زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر لادن سیفی؛ جراح، متخصص زنان و زایمان

ویروس HPV شایع‌ترین عفونت مقاربتی است.

متأسفانه اکثربیماران آلوده به عفونت، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اگرچه مکانیسم های دقیق انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر هنوز شناخته نشده است اما معمولاً از راه تماس جنسی به خصوص تماس تناسلی یا مقعدی منتقل می‌گردد.

البته احتمال انتقال ویروس از راه ارتباط دهانی- تناسلی نیز امکان پذیر است.

افراد مبتلا می‌توانند سال‌ها بدون علامت باشند و در این مدت، ویروس را به شریک جنسی خود منتقل کنند.

در اینجا سعی بر آن شده تا با راهنمایی و مشاوره دکتر لادن سیفی جراح و متخصص زنان و زایمان درباره راه های ابتلابه این ویروس، سن واکسیناسیون، عوارض و پیشگیری از ویروس HPV اطلاعات جامع و کاملی را در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم.

ویروس HPv چه‌نوع ویروسی است؟

ویروسی است از دسته ویروس‌های DNA دار و 2 زنجیره‌ای که 200 نوع آن تابحال شناخته شده است (تا سال 2018) به انواع پوستی و مخاطی تقسیم بندی می‌شوند و شایع ترین عفونتی است که ازراه مقاربت منتقل می‌شود.

این ویروس‌ها عامل یک سری بیماری‌اند، از خوش خیم مثل زگیل صاف پوستی در دست، تا بدخیم وکشنده مثل سرطان دهانه رحم، ولو، واژن در خانم‌ها و سرطان عضو تناسلی در مردها و سرطان دهانی حلقی، مقعدی، در هر دو جنس و زگیل تناسلی در هردوجنس وحتی پاپیلومای تنفسی در کودکان که موقع زایمان طبیعی و گذشتن ازکانال زایمانی مبتلا می‌شوند. 

راه ابتلا از چه طریق است؟

از طریق تماس مستقیم مثلاً نوع پوستی با تماس پوستی است.

نوع تناسلی نیز با تماس تناسلی است. در پاپیلوماتوز تنفسی تماس سیستم تنفسی نوزاد با واژن مادر مبتلا عامل بیماری است. 

پیشگیری به چه صورت است؟

پرهیز از شریک‌های جنسی مختلف یعنی فردی که بیش از یک شریک جنسی دارد خودش و شریک جنسی‌اش را در معرض ابتلا به این ویروس و احتمالاً سرطان قرار می‌دهد.

معمولاً افراد مبتلا از اولین سال شروع رابطه جنسی مبتلا می‌شوند.

ولی ممکن است علائم بالینی را همان موقع نشان ندهند و سال‌های بعد علائم ظاهر شود و معمولاً حدود 10 سال پس از ابتلا وماندگاری ویروس ضایعات پیش سرطانی ظاهر می‌شوند.

علاوه بر پایبندی به رابطه جنسی با یک نفر، واکسیناسیون به موقع هم اثر بالایی در جلوگیری از ابتلا به این ویروس دارد. 

سن واکسیناسیون چه زمانی هست؟

کلیه دختران و پسران 12-9 ساله (در سن دبستان) در دو نوبت به فاصله 6 ماه است.

در اروپا، امریکا، استرالیا این واکسیناسیون جزء طرح کشوری ورایگان است.

در این سن حداکثر پادتن در بدن ایجاد می‌شود. 

اگر فردی تا این سن واکسینه نشده بود، چطور؟

تا 15 سالگی را با همین روش دوگانه می‌زنیم.

از 15 سالگی از روش 3 گانه استفاده می‌کنیم یعنی ماه صفر سپس 2-1 ماه بعد (ترجیحاً دوماه بعد) وشش ماه پس از دومین تزریق، سومی زده می‌شود.

مثلاً اگر کسی نوبت اول را فروردین زد نوبت دوم را خرداد و نوبت سوم را 6 ماه پس از نوبت اول می‌زنیم یعنی مهرماه. 

در سنین بالاتر چطور؟

کلاً بهترین سن 9-12 سالگی است تا 21 برای پسرها و تاسن 26 برای دخترها توصیه می‌شود.

بهترین اثر قبل از برقراری رابطه جنسی است. ولی در یک جمله در کلیه شرایط دریافت آن مجاز است و ممنوعیت ندارد بجز در حاملگی.

یعنی اگرتشخیص حاملگی رابدهیم نباید فرد واکسینه شود ولی اگر مثلاً نوبت اول واکسن را زده بود واشتباها حامله شد، مشکلی نیست عارضه جنینی ومادری ندارد، این نوبت اعتبار دارد بعد از زایمان دو نوبت دیگر را می‌زنیم انجام این واکسینا سیون در خانم‌های شیرده مجاز است.

فردی که ابتلا به زگیل تناسلی داشته باشد و یا قبلاً در آزمایش دهانه رحم یا آلت یا مقعد وجود ویروس تائید شده باشد، نیز می‌تواند واکسینه شود البته بدیهی است که در بهبود آن ضایعات نقشی ندارد ولی ایمنی برای نوعی می‌دهد که فرد هنوز به آن مبتلا نشده و نیز با ایجاد پادتن کافی از احتمال ابتلای مجدد (reinfection) به همان نوع می‌کاهد چون میزان پادتن حاصل از واکسیناسیون بالاتراز میزان آنتی بادی حاصل ازابتلا است. 

اگر فردی بیماری خودایمنی مثلا لوپوس یا پیوند عضوداشته باشد و داروی مهار کننده سیستم ایمنی مصرف کند آیا می‌تواند واکسن بزند؟

بله و این افراد بدون توجه به سن کمتر یا بیشتر از 15 سال باید 3 نوبت دریافت کنند یعنی افردای که ایمنی‌شان بدلیل بیماری خود ایمنی یا بدلیل دریافت دارو مختل است باید 3 نوبت بگیرند. 

آیا می‌شود هم زمان با واکسن دیگری این واکسن را هم زد؟

بله در دو محل جدا می‌شود زد مثلاً در دو دست و تداخلی با ایمنی واکسن‌های دیگر ندارد. 

اگر فردی نوبت اول یا دوم را دریافت کرد و حالا باید نوبت بعدی را هم دریافت کند ولی در دسترش نیست یا فراموش کرد چه کار باید انجام دهد؟

نیاز به تکرار نوبت‌های قبلی نیست ظرف کمتر از یک سال نوبت سوم را بزند. 

چه مدت پس از تکمیل واکسیناسیون فرد می‌تواند حامله شود؟

بلافاصله پس از تکمیل می‌تواند برای حاملگی اقدام کند. 

در حال حاضر وضعیت واکسن HPV در ایران چطور است؟

در حال حاضر افراد می‌توانند از داروخانه هر آمپول 0/5 (نیم میلی لیتری) را به قیمت 300 هزا ر تومان تهیه کنند و عضلانی تزریق نمایند.

اسم این واکسن گارداسیل است. 

عوارض واکسیناسیون HPV چیست؟

عارضه‌ای ندارد مثل هر واکسیناسیون عضلانی نیم ساعت فرد تحت نظر قرارمی‌گیردکه افت فشار نداشته باشد.

بیشتر بخوانید:

بارداری و عفونت ويروس پاپيلومای انسانی (HPV)