زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اهميت ورزش دركودكان

بیشتر بزرگسالان وقتی به ورزش فكر می‌كنند، تصویر فردی در باشگاه یا روی تردمیل و یا در حال بلند كردن وزنه در ذهن‌شان نقش می‌بندد. اما برای كودكان، ورزش به معنای بازی و فعالیت فیزیكی است و هنگامی كه می‌خواهند ورزش را تصور كنند، به یاد كلاس رقص یا زمین فوتبال مدرسه و یا دوچرخه سواری می‌افتند.

مشكل عدم تحرك كودكان

این روزها تعداد كودكان و نوجوانان چاق افزایش یافته و در سی سال گذشته دو برابر شده است. عوامل زیادی باعث همه‌گیر شدن این وضعیت می‌شود. آنها بیشتر ساعات خود را ثابت و بی‌تحرك پای تلویزیون می‌نشینند. براساس آمار تحقیقی، كودكان به‌طور متوسط حدود سه ساعت از روز را در حال تماشای تلویزیون هستند و 5-5/5 ساعت را با ویدئو، دی‌وی‌دی و یا كامپیوتر می‌گذرانند. بنابراین یكی از روش‌های فعال‌تر كردن كودكان، محدود كردن زمان كارهایی همچون تماشای تلویزیون و بازی‌های كامپیوتری است. متخصصان توصیه می‌كند كه به هیچ وجه كودكان زیر دو سال تلویزیون تماشا نكنند و كودكان بزرگ‌تر از دو سال نیز هر روز بیشتر از 1-2 ساعت به تماشای تلویزیون ننشینند.

 سه عنصر تناسب اندام

اگر تاكنون به رفتار كودكان در زمین‌های بازی دقت كرده باشید، سه عنصر تناسب را در آنها مشاهده خواهید كرد؛ زمانی كه:  در حال دویدن و فرار از كودكان دیگر هستند (استقامت)  عبور از میله‌ها (قدرت)  خم شدن و بستن بند كفش (انعطاف‌پذیری) والدین باید كودكان خود را تشویق كنند تا فعالیت‌های ورزشی آنها هر یك از این سه گروه را شامل شود. عنصر استقامت با فعالیت‌های هوازی تقویت خواهد شد. در طی ورزش ایروبیك، قلب سریع‌تر می‌زند و تنفس سخت‌تر می‌شود؛ ولی وقتی فعالیت‌های هوازی به‌طور منظم انجام شود، قلب تقویت شده و توانایی بدن برای رساندن اكسیژن به سلول‌های مختلف بدن بهبود می‌یابد. ورزش ایروبیك، علاوه بر خواص فراوان، می‌تواند هم برای بزرگسالان و هم كودكان سرگرم كننده باشد.

بسكتبال، دوچرخه‌سواری، اسكیت روی یخ، فوتبال، شنا، تنیس، پیاده‌روی و ... بهبود قدرت بدنی به معنی توانایی بلند كردن وزنه نیست. اگر چه برخی از كودكان به ورزش وزنه‌برداری علاقه‌مند هستند ولی حتماً باید این ورزش را زیر نظر متخصص و مربی انجام دهند. اما برای افزایش قدرت كودكان حتماً وزنه‌برداری كنند. ورزش‌های كششی و قدرتی نیز موجب تقویت عضلات بدن می‌شود. كودكان با كشتی گرفتن و یا صعود از بلندی‌ها نیز می‌توانند بدنی قدرتمند داشته باشند. تمرینات كششی، انعطاف‌پذیری بدن را افزایش می‌دهند و به عضلات و مفاصل كمك می‌كنند تا خم شوند و انعطاف‌پذیری بیشتر داشته باشند. كودكان همواره در طول روز حركات كششی انجام می‌دهند. وقتی كودك یك اسباب‌بازی را می‌خواهد و كمی دورتر از دسترس است و مجبور است برای رسیدن به آن كمی بدن خود را بكشد، در واقع از این وضعیت برای افزایش انعطاف‌پذیری بدنش استفاده می‌كند.

فواید بی‌شمار ورزش

همه ما می‌توانیم از فواید ورزش بهره‌مند شویم؛ همچنین كودكان و نوجوانان. فواید ورزش به قرار زیر است:

 عضلات و استخوان‌های قدرتمندتری خواهد داشت.  لاغرترند؛ زیرا ورزش مانع از تجمع چربی در بدن می‌شود.  احتمال ابتلا به چاقی و اضافه وزن كم است.  چشم‌انداز بهتری از زندگی دارند و علاوه بر لذت بردن از فواید ورزش منظم، به لحاظ فیزیكی متناسب هستند و بهتر با چالش‌های جسمی و روحی روبه‌رو می‌شود.  خطر ابتلا به دیابت نوع 2، فشار خون بالا و كلسترول در آنها كمتر است.

 تشویق كودكان به ورزش

 انتخاب فعالیت‌های متناسب با سن كودك: اگر ورزش و فعالیتی كه انتخاب می‌كنید، متناسب با سن او نباشد، كودك را بی‌حوصله و ناامید می‌كند.

  ایجاد فرصت‌های مناسب برای انجام فعالیت‌های ورزشی و تحرك: والدین می‌توانند با آماده‌سازی شرایط و حتی تجهیزات لازم، كودك را به ورزش كردن تشویق كنند؛ مثل بردن آنها به پارك و محیط‌های باز و بازی  تمركز روی تفریح كودك: كودكان از انجام كاری كه از آن لذت نبرند، امتناع می‌كنند و برعكس، زمانی كه از كاری لذت می‌برند، آن‌را بیشتر انجام می‌دهند. بهترین راه افزایش تحرك كودكان، گنجاندن فعالیت بدنی در برنامه روزانه آنهاست. كودكان نوپا و پیش‌دبستانی باید در طول روز چندین ساعت تحرك و كودكان 6-11 ساله روزانه دست كم 60 دقیقه فعالیت فیزیكی داشته باشند (از بازی در خانه گرفته تا مشاركت در كارهای گروهی و بازی‌های دسته جمعی).

