تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
عفونت گوش در میان كودكان شایع است و بسیاری از ما در دوران كودكی دچار آن شدهایم. گاهی اوقات در اثر تجمع مایع روان گوش میانی، میزان شنوایی كودك كم میشود. كاهش شنوایی كودكان عارضه چندان شایعی نیست و معمولاً هر عفونت گوش به كاهش شنوایی منجر نمیگردد؛ اما كودكانی كه دچار عفونتهای شدید گوش میشوند، با این خطر بیشتر مواجه هستند.
این وضعیت بعد از درمان گوش عفونی بهبود یافته و شنوایی كودك برای همیشه كاهش نمییابد؛ اما اگر عفونت گوش او به طور مداوم ادامه یابد؛ میتواند به یك مشكل جدی تبدیل شود. بعد از سرماخوردگی، عفونت گوش، شایعترین بیماری در میان كودكان است و از هر چهار كودك، حتماً سه نفر حداقل یك بار به عفونت گوش دچار میشود. برای آنكه بدانیم چگونه گوش عفونت میكند، ابتدا باید از عملكرد آن آگاه باشیم.
وقتی كه در ماشین به آهنگ مورد علاقهتان گوش میدهید، چگونه لرزش صدایی را كه میشنوید حس میكنید؟ یا وقتی حرف میزنید، چگونه لرزش گلوی خودتان را احساس میكنید؟ صدا كه از امواج انرژی تشكیل شده است، باعث ایجاد این لرزش میشود.
هرگاه كه صدایی میشنوید، ساختار گوش شما وارد كنشی میشود كه باید اطلاعاتی را به مغز برساند. گوش مسؤول شنیدن و ایجاد تعادل در سه بخش گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی است. شنیدن وقتی شروع میشود كه امواج صدا از میان هوا میگذرد و به گوش بیرونی یا خارجی (لاله گوش) میرسد (این بخش از گوش قابل مشاهده است)؛ سپس امواج صدا از لاله گوش به مجرای گوش و گوش میانی میرسند.
این بخش شامل پرده گوش و سه استخوان كوچك است. وقتی پرده گوش شروع به لرزش میكند، این استخوانها ارتعاشات را تقویت میكنند و به گوش داخلی میرسانند. در این زمان گوش داخلی ارتعاشات را به سیگنالهای الكتریكی تبدیل میكند و به اعصاب شنوایی میرساند. این اعصاب با مغز در ارتباط هستند و هر ضربه به این اعصاب به مغز میرسد و به عنوان یك صدا تفسیر میشود.
لوله استاشی
در صورت عملكرد درست، گوش میانی باید متحمل فشار زیادی باشد. لوله استاشی از گوش میانی محافظت میكند. این لوله راه كوچك و باریكی است كه گوش میانی را به پشت گلو و بینی وصل كرده و با ورود هوا به گوش میانی، میزان فشار هوا را در این قسمت تنظیم و همچنین مواد مخاطی را از گوش میانی به سمت گلو هدایت میكند.
گاهی اوقات عملكرد لوله استاشی دچار اختلال میشود؛ مثلاً وقتی كه فرد سرما میخورد یا آلرژی دارد و آب بینیاش سرازیر میشود، لوله استاشی توسط مواد مخاطی داخل آن مسدود میگردد. این مسدود شدن باعث میشود ویروسها و باكتریها كه وارد گوش میانی شدهاند، در این قسمت جمع شوند و به این ترتیب گوش عفونت میكند.
عفونت گوش میانی
التهاب گوش میانی كه به آن «گوش درد» میگویند، میتواند منجر به عفونت گوش شود. گوش درد شدید با تجمع چرك در گوش میانی و علائمی مثل درد، قرمزی و كاهش شنوایی است و گاهی اوقات فرد تب هم میكند. عفونت گوش میانی یا همان گوش درد انواع مختلفی دارد و پزشك متخصص با معاینه پی به نوع آن میبرد و تشخیص میدهد كه آیا بیمار باید آنتیبیوتیك مصرف كند یا خیر.
دلایل
كودكان در سنین 2- 4 سالگی بسیار بیشتر دچار عفونت گوش میشوند زیرا: لوله استاشی آنها كوتاهتر است و نسبت به بزرگترها حالت افقیتر دارد و به این ترتیب باكتریها و ویروسهای بیشتری وارد گوش میانی میشوند. این لوله همچنین باریكتر است و مقاومت كمتری دارد و سریعتر مسدود میشود. آدنویدها كه ساختاری غدهای شكل و در پشت قسمت فوقانی گلو قرار دارند و به لوله استاشی بسیار نزدیك هستند. در كودكان بزرگترند و هنگام باز بودن لوله استاشی، ایجاد مزاحمت میكنند. عوامل دیگری نیز باعث عفونت گوش در كودكان میشود؛ مثل آلودگی در اثر دود سیگار، عدم مراقبتهای لازم، سرازیر شدن شیر از شیشه شیر به سمت گوش و ... عفونت گوش در میان پسرها بسیار شایعتر از دخترهاست.
علائم و نشانهها
مایع داخل گوش میانی به سمت پرده گوش حركت كرده و ایجاد گوش درد میكند. كودكان بزرگتر به راحتی گوش درد خود را ابراز میكنند، اما كودكان كوچكتر درد گوش را با علائمی مثل بُردن دست به سمت گوشها و یا گریه و زاری و بیقراری نشان میدهند.
اشتهای كودك ممكن است كاهش یابد و هنگام خواب نیز دچار درد شده و بیقراری كند. اگر فشار مایع گوش زیادتر شود، ممكن است پرده گوش را پاره كند و از گوش خارج شود. ترشحات خارج شده از گوش نشان میدهند كه فشار زیادی به پرده گوش وارد شده است...
برای خواندن بخش دوم -عفونت گوش در كودكان- اینجا کلیک کنید.