هندوانه را شاید بتوان یکی از نماد‌های فصل تابستان دانست. حقیقتاً هم چه چیزی بهتر از خوردن چند قاچ هندوانه‌ی آبدار و شیرین در روز‌های گرم تابستان؟ اما این میوه‌ی زیبا علاوه بر آب زیاد و طعم شیرینش، خواص زیادی هم دارد که در این مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت. با نکاتی در مورد فواید و مضرات هندوانه همراه باشید.
۱- کم کالری، اما سرشار از آب و مواد مغذی
هندوانه آب و فیبر زیادی دارد و علاوه بر این حاوی ویتامین‌های B۵، B۱، C، A و B۶ و همینطور مواد معدنی‌ای همچون پتاسیم، منیزیم و کلسیم است.
این میوه‌ی خوش آب و رنگ، آنتی اکسیدان زیادی هم دارد، موادی که نقش مهمی در مقابله با انواع بیماری‌ها دارند.
به علاوه، هندوانه کالری زیادی ندارد و از این نظر گزینه‌ی مناسبی برای رژیم‌های غذایی کم کالری محسوب می‌شود.
۲- کمک به التیام بدن بعد از ورزش
اسید آمینه‌ی اِل سیترولین موجود در این میوه به فرآیند حذف لاکتیک اسید از ماهیچه‌های بدن سرعت می‌دهد و به این ترتیب به بدن کمک می‌کند بعد از ورزش، زودتر بهبود پیدا کند.
به علاوه، بعد از ورزش با مصرف هندوانه می‌توانید آب از دست رفته‌ی بدن خود را برگردانید، چون این میوه آب زیادی در خود دارد.
۳- حفظ سلامت قلب
لیکوپین همان ماده‌ای است که عامل رنگ قرمز-صورتی هندوانه و همینطور گوجه فرنگی محسوب می‌شود. لیکوپین موجود در هندوانه تقریباً یک و نیم برابر بیشتر از گوجه فرنگی است. مصرف منظم این ماده، کلسترول و فشار خون و احتمال ابتلا به بیماری قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.
۴- کاهش شدت و تعداد دفعات حملات آسمی
تحقیقات جدید از وجود ارتباط میان ویتامین C و بیماری آسم حکایت دارد. در حقیقت، تحقیقات نشان داده مصرف کم ویتامین C حمله‌های آسمی را بیشتر می‌کند و در مقابل، مصرف بیشتر این ویتامین، نشانه‌های آسم را کاهش می‌دهد؛ بنابراین افراد مبتلا به آسم می‌توانند با مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C مثل هندوانه، از شدت و تعداد دفعات حملات آسمی خود بکاهند.
۵- سرعت بخشیدن به روند کاهش وزن
اگر سعی دارید وزن تان را کم کنید می‌دانید که یکی از چیز‌هایی که کار کاهش وزن را سخت می‌کند هوس‌های غذایی‌ای است که گهگاه به سراغ ما می‌آیند و اغلب هم مواد غذایی سالمی نیستند. یکی از این هوس‌های غذایی، خوراکی‌های شیرین است. البته مسأله فقط بر سر مزه‌ی شیرین چنین خوراکی‌هایی نیست، بلکه بافت ماده‌ی غذایی و حسی که در دهان ایجاد می‌کند هم مهم است. به همین دلیل است که در چنین مواقعی خوردن چند عدد توت فرنگی احتمالاً شما را به اندازه‌ی خوردن یک تکه چیزکیک، از نظر ذهنی ارضا نمی‌کند.
اما بافت هندوانه به گونه‌ای است که مانند شیرینی در دهان آب می‌شود و علاوه بر این، مثل کیک می‌توان آن را برش زد. بنابراین، خوردن هندوانه هم ذهنی و هم جسمی، هوس غذایی شما را ارضا می‌کند.
علاوه بر این ها، بیشتر هندوانه از آب تشکیل شده و فیبر قابل توجهی هم دارد. این ترکیب باعث سیر شدن شما می‌شود و بیشتر از هر نوع شیرینی ای، شما را سیر و راضی نگه می‌دارد.
