مشاوره قبل از بارداری
هدف از این مشاوره اتخاذ روند متناسب مراقبت است تا مادر با حالت سلامت خوب وارد حاملگی شود و بتواند حاملگی سالم‌تری را داشته باشد. این امر موجب كاهش مرگ و میر و عوارض مادران و نوزادان می‌شود. از این رو برخی مشاوره و ویزیت قبل از حاملگی را مهم‌ترین ویزیت یك مادر می‌دانند.
مشاوره‌ی قبل از حاملگی باید برای همه زنانی كه قصد بارداری دارند پیشنهاد شود. به ویژه چنانچه قصد حاملگی در 2-1 سال بعد را دارند. مشاوره قبل از بارداری باید توسط پزشكان، ماماها و پرسنل آموزش دیده كه عهده‌دار ارائه خدمات و مراقبت‌های بارداری و تنظیم خانواده و نوزادان هستند انجام شود. بهترین زمان برای مشاوره قبل از بارداری، قبل از ازدواج و همچنین اولین ویزیت پس از ازدواج می‌باشد.
مشاوره قبل از بارداری در موارد زیر به طور جدی توصیه می‌شود:
1- مادران زیر 18 سال و یا بالای 35 سال
2- سابقه بیماری‌های ارثی و فامیلی و یا ازدواج فامیلی. در اینگونه موارد ژنتیك قبل از بارداری الزامی است.
3- سابقه‌ی سقط مكرر، مرده‌زایی و تولد نوزاد ناهنجار
4- داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مزمن مانند (نارسایی كبد و كلیه، دیابت، بیماری‌های قلبی – عروقی، اختلالات انعقادی و صرع و...) و متعاقب آن مصرف مداوم داروهای خاص توسط مادر.
چه اقداماتی را قبل از بارداری باید انجام داد؟
1- اندازه‌گیری هماتوكریت و تشخیص كم خونی ناشی از فقر آهن و در صورت پایین بودن MCV، غربالگری از نظر هموگلوبینوپاتی (تالاسمی و...) انجام می‌شود.
2- اندازه‌گیری تیتر آنتی‌بادی از نظر بیماری سرخجه و واكسیناسیون سرخجه در صورت مصون نبودن مادر، باید به مادر توصیه كرد كه تا 3 ماه بعد از واكسیناسیون باردار نشوند.
3- آزمایش از نظر HBsg (آنتی‌ژن سطحی هپاتیت B)
4- غربالگری از نظر HIV
5- غربالگری از نظر سایر بیماری‌های آمیزشی به ویژه از نظر سیفیلیس
6- اندازه‌گیری كلسترول و قند خون
7- آزمایش گروه خون و Rh – در صورت منفی بودن Rh خون، Rh خون شوهر حتما چك شود. به مادران باید توصیه كرد كه قبل از بارداری (ترجیحا 3 ماه قبل)، به منظور پیشگیری از بیماری‌های سیستم عصبی روزانه 1 میلی‌گرم اسیدفولیك مصرف كنند و در صورتی كه در حاملگی قبلی كودكی با اختلال سیستم عصبی به دنیا آورده‌اند باید 4 میلی‌گرم اسیدفولیك مصرف نمایند.
به مادران توصیه شود كه از آنجا كه مصرف سیگار همراه با افزایش خطر سقط خود به خودی و مرگ جنین و... همراه است حتما مصرف سیگار را قبل از بارداری متوقف كرده و از مصرف سیگار در طی بارداری خودداری كنند. همچنین به مادران توصیه نمایید كه مصرف قهوه و كافئین را در طول بارداری به ویژه 3 ماهه اول كم كنند. تزریق یك دوره كامل واكسن كزاز به صورت 5 نوبتی (به فواصل 1 ماهه، 6 ماهه، 1 ساله، 1 ساله و بعد از هر 10 سال یك بار به عنوان یادآور) توصیه می‌شود و بدین ترتیب از میزان بروز كزاز نوزادی جلوگیری می‌شود.
