلبی - عروقی در بزرگسالان نمایان میشود، با این وجود در سنین پایین هم ممكن است كه با آنها مواجه شویم. ورزش منظم در كودكی سبب كاهش فاکتورهای خطرزا در بزرگسالی میشود. یکی از مهمترین فاکتورهای خطرزا چربیهای خون (کلسترول) که به دو صورت خوب و بد میباشد. ورزش سبب کاهش کلسترول بد و افزیش کلسترول خوب میشود.
سلامت فكری و ذهنی: با توجه به آخرین شواهد، ورزش در ایجاد نشاط و بهبود افسردگی، اضطراب و استرس، دلواپسی و ناراحتیهای روحی و روانی بزرگسالان و كودكان بسیار موثر است. فعالیت بدنی یكی از راهكارهای مبارزه با هیجانات روحی است. با توجه به بررسیهای انجام شده روی 220 بزرگسال مونث مضطرب و نگران، آن دسته از افرادی كه در برنامههای ورزشی سخت شركت میكنند كمتر از تنشهای فیزیكی و روحی رنج میبرند.