3 تا 4 ماهگی
در این روزها نوزاد شما دانش خود را افزایش و دانستههای خود را عملیتر نشان میدهد. قدرت و تواناییهای او در حال رشد هستند و هر یك از تجربیات جدید در حافظه او ذخیره میشود، نسبت به گذشته احساس مسؤولیت بیشتری میكند، میخندد تا خود را بیان و با افراد مورد علاقهاش ارتباط برقرار كند.
رشد فیزیكی
در طول این ماه نوزاد جهش بزرگی دارد و كنترل بیشتری روی حركاتش پیدا میكند. وقتی كه روی شكم دراز میكشد، به راحتی سرش را بالا میگیرد و خود را از زمین بلند میكند. با كمك دستها و پاهایش سعی میكند تعادل خود را حفظ كند و سر خود را به هر جهتی كه دوست دارد، بر میگرداند.
حركات
وقتی كه نوزاد روی گردن خود كنترل بیشتری پیدا میكند، مرحله جدیدی از زندگی او شروع میشود. افزایش قدرت، اطمینان و توانایی او نشان میدهد كه به زودی خود را به هر جهت میچرخاند. هیچگاه از او غافل نشوید؛ زیرا این لحظات بسیار حساس هستند و با هر بار چرخیدن و قل خوردن ممكن است خطری جدی او را تهدید كند. بعد از این مرحله، مرحله چهار دست و پا حركت كردن روی زمین شروع میشود.
یادگیری مهارتها
ذهن نوزاد شما به طرز عجیبی در حال رشد است و این كاملاً با افزایش كنجكاویهای او مشخص میشود. كمكم حالت نشستن را به خود میگیرد. اگر او را برای مدت نسبتاً طولانی تنها بگذارید، شروع به شكایت میكند. او اشتیاق فراوانی دارد كه هر چیزی را در اطراف خود به دست بیاورد؛ خصوصاً به چهرههای جدید، اسباببازیهای جدید و صداهای جدید بیشتر كنجكاوی نشان میدهد.
دیدن و شنیدن
نوزاد شما تلاش زیادی میكند برای پاسخ به دیگران از صدای خودش استفاده كند. بینایی او ارتقا مییابد و میتواند از هر دو چشمش استفاده كند و به جای دور یا نزدیكی خیره شود. او بهتر راجعبه فاصلهها قضاوت كرده و بهتر فاصله بین خود و چیزهای دیگر را درك میكند. هماهنگی دستها و چشمهایش بیشتر میشود. چشمها با وضوع بیشتری میبینند و او میتواند حتی به كوچكترین چیزها، مثل یك دكمه نیز خیره شود و یك شی در حال حركت را دنبال كند.
یادگیری مهارتها
ذهن نوزاد شما به طرز عجیبی در حال رشد است و این كاملاً با افزایش كنجكاویهای او مشخص میشود. كمكم حالت نشستن را به خود میگیرد. اگر او را برای مدت نسبتاً طولانی تنها بگذارید، شروع به شكایت میكند. او اشتیاق فراوانی دارد كه هر چیزی را در اطراف خود به دست بیاورد؛ خصوصاً به چهرههای جدید، اسباببازیهای جدید و صداهای جدید بیشتر كنجكاوی نشان میدهد.
ذهن شگفتآور
حافظه نوزاد حالا به معنای واقعی مورد استفاده قرار میگیرد و شما حتماً متوجه یادگیریهای او میشوید. مثلا، برای اولین بار بهطور تصادفی صدای جغجغهاش را در میآورد؛ اما خیلی سریع این اطلاعات راجعبه رنگ، صدا، جنس و حركت دادن آن را در ذهن خود ثبت میكند. بعد از آن، هر بار كه صدای جغجغه را در آورد، رفتارش هدفمندتر میشود.
توانایی كنترل اشیا
كنترل دستهای نوزاد در این ایام بهبود مییابد و حالا میتواند جغجغه یا عروسكش را در دست نگه دارد.
او بسیار دوست دارد كه با دستهایش كارهایی را انجام دهد. دستها و دهان بهترین ابزارهای او برای توصیف دنیای پیرامونش هستند. با دستهایش چیزهایی را جستجو كرده و بخشهایی از آن را به كمك دهانش كشف میكند.
هنوز هم عادت دارد برخی چیزها را به حالت قاپیدن از دیگران بگیرد. وقتی كه اینكار را انجام میدهد، در ابتدا نمیداند كه باید با آن چه كار كند؛ اما كمی بعد آنرا به سمت دهان میبرد تا با زبان و دهانش توصیف كند.
او سعی میكند با اشیای مختلف كه بافتهای متفاوتی دارند، ارتباط برقرار كند؛ مثل نرم، زبر، سرد، پلاستیكی و ...
