به قلم : دکتر شهرام سیدی ؛ متخصص ایمونولوژی بالینی و آلرژی
تحریریه زنذگی آنلاین : آلرژی به ماهی، یک واکنش آلرژیک به ماهی‌های باله دار مانند ماهی تن، سالمون و … است. اگر به ماهی آلرژی دارید و ماهی باله دار می‌خورید، پروتئین‌های موجود در ماهی سیستم ایمنی بدن شمارا تحریک می‌کند تا هیستامین ترشح کند، یک ماده شیمیایی که باعث علائم واکنش آلرژیک می‌شود. آلرژی به ماهی یک آلرژی غذایی بسیار رایج است. بسیاری از مردم ابتدا در بزرگ‌سالی آلرژی به ماهی را تجربه می‌کنند، اگرچه کودکان نیز ممکن است به ماهی آلرژی داشته باشند. آلرژی ماهی به ماهی باله دار با آلرژی به صدف دار که حساسیت به صدف‌هایی مانند خرچنگ، میگو و خرچنگ است یکسان نیست.
بیشتربخوانید:
خارش و آلرژی شدید؛ ارمغان مصرف ۹ ماده غذایی
آلرژی به بادمجان ؛ از علت تا درمان
علائم آلرژی به ماهی
واکنش آلرژیک به ماهی می‌تواند خفیف یا شدید باشد. شایع‌ترین علائم آلرژی به ماهی تهوع، استفراغ و کهیر است. کهیر برآمدگی‌های ملتهب و برجسته روی پوست است. گاهی اوقات پرسنل پزشکی کهیر را به‌عنوان بثورات آلرژیک ماهی می‌دانند. ممکن است علائم خاصی در یک نوع ماهی و مجموعه‌ای از علائم متفاوت با ماهی دیگر وجود داشته باشد.علائم شایع آلرژی ماهی عبارت‌اند از:
استفراغ •حالت تهوع •کندوها
دل‌درد •اسهال •تورم
خارش چشم •چشمان خیس •چشم‌های متورم
سبکی سر •سرفه کردن
شوک آنافیلاکسی یک واکنش جدی آلرژی ماهی است که نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارد. این علامت معمولاً بلافاصله پس از قرار گرفتن در معرض ماهی بروز می‌کند. خس‌خس سینه، مشکل در بلع، گرفتگی صدا، گرفتگی گلو، مشکل در تنفس و غش کردن، همگی از نشانه‌های شوک آنافیلاکتیک هستند. شوک آنافیلاکتیک می‌تواند کشنده باشد. عدم تحمل ماهی مشابه آلرژی ماهی نیست. برخلاف آلرژی به ماهی، عدم تحمل ماهی معمولاً موقتی است، تهدیدی برای زندگی نیست و علائم آن تنها زمانی رخ می‌دهد که این ماده غذایی را می‌خورید. قرار گرفتن در معرض ماهی معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند. علائم عدم تحمل ماهی معمولاً به‌جای آنی، تدریجی است و ممکن است اصلاً رخ ندهد مگر اینکه ماهی زیادی بخورید.
بیشتربخوانید:
آلرژی بهاری؛ راه‌های پیشگیری و درمان آن
تشخیص آلرژی به ماهی
برای تشخیص آلرژی به ماهی، باید به بهترین متخصص آلرژی مراجعه کنید. پزشک معاینه فیزیکی معمولی انجام می‌دهد، سابقه خانوادگی و پزشکی شمارا بررسی می‌کند و آزمایش‌های اضافی را برای تأیید تشخیص احتمالی توصیه می‌کند. در طول این آزمایش‌ها، پزشک به دنبال ایمونوگلوبولین E می‌گردد، که آنتی‌بادی است که به برخی آلرژی‌ها متصل می‌شود و سیستم ایمنی را تحریک می‌کند تا هیستامین آزاد کند. هیستامین باعث علائم واکنش آلرژیک می‌شود.
علل آلرژی به ماهی
آلرژی به ماهی ناشی از واکنش اشتباه سیستم ایمنی بدن شما به برخی پروتئین‌های موجود در ماهی به‌عنوان مواد مضر یا تهدید است. سپس سیستم ایمنی بدن شما هیستامین ترشح می‌کند، یک ماده شیمیایی که باعث ایجاد علائم می‌شود.
