دکتر لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
علائم یائسگی
علائم یائسگی در افراد مختلف متفاوت است. اما بطور کلی باعث تغییرات روحی، سردرد، گر گرفتگی، اضطراب، تحریك‌پذیری، تعریق شبانه، خشكی واژن، از دست دادن میل جنسی و خارش رحم می‌شود.
بعضی از زنان بعد از آخرین دوره خونریزی دچار مشكلاتی در كنترل ادرار می‌شوند یا نیاز به دفع سریع ادرار پیدا می‌كنند.
نازك شدن پوست و مو نیز در برخی افراد دیده می‌شود. افزایش خطر بیماری قلبی و پوکی استخوان از عوارض طولانی مدت یائسگی هستند.
درمان‌های رایج یائسگی
هورمون درمانی اصلی‌ترین شیوه درمانی است. برخی علائم ممکن است با مصرف استروژن و پروژسترون به صورت قرص، کرم، ژل، شیاف واژن و ایمپلنت زیر پوست تسكین یابند.
درمان‌های غیر هورمونی شامل مصرف داروهایی هستند که برای درمان گر گرفتگی، افزایش فشار خون و پوکی استخوان در ستون فقرات از آنها استفاده می‌شود.
مواد غذایی مفید در یائسگی
سویا و یائسگی
دانه سویا و غذاهای حاوی سویا تامین‌كننده استروژن گیاهی هستند.
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف سویا باعث كاهش گر گرفتگی، خشكی واژن و از دست رفتن تراکم استخوانی می‌شود.
همچنین ممکن است به كاهش سطح كلسترول خون نیز كمك می‌كند.
استروژن و یائسگی
دانه یونجه و جوانه‌ها، دانه‌های كتان و جوانه شبدر قرمز حاوی استروژن گیاهی هستند كه در كاهش نازك شدن بافت واژن موثر است.
فیتونوترینت‌ها و یائسگی
بروكلی، تره آبی، گل‌كلم، كلم پیچ و كلم حاوی فیتونوترینت‌هایی هستند كه فعالیت شبه استروژنی ضعیفی دارند.
این مواد به حفظ بافت پوست، دیواره سرخرگ‌ها، مویرگ‌ها و انعطاف مفاصل كمك می‌كنند.
ضمناً عروق خونی را در برابر اكسیداسیون محافظت می‌کنند و در نتیجه به مقابله با بیماری‌های قلبی کمک می‌كنند.
ویتامین ث و یائسگی
پرتقال، گریپ فروت، توت‌ها، خربزه درختی، سبزی‌های برگی سبز، فلفل، سیب‌زمینی شیرین و سیب‌زمینی حاوی ویتامین C هستند.
آواكادو، غلات سبوسدار، مغز دانه‌ها و دانه‌ها نیز تامین كننده ویتامین E هستند. این دو ویتامین جزء مهم‌ترین آنتی‌اكسیدان‌های بدن هستند که پوست را در برابر از دست دادن انعطاف و اعضاء داخلی را در برابر تغییرات تحلیل برنده محافظت می‌نمایند.
اسید فولیک و یائسگی
نان‌های غنی شده، غلات صبحانه و عصاره مخمر منابع عالی اسید فولیك هستند.
این ویتامین به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.
لبو، نخود، كلم بروكسل، كلم، مارچوبه، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا سبز و جوانه لوبیا منابع غنی فولات هستند.
اسید فولیک در مواد غذایی به صورت فولات وجود دارد.
سیر و یائسگی
سیر،تركیبات سولفورهای را كه به كاهش سطح كلسترول خون کمک می‌کنند برای بدن تامین می‌کند.
بنابراین احتمالا مصرف آن می‌تواند به كاهش خطر برخی بیماری‌های قلبی کمک کند.
کلسیم و یائسگی
كنسرو ساردین و كیلكای با استخوان از منابع غنی كلسیم هستند.
همچنین تامین كننده ویتامین D و اسید چرب امگا – 3 نیز هستند که در افزایش جذب كلسیم و كاهش دفع آن از ادرار و مدفوع موثرند.
فرآورده‌های لبنی كم چرب، دانه كنجد، مغز دانه‌ها و حبوبات حاوی كلسیم هستند كه باید به طور منظم در برنامه غذایی گنجانده شوند.
ماهی و یائسگی
ماهی‌های روغنی، مانند ماهی خال مخالی، ماهی آزاد، ساردین و كپور بدن را در برابر بیماری‌های قلبی محافظت می‌كنند.
مواد غذایی كه باید در یائسگی پرهیز شوند
چربی‌ها و یائسگی
مارگارین، كره و روغن‌ها منبع متراكم چربی هستند و مصرف آنها باید تا حد امكان محدود شود تا از اضافه وزن پیشگیری شود.
بیسكویت، كیك‌ها، انواع پای، فرآورده‌های گوشتی، فرآورده‌های لبنی پر چرب نیز بهتر است در حد اعتدال مصرف شوند.
فسفات و یائسگی
نوشیدنی‌های كربناته و مواد غذایی حاوی فسفات باید پرهیز شوند.
وجود مقادیری فسفر برای استحكام استخوان‌ها لازم است، اما مصرف مقادیر زیاد فسفر، باعث دفع كلسیم و در نتیجه از دست رفتن استحكام استخوان‌ها می‌شود.
غذاهای متفرقه و یائسگی
سوپ‌ها و غذاهای آماده، میان وعده‌های شور، گوشت‌های فرایند شده مثل سوسیس، همبرگر، سالامی و پای گوشت باید در حد اعتدال مصرف شوند.
وجود نمك زیاد در این غذاها باعث افزایش خطر فشار خون و در نتیجه بیماری قلبی می‌شود.
الكل و یائسگی
مصرف الكل با افزایش خطر سرطان سینه مرتبط است. ضمن اینكه باعث افزایش وزن نیز می‌شود.
سایر اقدامات
- ورزش منظم در برنامه‌های كاهش وزن بسیار ضروری است. ضمن آنکه در پیشگیری از پوکی استخوان نیز بسیار موثر است.
- تكنیك‌های آرام بخش مانند یوگا و یا درمان‌های جایگزین گاه به بهبود علائم روحی و فیزیولوژیك مرتبط با یائسگی كمك می‌كنند.
