زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر منوچهر قارونی

پرولاپس، شلی و یا افتادگی دریچه میترال، اسامی مختلف یک بیماری قلبی هستند که این بیماری، مادرزادی و در واقع شایع‌ترین بیماری قلبی است؛ به طوری كه در آمریكا با معاینه دختران دانشجوی پزشكی، بیش از 30درصد آنها پرولاپس دریچه میترال داشتند و در پسرها این عارضه بیش از 15 درصد دیده شد. از آنجایی كه این بیماری عوارض چندانی ندارد، بیماران به‌ندرت آن را پیگیری می‌کنند؛ مگر اینكه به دلایل دیگری به متخصص قلب مراجعه داشته باشند.

درمان دارویی 
درمان دارویی می‌تواند پروپرانولول یا ایندرال باشد كه تعداد ضربان قلب را كند كرده و یك آرامش نسبی به آنها داده می‌شود.

نکته بسیار مهم 
اگر پرولاپس دریچه میترال باعث نارسایی دریچه میترال شده باشد، بهتر است هنگام هر عمل جراحی، از كشیدن دندان تا زایمان و یا هر عفونت، مثل رفتن ناخن به گوشت پا، آنتی‌بیوتیك مصرف شود تا از ورود عفونت به خون و نشستن آن روی این دریچه كه به آن پروفیلاكسی می‌گویند، جلوگیری به عمل آید؛ زیرا وقتی هر میكروبی به هر دلیل وارد بدن شود، روی دریچه میترالی كه پرولاپس دارد و نارسایی میترال هم داده، می‌نشیند که به آن آندوكاردید گفته می‌شود و درمان بسیار طولانی و مشكلی دارد. توصیه می‌شود اگر پزشكی پرولاپس را همراه با نارسایی تشخیص داد، این تذكر را به بیمار بدهد.

تشخیص 
بهترین وسیله تشخیص پرولاپس دریچه میترال ضمن معاینه كلینیكی، اكوكاردیوگرافی است كه افتادگی دریچه میترال را نشان می‌دهد.

علائم پرولاپس 
شایع‌ترین علائم پرولاپس دریچه میترال، دردهای غیرمشخص و غیرتیپیك است كه به صورت تیركشنده، سوزشی، احساس كمبود هوا (شبیه كسی كه در آسانسور دربسته گیر كرده) و تپش قلب (احساس ناخوشایند ضربان قلب را تپش قلب گویند) بروز می‌کند.

به طور معمول انسان متوجه نیست كه قلب در سینه در چه وضعیتی از انقباض و انبساط است؛ ولی وقتی هیجان و اضطراب ایجاد می‌شود یا در بیماری‌ها ضربان قلب نامنظم شده یا به علت ترس (مثل سر امتحان) به‌شدت می‌زند، فرد احساس ضربان قلب را به صورت تپش دارد و یا گاهی به صورت مكث كردن قلب كه فرد یك لحظه احساس می‌كند ایست قلبی كرده و دوباره قلب زده است؛ به طوری كه افراد باهوش با گرفتن نبض می‌گویند نبض 4، 5 تا یك نبض می‌اندازد كه علت آن ریزش قلب به علت یك موج الكتریكی زودرس است و بعضی افراد به جای اینكه احساس كنند نبض‌شان یكی انداخته، احساس ریزش می‌كنند. این علائم به طور واضحی با استراحت كاهش می‌یابند؛ ولی با اضطراب، شب امتحان، عصبانیت، مصرف چای، قهوه و نوشابه گازدار، علائم پرولاپس تشدید می‌شود.

میگرن 
گاهی همراه با پرولاپس دریچه میترال، علائم میگرنی یا بیماری‌های دیگری بروز می‌کنند كه در خانم‌ها شایع‌تر است. به‌خصوص هنگام پریود یا زمان نزدیك شدن به آن، که شخص احساس سردرد شدید می‌كند و گویا با هر ضربان قلب، پتكی به سرش می‌زنند! این افراد معمولاً از بو، نور و صدا به‌شدت آزرده می‌شوند. بو به نظر چند برابر می‌آید، صدای شدید باعث ناراحتی و ‌عصبانیت می‌شود و نور چشم را می‌زند؛ در نتیجه فرد ترجیح می‌دهد به اتاقی تاریك رفته و بالشی روی سر بگذارد تا صدا را نشنود و گاهی هم ناچار می‌شود خود را وادار به استفراغ كند تا دردش تسكین یابد.

علت میگرن 
مغز به تنهایی گیرنده حس درد ندارد؛ به‌طوری كه می‌‌توان آن را برش داد و فرد هم متوجه نشود! اما پرده مغز كه مننژ نام دارد، دارای گیرنده‌های حس درد بسیاری است. افراد میگرنی ابتدا رگ‌های مغزشان دچاراسپاسم می‌شود که در این مرحله درد ندارند. بعداز مدتی اسپاسم برطرف شده و رگ‌های مغز گشاد می‌شوند. در این حالت فشار داخل جمجمه بالا رفته و به پرده مننژ فشار می‌آورد و هر ضربانی كه قلب خون به مغز می‌فرستد، مانند پتكی بر سر احساس می‌شود.

بیماری‌های همراه پرولاپس 
یکی از بیماری‌هایی كه همراه با پرولاپس بروز می‌کند، سندرم رینود است. در این بیماری همیشه انگشتان، نوك بینی، لاله گوش و انگشت شصت پا سرد است؛ به خصوص در زمستان. دست و پای این افراد معمولاً در زمستان كبود، تیره و بی‌حس می‌باشد و یا حتی در تابستان وقتی دست به یخچال یا فریزر می‌برند، دست‌شان بی‌حس و رنگ‌پریده می‌شود و نشان می‌دهد كه عروق شرائین این افراد دچار اسپاسم است كه همراه پرولاپس میترال وجود دارد و یا خدای ناكرده لخته شدن خون در عروق ته چشم و شبكیه است كه ممكن است باعث كوری نیمه چپ یا نیمه راست، ‌یك،‌ یا هر دو چشم شود. بهترین درمان برای این افراد، آرامش فكری و روحی، کاهش مصرف چای، قهوه، مواد محرك، سس، خردل و فلفل است.