فعالیتهای دیگر
وقتی كه نوزاد شما كنترل بهتری روی اندامهایش پیدا كند، شناخت بیشتری از اشیا و محیط پیرامونش به دست خواهد آورد. به این ترتیب تعداد اسباببازیها و بازیهایی كه از آنها لذت میبرد نیز بیشتر میشود. رابطه داشتن با شما هنوز سرگرمی مورد علاقه اوست. در ضمن از آواز خواندن و دست زدن نیز لذت زیادی میبرد.
رشد اجتماعی و عاطفی
نوزاد شما نه تنها وقتی كه به او لبخند میزنید، به شما لبخند میزند، بلكه ممكن است هنگام لذت بردن از چیزی با صدای كاملاً بلند هم بخندد. او از خودش لذت میبرد و در همان زمان هم میفهمد كه چگونه باید شما را بخنداند و به محبت شما پاسخ مثبت دهد. در حقیقت او عاشق این است كه شما او را دوست دارید و از این طریق سعی میكند توجه كامل شما را جلب كند. نوزاد شما حالا یاد گرفته است كه وقتی كاری را انجام میدهد، باید انتظار شنیدن پاسخ آنرا داشته باشد. اگر لبخند میزند، انتظار دارد شما نیز به او لبخند بزنید و وقتی كه میخواهد توجه شما را جلب كند، احتمالاً تلاش میكند مكالمه آهستهای با شما داشته باشد. این اتفاق نیز یك بُعد جدید از رابطه بین نوزاد و شماست. به او اطمینان دهید كه همواره به او پاسخ میدهید و از تمام تلاشهایش برای ایجاد رابطه بهتر، آگاه هستید.
فعالیتهای تكراری
نوزاد شما حالا قادر به تشخیص برخی از اشیای آشناست. او دوست دارد بازیهای تكراری را بارها و بارها بازی كند؛ به خصوص اگر یك اسباببازی در حال حركت صدا نیز داشته باشد. ریتمهای تكراری و آوازهای ساده برایش بعد از مدتی آشنا خواهند بود؛ حتی اگر بیشتر كلمات را نفهمد. او با چهرههای دوستانه بیشتر ارتباط برقرار میكند. عروسكهای كوچكش را روی انگشتهایتان بگیرید و با تكان دادن انگشتان و حرف زدن به جای صورتها، نوزاد خود را ذوق زده كنید. به زودی خودش تلاش میكند اینكار را انجام دهد.
احساس امنیت
در تمام این مراحل مسلماً نوزاد شما احساس خجالت دارد. وقتی كه میخندید هر كس را جذب خودش میكند و ترجیح میدهد اینكار را برای كسی انجام دهد كه به حرف زدن با او علاقهمند است. اگر میخواهید یك برنامه منظم خواب داشته باشد، كمكم میتوانید چنین انتظاری را داشته باشید. در زمانهای معین او را كمی راه ببرید، سر وقت به او شیر بدهید، او را حمام ببرید و ... اینكار به او یاد میدهد در كارهای روزمره شركت كند و بداند زندگیاش هدف و برنامهای دارد. اینكارها به او احساس امنیت میدهد و مطمئن میشود كه شما نزدیكش هستید؛ حتی اگر نتواند شما را ببیند.
توپ بازی
نوزاد شما بهطور كلی جذب هر چیز كه حركت میكند میشود؛ خصوصاً اگر بتواند آن چیز را تحت كنترل در آورد. او را روی شكمش بخوابانید و یك توپ رنگی را جلوی چشمانش بغلتانید. سعی كنید فاصله توپ تا نوزادتان 60 سانتیمتر بیشتر نباشد. در ابتدا با علاقه فراوان آن را تماشا میكند؛ اما كمكم تلاش میكند خودش نیز در این كار شركت كند و توپ را در دست بگیرد. حالا كه نوزاد شما علاقهمند است هر چیزی را بردارد و در دستش نگاه دارد، میتوانید از فرصت استفاده كنید و او را با بافتهای مختلف آشنا كنید. اسباببازیهای نرم پلاستیكی، زبر و ... با اشكال مختلف را در نزدیكیاش بگیرید تا تلاش كند آنها را در دست بگیرد و به بافتی كه دارند پی ببرد. اسباببازیهای عروسكی كه به صورت دستكش هستند نیز باعث سرگرمی بسیار زیاد آنها میشوند؛ بهخصوص اگر از صورتهای مختلف استفاده شده باشد. اگر خودتان در منزل آنها را تهیه میكنید، تا میتوانید نكات ایمنی را رعایت كنید؛ مثلاً از دكمه برای چشمهایش استفاده نكنید و یا اگر اینكار را میكنید، آنرا خیلی محكم بدوزید؛ زیرا نوزاد حتماً تلاش میكند آنها را به سمت دهان ببرد.