۶- محافظت از عملکرد عصبی بدن
این میوه سرشار از پتاسیم است که با تسهیل انتقال تکانه‌های الکتریکی و پیام‌های عصبی، به تنظیم عملکرد عصبی بدن کمک می‌کند. کمبود پتاسیم باعث مختل شدن عملکرد عصبی بدن، بی حسی و سوزن سوزن شدن دست و پا می‌شود. اگر شب‌ها دچار گرفتگی پا می‌شوید، ممکن است علت آن کمبود پتاسیم باشد. هندوانه از پتاسیم زیادی برخوردار است.
۷- کاهش التهاب و تنش اکسیداتیو بدن
التهاب مزمن، پیش درآمد بسیاری از بیماری‌های جدی‌ای است که امروزه به آن‌ها دچار هستیم از جمله دیابت، بیماری قلبی، فیبرومیالژیا و حتی سرطان. از آنجایی که التهاب می‌تواند چنین تأثیر مخربی بر بدن داشته باشد، بنابراین باید تمام تلاش خود را برای مقابله با آن انجام دهیم. یکی از مؤثرترین روش‌های مقابله با التهابات بدنی، از طریق منابع غذایی است.
هندوانه حاوی اسید‌های آمینه‌ی اِل آرژنین و اِل سیترولین و همینطور آنتی اکسیدان‌هایی مثل ویتامین C و لیکوپین است که همگی خاصیت ضد التهابی دارند.
۸- کمک به متعادل شدن pH بدن
رژیم‌های غذایی‌ای که مملوء از چربی‌های اشباع شده، قند و مواد غذایی فرآوری شده هستند، به دلیل داشتن خاصیت اسیدی، pH بدن را از تعادل خارج می‌کنند. گرچه تغییر شدید pH بدن که البته مسأله‌ی مهم و جدی‌ای محسوب می‌شود، به ندرت رخ می‌دهد، اما تغییرات جزئی در آن و اسیدی شدن سطح pH هم می‌تواند باعث ناخوشی ما شود.
هندوانه یک میوه‌ی قلیایی محسوب می‌شود و مصرف آن به خنثی شدن مواد اسیدی موجود در رژیم غذایی ما و در نتیجه حفظ تعادل pH بدن کمک می‌کند.
۹- جلوگیری از گرمازدگی
گرمازدگی فقط به معنای افزایش جزئی دمای بدن نیست، بلکه مشکلی جدی محسوب می‌شود و به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
هندوانه با داشتن آب فراوان و برخورداری از الکترولیت می‌تواند به خنثی شدن تأثیرات گرمای شدید کمک کند و ریسک گرمازدگی را کاهش دهد.
۱۰- کاهش ریسک ابتلا به بیماری پیرادندانی
بیماری پیرادندانی می‌تواند منجر به افتادن دندان‌ها و عفونت شود و با بیماری‌های دیگری مانند بیماری قلبی هم مرتبط است.
رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه‌ی منظم به دندان پزشک اصلی‌ترین اقداماتی است که باید برای مقابله با این بیماری انجام شود، اما تحقیقات نشان داده مصرف ویتامین C هم از ابتلا یا تشدید بیماری پیرادندانی جلوگیری می‌کند. هندوانه یکی از منابع خوب ویتامین C به شمار می‌رود.
۱۱- کمک به گوارش
اغلب افراد نوشیدن آب را در طول روز فراموش می‌کنند و به همین دلیل بدن آن‌ها دچار بی آبی خفیفی می‌شود. ممکن است خودتان متوجه این مسأله نشوید، چون لزوماً احساس تشنگی به شما دست نمی‌دهد، اما ممکن است درگیر عوارض جانبی خفیف و مزمن این مسأله مثل سردرد، خستگی و یبوست شوید.
دستگاه گوارش شما به آب نیاز دارد تا بتواند مواد غذایی را هضم کند و آن‌ها را در نهایت از بدن شما دفع کند. یکی دیگر از چیز‌هایی که بدن شما در این فرآیند به آن نیاز دارد، فیبر است. هندوانه هم آب زیاد و هم فیبر قابل توجهی دارد.
