تـاریـخ مـصرف مواد غذایی ، راهنمایی برای مصرف کننده می باشد تا مدت زمان نگهداری ماده ی غذایی را قبل از فاسد شدن آن بداند، مشــروط بـر ایـنـکه شرایـط نگهداری ماده غذایی کاملا رعایت گردد.
ایـن مـدت بـه عــوامــلـی همچون ترکیبات مواد غذایی، نوع بسته بندی و چگونگی نگهداری آنهـابستگی دارد.
جدول زمان نگهداری برخی مواد غذایی در یخچال و فریزر
شیر تازه : در یخچال ۵ تا ۷ روز
شیر بسته بندی باز شده : در یخچال ۲ تا ۳ روز
خامه چربی گرفته شده : در یخچال ۱۰ روز
خامه چرب : در یخچال ۱ روز
خامه ترش شده : در یخچال ۴ هفته
ماست : در یخچال ۷ روز
پنیر : در یخچال ۶-۱۲ هفته ، در فریزر ۶ تا ۱۲ ماه
کره : در یخچال ۲ هفته – در فریزر ۹ ماه
بستنی : در فریزر۲ ماه
تخم مرغ تازه با پوست : در یخچال ۳ هفته
تخم مرغ آب پز سفت : در یخچال ۱ هفته
گوشت گوساله (استیک) : در یخچال ۳ تا ۵ روز ، در فریزر: ۶ تا ۱۲ ماه
مرغ – بوقلمون تکه شده : در یخچال ۱ تا ۲ روز ، در فریزر:۹ تا ۱۲ ماه
مرغ – بوقلمون درسته : در یخچال ۱ تا ۲ روز ، در فریزر: ۱ هفته
گوشت اردک یا غاز : در یخچال ۱ تا ۲ روز ، در فریزر : ۶ ماه
دل و جگر مرغ: در یخچال ۱ تا ۲ روز ، در فریزر:۳ – ۴ ماه
گوشت پخته شده : در یخچال ۱ – ۲ روز ، در فریزر: ۳-۴ ماه
گوشت گوسفند کباب شده یا خردشده: دریخچال ۳-۵ روز، در فریزر:۶ تا ۹ ماه
سوسیس : در یخچال ۱ تا ۲ روز ، در فریزر: ۳ تا۴ ماه
سوسیس دودی : در یخچال: ۷ روز ، در فریزر: ۱تا۲ ماه
انواع گوشت (دل ، جگر، زبان) : در یخچال ۱تا۲ روز ، در فریزر: ۳-۴ ماه
گوشت ماهی کم چرب : در یخچال ۱تا۲ روز ، در فریزر: ۴-۶ ماه
گوشت پرچرب (ماهی آزاد) : در یخچال ۱تا۲ روز، در فریزر: ۲-۳ ماه
فیله ماهی : در فریزر : ۱۸ ماه
سیب : در یخچال ۱ماه ، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
زردآلو، گوجه، هلو، انگور، گلابی و آلو: در یخچال ۳-۵ روز ، در فریزر:۸-۱۲ ماه
آوکادو : در یخچال ۳-۵ روز ، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
موز و بارهنگ : در فریزر: ۸-۱۲ ماه
گیلاس : در یخچال ۲-۳ روز، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
پرتقال، لیموها ، گریپ فروت: در یخچال ۲ هفته ، در فریزر: ۴-۶ ماه
کیوی : در یخچال ۳تا ۵ روز، در فریزر: ۴-۶ ماه
انبه: در فریزر: ۸-۱۲ ماه
خربزه، هندوانه ، طالبی : در یخچال : ۱ هفته، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
آناناس: در یخچال ۲-۳ روز ، در فریزر: ۴-۶ ماه
کنگر فرنگی : در یخچال ۱ هفته
مارچوبه : در یخچال ۲-۳ روز، درفریزر: ۸-۱۲ ماه
چغندر، هویج، کلم بروکلی، لوبیاها و کدوتنبل: در یخچال ۳-۵ روز ، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
گل کلم : در یخچال ۱ هفته ، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
جعفری : در یخچال ۲-۳ روز
ذرت: در فریزر : ۸-۱۲ ماه
پیازچه: در یخچال ۳-۵ روز
کرفس : در یخچال ۱ هفته ، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
اسفناج ، خردل : در یخچال ۳-۵ روز، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
کاهو : در یخچال ۱ هفته
قارچ ها و بامیه : در یخچال ۱-۲ روز ، در فریزر: ۸-۱۲ ماه
ترب و تربچه : در یخچال ۲ هفته
کدو: در فریزر : ۸-۱۲ ماه
نان : در فریزر : ۶-۱۲ ماه
کیک صبحانه، کلوچه : در فریزر: ۲-۴ ماه
پن کیک (نوعی کلوچه) : در فریزر: ۱-۲ ماه
خمیر پخته نشده : در یخچال ۲-۳ روز ، در فریزر: ۶ ماه
کیک اسفنجی: در فریزر: ۴-۶ ماه
پنیر: در یخچال ۳-۷ روز ، در فریزر: ۴-۶ ماه
شیرینی دانمارکی: در فریزر: ۳ماه
پیراشکی: در فریزر: ۶ ماه
شیرینی پای کدو تنبل: در یخچال ۱-۲ روز، در فریزر: ۱ ماه
پای میوه: در یخچال ۱-۲ روز ، در فریزر: ۱سال
پای میوه نپخته: در فریزر: ۸ ماه
توصیه‌هایی برای نگهداری مواد غذایی در یخچال
*قرار دادن مواد غذایی گوناگون و متعدد برای مدت طولانی در داخل یخچال،کار بسیار راحتی است. اما معمولاً افراد خانواده از مواد غذایی که در داخل یخچالشان وجود دارد غافل می‌شوند و آنها را به فراموشی می‌سپارند.