واکنش‌های آلرژیک در انواع ماهی‌های زیر رخ‌داده است:
ماهی تن •ماهی سالمون
هوور •اسنپر
سوف •اره‌ماهی
هامور •تیلاپیا
هادوک •پولاک
هاگ •ماهی قزل‌آلا
شاه‌ماهی •اردک‌ماهی
اسکرود •ماهی سفید
گربه‌ماهی •کاد
آلرژی به ماهی و آلرژی به صدف و سایر غذاهای دریایی، درحالی‌که ازنظر نام مشابه هستند، ارتباطی باهم ندارند. به دلیل انواع مختلف ماهی و آلرژی به آن‌ها، این بیماری به نام های متعدد دیگری نیز خوانده‌شده است.
همچنین باید از مصرف از محصولات ماهی مانند روغن ماهی، چوب ماهی و ژلاتین ماهی که از پوست‌واستخوان ماهی ساخته‌شده است خودداری کنید. ماهی همچنین می‌تواند در مواد غذایی غیرمنتظره مانند سس باربکیو، سالاد سزار و سس سالاد سزار، صدف مصنوعی یا کاپوناتا ظاهر شود. کاپوناتا یک خوراکی بادمجان سیسیلی است. برخی از غذاهای خاص با افزایش خطر تماس متقابل با ماهی همراه هستند. این غذاها شامل غذاهای آفریقایی، تایلندی، چینی، ویتنامی و اندونزیایی است.
بیشتربخوانید:
5 روش خانگی درمان رفلاکس معده
تست‌های حساسیت به ماهی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
تست خراش پوستی: پس از خارش ناحیه کوچکی از پوست، پزشک آن ناحیه را در معرض نمونه‌ای از ماهی قرار می‌دهد. اگر آن ناحیه از پوست شما با جوش یا برجستگی‌های قرمز ملتهب شود، ممکن است به ماهی حساسیت داشته باشید. این تست با عنوان تست پریک شناخته می‌شود.
آزمایش خون: پزشکان نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن شما به پروتئین ماهی را ارزیابی خواهند کرد. آن‌ها مقدار آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین E (IgE) را در خون شما اندازه‌گیری می‌کنند که می‌تواند نشان‌دهنده آلرژی احتمالی ماهی باشد.
چالش خوراکی: اگر آزمایش‌های دیگر به‌طورقطع تشخیص آلرژی به ماهی را تأیید نکرد، پزشک ممکن است مواد غذایی حاوی ماهی را در اختیار شما قرار دهد تا ببیند آیا واکنش آلرژیک دارید یا خیر.
ردیابی غذا و رژیم حذف: ممکن است پزشک از شما بخواهد غذایی که هرروز می‌خورید را ردیابی کنید، غذاها را حذف کنید و علائم خود را یادداشت کنید. دفتر خاطرات شما ممکن است شامل زمان روز، نوع ماهی یا محصول ماهی، نوع علائم، شدت علائم و موارد دیگر باشد.
مدیریت و درمان آلرژی به ماهی
بهترین راه برای جلوگیری از آلرژی به ماهی پرهیز از غذاها و مواد غذایی حاوی ماهی است. درحالی‌که درمان قطعی برای این مشکل وجود ندارد، اما چندین روش درمانی وجود دارد که می‌تواند به شما در مدیریت بیماری کمک کند.
گزینه‌های رایج پیشگیری و مدیریت عبارت‌اند از:
برچسب‌های مواد غذایی را بخوانید تا به‌طور تصادفی خود را در معرض ماهی یا غذاهایی قرار نگیرید که از ماهی به‌عنوان ماده تشکیل‌دهنده آن استفاده می‌شود.
به‌پیش خدمت رستوران، سرآشپزها، دوستان، خانواده و هر کس دیگری که ممکن است برای شما غذا درست کند در مورد حساسیت به ماهی خود اطلاع دهید.
از رستوران‌های غذاهای دریایی و بازارهای ماهی که ممکن است ناخواسته در معرض ماهی قرار بگیرید، خودداری کنید.
هرگز غذا را بدون اطلاع از مواد تشکیل‌دهنده یا آلودگی متقابل احتمالی با ماهی مصرف نکنید.
همیشه یک تزریق کننده خودکار اپی نفرین اورژانسی برای مقابله با واکنش‌های آلرژیک شدید مانند شوک آنافیلاکتیک همراه داشته باشید.
واکنش‌های آلرژیک به ماهی گاهی می‌تواند فوری، شدید و تهدیدکننده زندگی باشد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان هر یک از علائم آلرژی به ماهی را تجربه کردید، دکتر شهرام سیدی متخصص آلرژی می‌تواند به شما کمک کند.