۱۲- کمک به عملکرد کلیه‌ها
ما روزانه در معرض مواد سمی زیاد و مختلفی قرار می‌گیریم که بعضی از آن‌ها از طریق مواد غذایی یا هوا وارد بدن ما می‌شوند. بخش دیگری از این مواد سمی هم در گوشه و کنار خانه و محل کارمان کمین کرده اند. فارغ از اینکه این سموم چه منابعی دارند، کلیه‌ها با پاکسازی سیستم بدن از این مواد، تلاش زیادی برای حفظ سلامتی ما می‌کنند.
کلسیم و پتاسیم موجود در هندوانه می‌توانند در این فرآیند به کلیه‌ها کمک کنند.
۱۳- تقویت پوست و مو
دو ویتامین موجود در این میوه یعنی ویتامین‌های A و C اهمیت زیادی برای سلامت پوست و مو دارند.
ویتامین C به تولید کلاژن در بدن کمک می‌کند، نوعی پروتئین که پوست را انعطاف پذیر و مو‌ها را تقویت می‌کند.
ویتامین A هم به ساخت و ترمیم سلول‌های پوستی کمک می‌کند. بدون این ویتامین، پوست خشک و پوسته پوسته می‌شود.
لیکوپین و بتاکاروتین موجود در هندوانه هم احتمالاً به جلوگیری از آفتاب سوختگی پوست کمک می‌کنند.
مضرات مصرف هندوانه
*مصرف هندوانه در حد متعادل ضرری ندارد. اما مصرف زیاد آن می‌تواند با مشکلاتی همراه باشد.
•آب، فیبر غذایی، لیکوپین و سوریتول (نوعی قند) موجود در این میوه می‌تواند باعث حالت تهوع، اسهال، سوء هاضمه و نفخ شود.
•افراد مبتلا به هایپرکالمی یا همان بالا بودن سطح پتاسیم در بدن، باید از مصرف زیاد این میوه به دلیل پتاسیم فراوان موجود در آن پرهیز کنند. هایپرکالمی می‌تواند باعث نامنظم شدن یا ضعیف شدن ضربان قلب و دیگر مشکلات قلبی عروقی و همینطور کاهش توانایی کنترل عضلات شود.
•افراد زیادی برای کم کردن وزن خود از هندوانه استفاده می‌کنند، چون به خاطر آب زیادی که دارد، فرد را مدت طولانی تری سیر نگه می‌دارد، اما باید به خاطر داشته باشید بیشتر وزنی که از طریق مصرف این میوه از دست خواهید داد، در حقیقت وزن عضلات شما است؛ بنابراین به رژیم غذایی خود تنوع دهید و تنها به این میوه تکیه نکنید.
•این میوه گرچه از قند طبیعی برخوردار است، اما شاخص گلوکز بالایی دارید؛ بنابراین افراد مبتلا به دیابت باید در مورد مصرف این میوه با پزشک خود مشورت کنند.
•افرادی که به طور مرتب الکل مصرف می‌کنند باید از مصرف زیاد هندوانه خودداری کنند، چون لیکوپین موجود در این میوه ممکن است با الکل واکنش دهد و باعث التهاب کبد شود. التهاب زیاد کبد برای سلامتی مضر است.
•مسمومیت با آب یا نوشیدن زیاد آب به حالتی اطلاق می‌شود مقدار آب بدن بالاتر از حد مجاز باشد. مصرف زیاد هندوانه ممکن است بدن را با آب اضافی مواجه کند. این آب اضافی اگر دفع نشود، می‌تواند منجر به افزایش حجم خون و به دنبال آن ورم پاها، خستگی و تضعیف کلیه‌ها و مشکلات دیگری شود. این مسأله ممکن است باعث کمبود سدیم در بدن هم شود.
•یکی از فواید مصرف هندوانه پایین آوردن فشار خون است، بنابراین مصرف زیاد آن می‌تواند باعث افت شدید فشار خون شود.
•بعضی افراد به هندوانه آلرژی دارند. معمولاً کسانی که به هویج و خیار آلرژی دارند، به هندوانه هم حساسیت دارند. ظاهر شدن ضایعات پوستی شدید یا خفیف، ورم صورت و حتی آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید که می‌تواند کشنده باشد)، از عوارض معمول این نوع آلرژی غذایی هستند.
منبع : روزیاتو