*به خاطر بسپارید که خوراکی‌ها و مواد غذایی در یخچال برای همیشه تازه نمی‌مانند و روزی خواهد رسید که شما حجم زیادی از آنها را دور می‌ریزید و یا این که مردد می‌شوید و از خود می‌پرسید آیا این مواد خوراکی هنوز سالم و قابل استفاده هستند و یا این که فاسد شده‌اند.
*کارشناسان می‌گویند برای اینکه از سالم بودن مواد غذایی اطمینان حاصل کنیم همیشه نباید به برچسب‌های روی آنها که توضیحاتی در مورد تاریخ مصرف داده است اطمینان کرد. اگرچه بعضی از مواد غذایی دارای چنین برچسب‌هایی هم نیستند.
*سایر مواد خوراکی دیگری که دارای چنین توضیحاتی هستند هم ممکن است گاهی اوقات مصرف کننده را گیج و سرگردان کند.
*بیشتر مردم به محض اینکه درب قوطی کنسروها و مواد غذایی را باز می کنند، نمی‌توانند تشخیص بدهند که آیا آنها تازه و قابل مصرف هستند یا خیر.
*بنابراین بسیار مهم است که بدانیم کدام یک از مواد غذایی و خوراکی به محض آنکه در یخچال قرار می‌گیرند، ماندگاری و طول عمر کمتری دارند و سریع‌تر فاسد می‌شوند.
*اگر مواد خوراکی که برای تهیه غذا در یخچال نگهداری می‌شوند، پس از گذشت یک مدت طولانی مورد مصرف قرار بگیرند، می‌توانند موجب فاسد شدن غذایی که ما مصرف می‌کنیم شوند و در نهایت خطرات و مشکلات بسیار جدی برای سلامت ما ایجاد می‌کنند.
*بطری‌های حاوی آب میوه که مخصوص کودکان است از زمانی که درب آن باز می‌شود، به مدت یک تا سه روز در یخچال قابل استفاده و نگهداری هستند و تازه می‌مانند.
*گوشت و سبزیجات تازه‌ای که برای کودکان تهیه می‌شود هم باید پس از یک تا دو روز نگهداری در داخل یخچال، دور ریخته شوند. این یک اصل است: هرگز غذای کودکان را بیشتر از سه روز در داخل یخچال نگهداری نکنید.
*خطری که گاهی اوقات غذای کودکان را تهدید می‌کند این است که والدین ممکن است کودکان خود را با شیشه شیر غذا بدهند. با این عمل بزاق دهان که به شیشه منتقل می‌شود می‌تواند به رشد باکتری، پس از آنکه که شیشه را مجدداً به داخل یخچال می‌گذارند کمک کند.
*اگر شما بطری حاوی مواد غذایی کودک خود را بیشتر از یک بار مصرف میکنید، برای هر بار استفاده از آن حتماً اطمینان حاصل کنید که به مقدار کافی از آن برای کودک خود برداشته‌اید. با این عمل مجدداً قاشق کثیف وارد بطری نمی‌گردد.
نگهداری سس گوجه فرنگی در یخچال
*سس‌هایی که اساسا‌ً با گوجه فرنگی تهیه می‌شوند به محض آنکه درب آنها باز می‌شود، تنها به مدت ۵ روز در یخچال می‌توانند نگهداری شوند و تازه بمانند.
*نگهداری این نوع سس‌ها به دقت زیادی احتیاج دارد.
*این نوع سس‌ها را نباید به مدت طولانی در یخچال نگهدارید تا کپک بزند. گاهی اوقات ممکن است شما پس از ۵ روز، کپکی که بر روی سس ایجاد می شود را نبینید.
*اما آن سس آنقدر کهنه شده است که دیگر قابل استفاده نخواهد بود. بعضی از کپک ها و یا قارچ ها ایجاد سمومی می‌کنند که می‌توانند بسیار مضر باشند.
*کپک‌ها در محیط‌های خیلی مرطوب رشد می‌کنند و عاملی که باعث گسترش و افزایش آنها می‌گردد، حجم بیش از حد رطوبت است.
