زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

پسری 12 ساله دارم كه هیچ نوع گوشتی نمی‌خورد و اكنون هم كم‌خونی دارد. وزن او 29 كیلوگرم و قدش 130 سانتیمتر می‌باشد. لطفا مرا راهنمایی كنید. 

پاسخ ارائه شده توسط: دكتر احمدرضا درستی؛ متخصص تغذیه؛ دانشیار دانشگاه علوم پزشكی تهران

استانداردهای قد و وزن مورد استفاده در ایران، از استاندارد جهانی WHO2006 پیروی می‌کند. براساس این استاندارد، میانه قد مورد انتظار برای پسر 144 ماهه (12 ساله) برابر  149 سانتیمتر است، لذا انتظار می‌رود اغلب کودکان در این سن قدی در این حد و یا بلندتر داشته باشند. البته عده‌ای از کودکان به‌طور طبیعی قدی کوتاه‌تر خواهند داشت که این به‌خاطر ژنتیک و خصوصیات فردی می‌باشد. درعین حال، برای پسر مزبور، درصورت داشتن یک استخوان‌بندی متوسط، میانه وزن مناسب حدود 39 کیلوگرم تعیین شده است که انتظار می‌رود اغلب کودکان در این شرایط، به وزن استاندارد برسند. مشخص شده که با رعایت اصول و موازین تغذیه مناسب و همچنین داشتن خواب مناسب و فعالیت کافی، اغلب کودکان قد و وزنی در حد استاندارد و یا حتی اندکی بیش از آن، خواهند داشت.خواننده گرامی اظهار داشته اند که قد کودکشان فقط 130 سانتیمتر است که حتی انتظار نمی‌رود از هر صد کودک پسر 12 ساله یکی از آنها نیز چنین قد کوتاهی داشته باشد. ضمنا ایشان از استاندارد مورد استفاده نیز ده کیلوگرم کم وزن‌تر هستند که چنین وضعیتی نیز اصولا قابل قبول نیست. به‌نظر می‌رسد که پسر ایشان نه تنها گوشت کافی مصرف نمی‌کنند، بلکه اصولا بسیار کم غذا بوده و اغلب مواد غذایی مورد نیازشان را نیز به‌خوبی دریافت نمی‌کنند. گروه گوشت‌ها در علم تغذیه اهمیت فراوانی در حفظ و ارتقای سلامتی و کمک به رشد و نمو کودکان ایفا می‌کنند. در واقع ویتامین B12 که برای خونسازی، فعالیت مناسب سیستم عصبی و رشد و نمو بدن بسیار ضروری است، تنها در غذاهای حیوانی و به‌ویژه در گوشت‌ها یافت می‌شود. این ویتامین در گوشت قرمز و سفید به‌طور تقریبا یکسانی وجود دارد. از طرف دیگر، آهن موجود در گوشت‌ها نیز به‌صورت هم (Heme) بوده و قابلیت جذب بسیار بهتری از آهن موجود در غذاهای غیر حیوانی دارد. کمبود آهن نیز موجب کم‌خونی ناشی از فقر آهن می‌گردد که این نوع کم‌خونی نیز در بین عده‌ای از کودکان و نوجوانان کشورمان رایج است. پروتئین‌های موجود در گوشت قابلیت هضم و جذب بالا داشته و در تامین نیاز افراد و به‌ویژه کودکان و کمک به رشد و نمو آنها نقش اساسی دارند. علاوه بر این، گوشت منبع با ارزشی از ویتامین‌های محلول در چربی، برخی ویتامین‌های محلول در آب و بسیاری از مواد معدنی با ارزش می‌باشد. بنابر توضیحات فوق، مصرف گوشت برای همه و به‌خصوص کودکان بسیار مهم و ضروری است. چنانچه کسی از گروه گوشت‌ها تنها به خوردن ماهی‌ها و دیگر غذاهای دریایی نیز اکتفا کند، مشکلی از نظر تغذیه نخواهد داشت؛ زیرا تمام مواد مغذی باارزش که در بالا ذکر شد، در تمام انواع گوشت سفید و قرمز با اندک تفاوت‌هایی وجود دارند. به این ترتیب، چنانچه فردی تنها به خوردن گوشت ماکیان اکتفا نماید، باز هم مشکلی برای سلامتی او وجود نخواهد داشت. البته از آنجا که محتوای آهن گوشت‌های قرمز اندکی بیشتر از سایر گوشت‌ها می‌باشد، لذا مصرف گوشت قرمز (حداقل برخی اوقات) برای سلامت و رشد کودکان توصیه می‌‌شود.چنانچه بتوان برای کسانی که از ظاهر گوشت خوششان نمی‌‌آید، گوشت را به‌صورت چرخ شده و در مقادیر کم در داخل غذا پنهان نمود، افراد این غذا را مصرف می‌کنند و به مرور مواد مغذی مناسب را دریافت می‌کنند. به‌عنوان مثال، طبخ سوپی که حاوی ذرات ریز گوشت (اعم از قرمز یا سفید) باشد و یا تهیه کوفته‌ای که گوشت در بین اجزای آن مخفی است، از جمله راه‌های رساندن مواد باارزش به بدن مصرف کننده خواهد بود. در پایان به این مادر گرامی توصیه می‌‌شود هرچه زودتر کودک را نزد متخصص تغذیه ببرند تا کمبودهای احتمالی مواد مغذی مورد نیاز او را تعیین کرده و رژیم غذایی مناسبی را برای او پیشنهاد کنند. ممکن است با توجه به شرایط بد تغذیه‌ای این کودک، متخصص مربوطه ناچار به تجویز مکمل‌های غذایی نیز برای یک دوره زمانی محدود، باشد.