گلبرگ شعبانی؛ کارشناس تغذیه
آیا مواد مغذی به حد کفایت دریافت می کنیم؟
تحقیقات نشان میدهد، بسیاری ازمردم جهان از کمبود موادغذایی رنج میبرند، در حالیکه موادغذایی بیش از نیاز تولید میشوند.
محققان برای ارزیابی پروتئین، چربی، کالری، اسیدآمینه و ریزمغذیها از جمله (کلسیم، روی، آهن، فولات، ویتامین A ،B6 ،B12 و C) از اطلاعات مرتبط با تعادل و ترکیبات مغذی موجود در سازمان کشاورزی (FAO) از زمان جمع آوری محصولات تا رساندن آنها به دست مشتری اقدام نموده اند.
از دست رفتن مواد مغذی با گذر زمان در زنجیره غذایی رخ خواهد داد.
البته باید به این نکته توجه نمود، تمام مراحل آن مشابه نیست.
برای مثال، بیشترین از دست رفتن ریزمغذیها در ویتامین A ،C، فولات و کلسیم در زمان برداشت میوه جات و سبزیجات رخ میدهد، در حالیکه در مورد انرژی و پروتئین بدین گونه است که در زمان جمع آوری محصولات برای تغذیه دام و سوخت اتفاق می افتد.
شیوع چاقی در کودکی به دلیل قند خون بالای مادران در بارداری
مادرانی که گلوکز خون آنها در طول دوران بارداری بالاست حتی اگر منجر به دیابت نشود، آنان را بیشتر در معرض دیابت نوع 2 در دهه بعد از بارداری قرار میدهد.
طبق تحقیقات اخیر، مضرات گلوکز خون بالا برای مادر و کودک بیش از یک دهه ادامه دارد.
تحقیقات بر روی 4832 کودک دارای اضافه وزن صورت گرفت و اطلاعات بر اساس BMI، درصد چربی بدن، ضخامت پوست و دور کمر جمع آوری شد.
تمام نتایج حاکی از افزایش ابتلا به چاقی در کودکانی که از مادر با قند خون بالا متولد میشوند، بود.
در میان زنانی که قند خون بالا در این دوران داشتند، حدود 11 درصد دیابت نوع 2 و 42 درصد در خطر ابتلا به این بیماری مشاهده شد.
در گروه دیگر که مادران باردار دچار قند خون بالا نبودند، 2 درصد دیابت نوع 2 و 18 درصد مستعد دیابت مشاهده گردید.
این تحقیقات بر روی 4697 مادر مبتلا به دیابت نوع 2، مستعد به دیابت و سایر اختلالات متابولیسم صورت گرفت.
ترکیبی با خواص ضد پیری
بتاهیدروکسی بوتیرات یکی از ملکول های مهم کتون بادی و محلول در آب است که در کبد از اسیدهای چرب در شرایط کم غذایی، رژیم کم کربوهیدرات، گرسنگی و ورزش شدید تولید میشود.
طبق تحقیقات نشان داده شده است بتاهیدروکسی بوتیرات باعث تحریک تقسیم سلولی و اجتناب از پیری میشود.
به دلیل اینکه این ملکول در زمان ناشتا تولید میشود، زمانیکه شخص پرخوری میکند یا چاق میشود این ملکول سرکوب شده و سبب پیری میشود.
زمانیکه بتاهیدروکسی بوتیرات با پروتئین RNA باند میشود، فاکتور Oct4 در عضلات صاف و سلولهای اندوتلیال موش افزایش مییابد.
این فاکتور باعث کاهش تخریب DNA میشود در نتیجه عروق جوان میمانند.
برنامه غذایی برای حفظ سلامت
آنالیز برنامه غذایی نشان میدهد، میزان چربی دریافتی به اندازه انرژی و پروتئین روزانه، مهم میباشد.
توصیههای برنامه غذایی برای گروههای مختلف غذایی با توجه به سن و جنس میتواند متفاوت باشد.
رژیم غذایی اروپایی بر اساس زیاده روی در محصولات حیوانی برنامه ریزی شده است.
برنامه غذایی سالم شامل شکر ، روغن گیاهی، گوشت و چربی حیوانی کمتر و محصولات گیاهی و میوه جات بیشتر میباشد.
با توجه به برخی از اثرات منفی محصولات حیوانی بر روی اکوسیستم، بهتر است منابع گیاهی جایگزین آنها شوند.
بلاک کردن پروتئین RNA در کبد برای جلوگیری از چاقی و دیابت در موش
محققان با تخریب پروتئینی به نام آرگونات (Ago2) از کبد موش به این نتیجه دست یافتند که این پروتئین با کنترل RNA در سلولها، بر متابولیسم انرژی اثر دارد.
زمانیکه RNA در کبد بلاک میشود، متابولیسم و توانایی کبد درمسیر گفته شده در رژیم پرچرب کندتر خواهد شد.
اثر فیبر بر کاهش التهاب مغز در سنین بالا
رژیم پر فیبر منجر به رشد باکتریهای مفید درمعده میشود. این باکتریها از فیبر موجود تغذیه نموده و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر (SCFA) و بوتیرات تولید میکنند.
بوتیرات خاصیت ضد التهابی بر روی میکروگلیا و تقویت حافظه در موشها دارد.
به طور معمول، افراد میزان فیبر کمتری مصرف مینمایند که میتواند اثرات منفی بر سلامت مغز و التهاب آن داشته باشد.
ارتباط رژیم ضدالتهاب با کاهش مرگ زودهنگام
رژیمهای ضد التهاب باعث کاهش ابتلا به انواع بیماریها خصوصاً بیماریهای قلبی عروقی و سرطان میشوند.
این برنامه غذایی شامل میوه جات، سبزیجات، چای، قهوه، غلات کامل، سریال صبحانه، پنیر کم چرب، روغن زیتون و کانولا، مغزها، شکلات، شراب قرمزمی باشند.
تقویت سلامت و طول عمر موشها به هنگام ناشتایی طولانی مدت
طبق تحقیقات اخیر نشان داده شده موشهایی که یک وعده غذا در طول روز مصرف کردند و طول دوره ناشتایی آنها بیش از اندازه بود، طول عمر بیشتر و بیماریهای کبدی مرتبط با سن و اختلالات متابولیک آنها کمتر بود.
محدودیت کالری باعث تقویت سطح گلوکز ناشتا و انسولین میشود.