*طبخ و پخت آنها نیز نمی‌تواند سموم آن را نابود کند و از بین ببرد. بنابراین برای امنیت و سلامت بیشتر، بهتر است که آن را دور بریزید.
نگهداری سس مایونز در یخچال
*این نوع سس از زمانی که درب آن باز می شود می‌تواند به مدت دو ماه در یخچال نگهداری و استفاده شود.
*سس مایونز به دلیل آنکه حجم چربی آن بالا است، مانع رشد باکتری و کپک می‌شود، اما روغن موجود درآن پس از گذشت مدت زمان کوتاهی از تاریخ مصرف آن شروع به تجزیه شدن می‌کند و طعم و بوی آن را تغییر می‌دهد و دیگر مزه خوبی نمی‌دهد.
*گاهی اوقات ممکن است که شما در تغییر بوی آن دچار اشتباه شوید و قادر نباشید تشخیص دهید که بوی آن تغییر کرده است، بنابراین کاملاً دقت کنید و در این گونه موارد هرگز ریسک نکنید و حتماً آن را حتی اگر متعلق به یک کارخانه معتبری است، پس از گذشت دوماه نگهداری در یخچال، دور بریزید.
*برای سایر چاشنی های دیگر مثل ترکیبات رب گوجه فرنگی و قارچ، سس سالاد حتماً به تاریخ مصرف آن که معمولاً دقیق و درست هستند مراجعه کنید.
*پیگیری کردن و به خاطر سپردن اینکه چه مدت غذای شما در یخچال مانده و نگهداری شده است کارآسانی نیست.
*به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که یک قلم و کاغذ بردارید و تاریخی که شما درب هر نوع کنسرو یا بطری را باز می کنید بنویسید و از تاریخ ها به عنوان علامت مرجع استفاده کنید.
*به محض اینکه تاریخ مصرف آن از زمانی که شما یادداشت کردید گذشت، باید آن ماده خوراکی را دور بریزید.
نگهداری پنیر در یخچال
*پنیرهای نرم تر ماندگاری و عمر حیاتشان کمتر از پنیرهای سفت است. ما می‌توانیم پنیرهای سفت مثل پنیر سفید و پنیرهای سوئیسی را پس از آنکه درب آن را باز می‌کنیم، به مدت ۳ تا ۴ هفته در یخچال نگهداری کنیم.
*پنیرهای نرم، مثل پنیرهای پرچرب را تنها به مدت یک هفته می‌توانیم در یخچال نگهداری کنیم. برای اینکه از سالم بودن پنیر کاملاً اطمینان حاصل کنید، می‌توانید به تاریخ تولید آن نگاه کنید.
*اما بهترین روش این است که پنیر را امتحان کنید. یعنی دقت کنید و ببینید آیا کپکی بر روی آن وجود دارد یا خیر.
*شما می‌توانید دوام و ماندگاری پنیر را قبل از اینکه آن را در یخچال نگهداری کنید افزایش دهید. یعنی حفاظ پلاستیکی روی پنیر را که محکم بر روی آن کشیده شده است بردارید و پنیر را در کاغذهای موم دار قرار دهید و آن را کاملاً با کاغذ بپوشانید.
*شما می‌توانید پنیری را که بر روی آن کپک وجود دارد مصرف کنید اما باید در این مورد خیلی دقت کنید. با چاقو، به اندازه یک کمی بیشتر از سطحی را که با کپک پوشیده شده است ببرید
*سعی کنید چاقو را تمیز نگه دارید تا از گسترش و افزایش کپک خودداری کنید و سپس آن را مجدداً با مقداری از کاغذی که به موم آغشته است بپوشانید.
نگهداری تخم مرغ در یخچال
*تخم مرغ‌ها را می‌توانید حداقل به مدت ۳ تا ۵ هفته در یخچال نگهداری کنید. به خاطر داشته باشید که تخم مرغ ها را حتی اگر یک جای مخصوص و مجزا برای آن دارید در قسمت جلوی یخچال قرار ندهید. اگر آنها را در جلوی یخچال قرار دهید خیلی سریع تر فاسد می‌شوند.
*تخم مرغ، شیر و مواد غذایی خام مثل ماهی، گوشت و مرغ را در قسمت عقب یخچال قرار دهید.
*برای اینکه قسمت عقب یخچال سردتر است و باکتری در جایی که درجه حرارت پایین و فضا خنک تر است کمتر رشد می کند. عقب یخچال معمولاً خنک‌ترین و سردترین قسمت یخچال شماست.
*بنابراین بهتر است مواد خوراکی که مستلزم این هستند که تازه تر بمانند درآن جا نگهداری کنید. شما می‌توانید مواد خوراکی مثل کره را درجلوی یخچال که گرم‌تر است نگهداری کنید.
*کره، بطری آب و سایر نوشیدنی‌هایی که درب آن باز است کمتر مستعد فاسد شدن هستند و با دمای یخچال هیچ گونه مشکلی ندارند.
