تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
پسر شما 2 ساله است و هنوز نمی‌تواند صحبت كند و فقط چند كلمه درهم و برهم ادا می‌كند و در مقایسه با همسالانش بسیار كمتر حرف می‌زند. شما به یاد دارید وقتی خواهر او در همین سنین بود به راحتی صحبت می‌كرد و توانایی گفتار كلمات بیشتری را داشت و هر بار امیدوارید كه او با مرور زمان بتواند كلمات بیشتری را بیاموزد، به همین دلیل رفتن به مشاوره را به تعویق می‌اندازید و ترجیح می‌دهد زمان بگذرد به امید اینكه این مشكل برطرف خواهد شد و به خودتان می‌گویید مشكلی وجود ندارد.
برخی از كودكان زود راه می‌افتند و برخی دیگر زود حرف می‌زنند.... این سناریو شایع تمامی پدر و مادرهایی است كه فرزندان آنها به كندی صحبت می‌كنند. برخی از آنان خود را به این امید تسلی می‌دهند كه فرزند من بیشتر به كارهای فیزیكی علاقه دارد. اما گاهی تمام این فرضیات فقط بهانه‌های واهی هستند.
درك اینكه چه چیز عادی و چه چیزی در رشد گفتار و زبان كودك شما غیر عادی است، موجب می‌شود كه نه بیش از حد دلهره و اضطراب داشته باشید و نه اینكه امید واهی و بی‌خود داشته باشید در حالی‌كه فرزند شما واقعاً دچار مشكل است.
درك گفتار طبیعی و رشد زبان
هر زمان كه كودك را برای معاینه نزد دكتر می‌برید حتماً به این موضوع نیز توجه داشته باشید كه پی‌گیری رشد و روند صحبت كردن و گفتار كودك نیز یكی از ضروریات است و حتماً فراموش نكنید كه در این مورد نیز با پزشك كودك صحبت كنید. زیرا در واقع تشخیص اینكه آیا كودك واقعاً مشكلی دارد یا رشد او طبیعی است، كمی دشوار است و به تجربه و توجه حرفه‌ای پزشك نیاز است.
قبل از 12 ماهگی: برای كودكان در این سن، عكس‌العمل به صداهای اطراف بسیار مهم است، آنها از این سنین شروع به صداسازی حروف می‌كنند و صداسازی یكی از اولین گام‌های صحبت كردن است و همانطور كه سن نوزاد افزایش می‌یابد در سن معمولاً 9 ماهگی، با تركیب كردن اصوات به یكدیگر سعی می‌كند، كلماتی همچون بابا و ماما را ادا كند بدون اینكه درك واقع بینانه‌ای از معنای این كلمات داشته باشد.
كودكان قبل از سن 12 ماهگی باید توانایی تشخیص نام اشیاء همچون شیشه شیر، بطری و ... را داشته باشند و با شنیدن یك صدای بلند از خود واكنش نشان دهند، عدم واكنش كودك به صداها می‌تواند نشانه ناشنوایی كودك باشد.
12 الی 15 ماهگی: كودكان در این سن می‌توانند كلماتی همچون مامان و یا بابا را به‌طور تقریبی و با تقلید صدای اعضای خانواده بیان كنند البته فقط یك كلمه و می‌تواند حروفی همچون پ، ب، م، د، ن را به راحتی تلفظ كند و با كلماتی بسیار ساده می‌تواند منظور خود را به شما برساند مثلاً با تقلید كلمه توپ می‌تواند شما را متوجه كند كه به اسباب‌بازی نیاز دارد.
18 الی 24 ماهگی: اگر چه كودكان مختلف با یكدیگر متفاوت هستند ولی اغلب كودكان نو پا حداقل در سن 18 ماهگی قادر به تكرار 20 كلمه هستند و در سن 2 سالگی، باید حداقل بتوانند 50 كلمه حرف بزنند. از سن 2 سالگی كودك شروع به تركیب دو واژه و ساختن جملات ساده‌ای مانند بابا بزرگ، مامان خوب و ... می‌كند. كودك 2 ساله باید بتواند اشیاء را با توجه به نام آنها تشخیص دهد و جملات دو بخشی پدر و مادر را درك كند و به آنها عكس‌العمل نشان دهد مثل (لطفاً توپ را از میان اسباب‌بازی‌ها انتخاب كن و آن را به من بده).
2 الی 3 سالگی: در این سن در گفتار كودك انفجاری صورت می‌گیرد و دامنه واژگان كودك نوپا، روز به روز بیشتر می‌شود و گاهی 3 یا 4 كلمه را با یكدیگر تركیب می‌كند و با آن جمله می‌سازد. در این سن ارتباط كلامی كودك با والدین بیشتر می‌شود و معنای دقیق كلمات را درك می‌كند مثلاً تفاوت میان روی میز و زیر میز را متوجه خواهد شد. رنگ‌ها را شناسایی می‌كند و مفاهیم توصیفی را درك خواهد كرد و تفاوت میان بزرگ و كوچك را متوجه می‌شود.
علائم هشدار دهنده مشكلات احتمالی
اگر به زبان و گفتار فرزندتان حساس هستید باید مراقب برخی از علائم و نشانه‌ها باشید: برخی نوزادان به شنیدن صدا عكس‌العمل نشان نمی‌‌دهند و یا نمی‌توانند حروف را به‌طور خاص در بین 12 الی 24 ماهگی ادا كنند، این نوزادان را می‌توان با توجه به نشانه های زیر تشخیص داد: عدم استفاده از حركات و یا عدم برقراری ارتباط با زبان اشاره در 12 ماهگی (عدم حركت دست به معنای خداحافظی و یا بای بای) استفاده بیش از حد از زبان اشاره در 18 ماهگی (به جای استفاده از زبان گفتاری) عدم درك درخواست‌های كلامی ساده مشكل در تقلید اصوات در سن 18 ماهگی اگر كودك شما بیش از 2 سال سن دارد و توانایی انجام كارهای زیر را ندارد...
برای خواندن بخش دوم- مراحل رشد گفتاری كودك- اینجا کلیک کنید.