فعالیت طبیعی و منظم

 فرزندان‌تان را تشویق كنید تا در انواع فعالیت‌های متناسب با سن‌شان شركت كنند.   برای ورزش آنها برنامه‌ریزی منظم انجام دهید.  فعالیت‌های روزانه آنها را افزایش دهید.  خودتان ورزش كنید و سالم زندگی كردن را به آنها نیز بیاموزید.  از همان كودكی به آنها آموزش دهید و ورزش را برای‌شان به یك تفریح تبدیل كنید. هر كس كه به كودكان در حال بازی نگاه می‌كند، متوجه می‌شود كه برخی از آنها ذاتاً فعال هستند و به‌طور طبیعی دوست دارند فعالیت داشته باشند و حركت كنند؛ ولی آنچه شاید به چشم نیاید، این است كه كودكان می‌توانند با فعالیت بیشتر طول عمر بیشتری نیز داشته باشند. متاسفانه همان‌طور كه آنها رشد می‌كنند و بزرگ می‌شوند، فعالیت به نوعی چالش در زندگی‌شان تبدیل می‌گردد. این امر دلایل زیادی دارد؛ از جمله عدم توجه والدین به دلیل مشغولیت كاری زیاد، مطالبات مدرسه، قرار گرفتن در میان هم سن و سالان، فقدان الگو و مدل رفتاری مناسب برای كودك و بسیاری دلایل دیگر. هر چقدر كه كودك به لحاظ بدنی سالم‌تر باشد، به احتمال زیاد تمایل او به تحصیل و انگیزه موفقیت بیشتر می‌شود و شایستگی فیزیكی موجب اعتماد به نفس در هر سنی می‌گردد.

كودكان مدرسه‌ای

 كودكان در این سنین، بیشتر تمایل دارند وقت خود را صرف انجام كارهای بی‌تحرك، مثل تماشای تلویزیون و انجام بازی‌های رایانه‌ای كنند و ورزش به نوعی به یك چالش برای والدین تبدیل می‌شود. والدین باید با ایجاد انگیزه و حس موفقیت و لذت، آنها را به انجام ورزش تشویق كنند. ورزش‌هایی مثل بیسبال، بسكتبال، هنرهای رزمی، دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی، بسیار مناسب است. همان‌طور كه كودك در سنین پایین‌تر مهارت‌های اساسی را یاد می‌گیرد، با توجه به توانایی‌ها و شخصیتش به نوعی فعالیت و ورزش، علاقه‌مند می‌شود؛ بنابراین انتخاب ورزش كودك باید متناسب با علاقه او باشد و حتماً ساعاتی از روز را باید به بازی آزاد اختصاص دهد.

 كودكان پیش‌دبستانی

در كودكان پیش‌دبستانی، انجام بازی و حركات ورزشی موجب گسترش مهارت‌های حركتی آنها می‌شود؛ مثل لگد زدن، پرتاب توپ، رقص روی پله، دوچرخه‌سواری. به جای یادگیری بازی‌های ورزشی، بهتر است تمركز والدین روی مهارت‌های اصلی كودك باشد؛ زیرا آنها اغلب درك درستی از قواعد پیچیده ورزش‌های تیمی و سازمان یافته ندارند.

چه مقدار ورزش برای كودكان كافی است؟

والدین باید مطمئن شوند كه كودك‌شان به مقدار كافی ورزش می‌كند. تمام كودكان دو ساله و بزرگ‌تر، دست كم 60 دقیقه ورزش متوسط در روز نیاز دارند. انجمن ورزش و تریبت بدنی (NASDE) برای ورزش نوزادان و كودكان نوپا و پیش‌دبستانی، راهنمایی‌های زیر را توصیه می‌كند:

كودكان نباید به مدت طولانی، بدون حركت و غیرفعال باشند؛ مگر در مواقعی كه خواب هستند. عدم تحرك آنها نباید بیش از یك ساعت طول بكشد و كودكان مدرسه‌ای نباید بیش از دو ساعت غیرفعال و بی‌حركت باشند. داشتن فعالیت طبیعی و منظم و یك رژیم غذایی سالم، كلید یك زندگی سالم و موفق است.

ورزش  نوجوانان

برای فعالیت نوجوانان انتخاب‌های بسیاری وجود دارد؛ از ساعاتی كه در مدرسه هستند و ورزش می‌كنند تا ساعاتی كه بیرون از مدرسه هستند و به بازی مشغولند. به یاد داشته باشید كه فعالیت بدنی باید برنامه‌ریزی شده باشد. یكی از كارهایی كه برای تشویق نوجوان‌تان به ورزش می‌توانید انجام دهید، این است كه تجهیزات لازم را در اختیارش بگذارید. اگر نوجوان خجالتی دارید، او را بیشتر تشویق كنید. علاوه بر سن، ورزش باید متناسب با شخصیت كودك نیز باشد. برخی كودكان به‌طور ذاتی غیر ورزشكار و برخی دیگر ورزشكارند و توانایی‌های ورزشی دارند. برخی دیگر هم شخصیت نیمه ورزشی دارند و فقط گاهی اوقات ورزشكار می‌شوند! برای كمك به كود‌ك‌تان ابتدا شخصیت ورزشی او را بشناسید و با انتخاب فعالیت‌های مناسب او را به ورزش علاقه‌مند كنید تا از این كار لذت ببرد.